| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 3,020 |
| تعداد مقالات | 33,742 |
| تعداد مشاهده مقاله | 44,988,709 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 47,424,803 |
ارزیابی روشهای مختلف تغذیه‌ای خاک بر خواص خاک، جذب عناصر و عملکرد کمّی و کیفی گیاه دارویی رازیانه (Foeniculum vulgare Miller.) | ||
| تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران | ||
| مقاله 13، دوره 31، شماره 3 - شماره پیاپی 71، مرداد 1394، صفحه 512-526 اصل مقاله (283.37 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijmapr.2015.101922 | ||
| نویسندگان | ||
| آذر موقتیان* 1؛ اسفندیار فاتح2؛ امیر آینه بند3؛ امیر سیاهپوش4 | ||
| 1دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران، اهواز | ||
| 2استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران، اهواز | ||
| 3دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران، اهواز | ||
| 4استادیار، گروه داروسازی، دانشکده داروسازی، دانشگاه جندی شاپور، اهواز | ||
| چکیده | ||
| به‌منظور بررسی اثر کودهای شیمیایی و زیستی-آلی بر برخی خصوصیات فیزیکی و غلظت عناصر در خاک و گیاه و عملکرد کمّی دانه و اسانس رازیانه (Foeniculum vulgareMiller.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل با استفاده از فاکتورهای کود شیمیایی در 3 سطح (N0-P0-K0، N60-P60-K48 و N120-P120-K96 کیلوگرم در هکتار) و کود زیستی-آلی در 6 سطح (بدون مصرف کود، ترکیب بیوسوپرفسفات و نیتروکسین، نیتروکسین، بیوسوپرفسفات، کمپوست ضایعات نیشکر و بیوسولفور) در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با 18 تیمار و 3 تکرار در سال زراعی 90-1389 به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که تأثیر کود شیمیایی بر کلیه صفات مورد اندازه‌گیری بجز جرم مخصوص ظاهری، تخلخل خاک و عملکرد اسانس معنی‌دار بود. کود زیستی-آلی نیز بجز درصد اسانس بر کلیه صفات مورد اندازه‌گیری تأثیر معنی‌داری داشت. همچنین میزان فسفر دانه، جرم مخصوص ظاهری خاک و درصد تخلخل خاک تحت تأثیر برهم‌کنش تیمارها معنی‌دار شد. براساس مقایسه میانگین تیمارها به‌ترتیب بیشترین و کمترین عملکرد دانه (66/237 کیلوگرم در هکتار) و (15/103 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد اسانس (46/6 کیلوگرم در هکتار) و (63/2 کیلوگرم در هکتار) با کاربرد کمپوست ضایعات نیشکر همراه با N120-P120-K96 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی و تیمار بیوسولفور بدون مصرف کود شیمیایی بدست آمد. همچنین تیمار کمپوست ضایعات نیشکر همراه با N120-P120-K96 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی بیشترین درصد نیتروژن دانه (61/2%) و درصد فسفر دانه (33/0%) و تیمار شاهد کمترین میزان این صفات را داشتند. در مجموع با توجه به این که بین سطح کودی N120-P120-K96 وN60-P60-K48 کیلوگرم در هکتار اختلاف آماری وجود نداشت، تیمار کمپوست ضایعات نیشکر همراه با N60-P60-K48 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی برای زراعت این گیاه در شرایط آب و هوایی اهواز پیشنهاد می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کود شیمیایی؛ کود زیستی-آلی؛ اسانس؛ عملکرد دانه؛ رازیانه (Foeniculum vulgare Miller.) | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Effect of different soil fertilizing methods on soil properties, nutrient uptake and quanitative and qualitative yield of fennel (Foeniculum vulgare Miller.) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| A. Movaghatian1؛ E. Fateh2؛ A. Aynehband3؛ A. Siahpoosh4 | ||
| 1M.Sc. Student, in Agroecology, Shahid Chamran University, Ahvaz, Iran | ||
| 2Department of Agronomy & Plant Breeding, Agriculture Faculty, Shahid Chamran University, Ahvaz, Iran | ||
| 3Department of Agronomy & Plant Breeding, Agriculture Faculty, Shahid Chamran University, Ahvaz, Iran | ||
| 4Faculty of Pharmacy, Jondishapoor University of Medical Science, Ahvaz, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| In order to study the effects of chemical and biological fertilizers on soil physical properties, nutrient uptake, nutrient concentration in soil and plant and seed yield and essential oil of fennel (Foeniculum vulgare Miller.), a field experiment was conducted in Agricultural Faculty of Shahid Chamran University in 2011. Trial study was carried out as two-ways factorial in a randomized complete block design (RCBD) with three replications. Chemical fertilizer at three levels (C1=0-0-0 kg/ha NPK, C2=60-60-48 kg/ha NPK and C3=120-120-96 kg/ha NPK) was the first factor, and different biological fertilizers at six levels (B1=control, B2=Biosuperphosphate+Nitroxin, B3=Nitroxin, B4=Biosuperphosphate, B5=Biosulphur and B6=Sugar cane waste compost) were the second factor. Results showed that chemical fertilizer had significant effect on all traits except soil bulk density, soil porosity and essential oil yield. The interaction of chemical fertilizer and biological fertilizer was significant for seed phosphorus, soil bulk density and soil porosity percentage. The highest grain yield (237.66 kg/ha) and essential oil yield (6.46 kg/ha) was found at sugar cane waste compost in combination with 120-120-96 kg/ha NPK and the lowest grain yield (103.15 kg/ha) and essential oil yield (2.63 kg/ha) was obtained at bio sulfur without chemical fertilizer application, respectively. Also, sugar cane waste compost in combination with 120-120-96 kg/ha NPK had the highest grain nitrogen (2.61%) and phosphorus (0.33%), respectively. The lowest was obtained at control treatment. Totally, the results suggested that the sugar cane waste in combination with 60-60-48 kg/ha NPK was the best treatment for fennel cultivation. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| chemical fertilizer, organic-biological fertilizer, essential oil, seed yield, Foeniculum vulgare Miller | ||
| مراجع | ||
|
- اکبری‌نیا، ا.، قلاوند، ا.، سفیدکن، ف.، رضایی، م.ب. و شریفی عاشورآبادی، ا.، 1383. بررسی تاثیر کودهای شیمیایی، دامی و تلفیقی بر عملکرد و میزان ترکیبات اسانس دانه گیاه دارویی زنیان. پژوهش و سازندگی (در زراعت و باغبانی)، 61: 41-32. - ایران‌نژاد، ح. و رسام، ق.، 1381. بررسی تأثیر مقادیر مختلف ازت و فسفر بر عملکرد و میزان اسانس دانه انیسون. علوم کشاورزی و منابع طبیعی، 9(1): 101-93. - باقری، م.، گلپرور، ا.ر.، شیرانی‌راد، ا.ح.، زینلی، ح. و جعفرپور، م.، 1387. بررسی اثرات تاریخ کاشت و مقادیر مختلف کود نیتروژن بر خصوصیات کمّی و کیفی گیاه دارویی بابونه آلمانی در شرایط اصفهان. پژوهش در علوم کشاورزی، 4(1): 40-29. - پوریوسف، م.، 1385. اثر تیمارهای مختلف حاصلخیزی خاک (شیمیایی و ارگانیک) و رژیم‌های مختلف آبیاری بر عملکرد و کیفیت اسفرزه (Plantago ovate). پایان‌نامه دکترای کشاورزی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران، 265 صفحه. - حسن‌زاده قورت تپه، ع.، قلاوند، ا.، احمدی، م.ر. و میرنیا، خ.، 1380. بررسی تأثیر کودهای شیمیایی، آلی و تلفیقی بر خصوصیات کمّی و کیفی ارقام آفتابگردان در استان آذربایجان غربی. علوم کشاورزی، 17: 104-85. - خوش‌گفتارمنش، ا.ح. و کلباسی م.، 1381. اثر باقیمانده شیرابه زباله بر ویژگی‌های خاک، رشد و عملکرد گندم. علوم و فنون کشاورزی، 3: 148-141. - درزی، م .ت.، قلاوند، ا.، سفیدکن، ف. و رجالی ف.، 1387. تأثیر کاربرد میکوریزا، ورمی‌کمپوست و کود فسفات زیستی بر کمّیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی رازیانه. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 24: 413-396. - شریفی عاشورآبادی، ا.، 1377. بررسی حاصلخیزی خاک اکوسیستم‌های زراعی. پایان‌نامه دکتری زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، 284 صفحه. - شریفی عاشورآبادی، ا.، 1380. بررسی تأثیر کودهای آلی و شیمیایی بر عملکرد رازیانه. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 9: 98-92. - عبدالله زارع، س.، 1390. مطالعه مدیریت‌های مختلف تغذیه‌ای خاک (شیمیایی و آلی) و تاریخ‌های مختلف کشت بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه خارمریم (Silybum marianumL.). پایان‌نامه کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، 170 صفحه. - فاتح، ا.، 1387. بررسی تأثیر نظام‌های حاصلخیزی خاک (آلی و شیمیایی) بر عملکرد علوفه‌ای و خصوصیات دارویی گیاه کنگرفرنگی (CynarascolymusL.). رساله دکتری رشته زراعت، گرایش اکولوژی گیاهان زراعی، دانشکده پردیس کشاورزی کرج، 259 صفحه. - فردوسی، س.، 1372. مدیریت پسماندهای شیمیایی (ترجمه). سازمان بازیافت و تبدیل مواد شهرداری تهران، 480 صفحه. - قلاوند، ا.، حمیدی دهقان شعار، م.، ملکوتی، م.، اصغرزاده، ا. و چوگان، ر.، 1385. کاربرد کودهای زیستی (بیولوژیک)، راهبردی بوم‌شناختی برای مدیریت پایدار بوم نظام‌های زراعی. مقالات کلیدی نهمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، 7-5 شهریور: 35. - گندمکار، ا.، 1375. اثر شیرابه زباله و شیرابه کمپوست بر برخی خصوصیات خاک و رشد و عملکرد گیاه ذرت. پایان‌نامه کارشناسی ارشد خاک‌شناسی دانشکده کشاورزی، دانشگاه اصفهان، 129 صفحه. - مرتضی، ا.، اسکندری زاده، ا.، نصری، م. و سیلسپور. م.، 1389. تأثیر کمپوست زباله شهری بر خصوصیات خاک و عملکرد برگ ذرت علوفه‌ای. پنجمین همایش ملی ایده‌های نو در کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خوراسگان (اصفهان)، دانشکده کشاورزی، 28-27 بهمن‌ماه: 298. - محمدی‌نیا، غ.، 1374. ترکیب شیمیایی شیرابه زباله و کمپوست و اثر آن بر خاک و گیاه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد خاک‌شناسی، دانشگاه اصفهان، 105 صفحه. - میرزایی تالارپشتی، ر.، صباحی، ح. و مهدوی دامغانی، ع.، 1388. اثر کاربرد کودهای آلی بر خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک و تولید محصول و ماده خشک گوجه‌فرنگی (Lycopersicon esculentum). پژوهشهای زراعی ایران، 7(1): 270-259. - نژادحسینی، ط.، آستارایی، ع.، خراسانی، ر. و امامی، ح.، 1390. بررسی دو نوع کود آلی همراه با عناصر بُر و روی بر عملکرد، اجزای عملکرد و غلظت عناصر غذایی در دانه ارزن معمولی. پژوهشهای زراعی ایران، 9(1): 77-70. - Ahmad, R., Arshad, M., Zahir, Z.A., Naveed, M., Khalid, M. and Asghar, H.N., 2008. Integrating nitrogen enriched compost with biologically active substances for improving growth and yield of cereals. Pakistan Journal of Botany, 40(1): 283-293. - Ajimoddin, I., Vasundhara, M., Radhakrishna, D., Biradar, S.L. and Rao, G.G.E., 2005. Integrated nutrient management studies in sweet basil (Ocimum basilicum L.). Indian Perfume, 49: 95-101. - Alizadeh, A., Khoshkhui, M., Javidnia, K., Firuzi, O., Tafazoli, E. and Khalighi, A., 2010. Effect of fertilizer on yield, essential oil composition, total phenolic content and antioxidant activity in Satureja hortensis L. (Lamiaceae) cultivated in Iran. Journal of Medicinal Plants Research, 4(1): 33-40. - Anwar, M., Patra, D.D., Chand, S., Alpesh, K., Naqvi, A.A. and Khanuja, S.P.S., 2005. Effect oforganic manures and inorganic fertilizer on growth, herb and oil yield, nutrient accumulation, and oilquality of French basil. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 36(13-14): 1737-1746. - Azizi, M., Rezwanee, F., Hassanzadeh Khayat, M., A., Lackzian, H. and Neamati, S.H., 2008. The effect of different levels of vermicompost and irrigation on morphological properties and essential oil content of German chamomile (Matricaria recutita)C.V.Goral. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 24(1): 82-93. - Azzaz, N.A., Hassan, E.A. and Hamad, E.H., 2009. The chemical constituent and vegetative and yielding characteristics of Fennel plants treated with organic and biofertilizer instead of mineral fertilizer. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 3(2): 579-587. - Chand, S., Pande, P., Prasad, A., Anwar, M. and Patra, D.D., 2007. Influence of integrated supply of vermicompost and zinc-enriched compost with two graed levels of iron and zinc on the productivity of geranium. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 38: 2581-2599. - Darzi, M.T., 2012. Effects of organic manure and biofertilizer application on flowering and some yield traits of coriander (Coriandrum sativum). International Journal of Agriculture and Crop Sciences, 4(3):103-107. - Dick, W.A. and McCoy, E.L., 1993. Enhancing soil fertility by addition of compost: 622-644. In: Hoitink, H.A.J. and Keener, H.M., (Eds.). Science and Engineering of Composting (Vol.1). Wooster, Ohio, 724p. - Efthimiadou, A., Bilalis, D., Karkanis, A. and Froud-Williams, B., 2010. Combined organic/inorganic fertilization enhance soil quality and increased yield, photosynthesis and sustainability of sweet maize crop. Australian Journal of Crop Science, 4(9): 722-729. - Ekin, Z., Oguz, F., Erman, M. and Ogun, E., 2009. The effect of Bacillus sp. OSU-142 inoculation at various levels of nitrogen fertilization on growth, tuber distribution and yield of potato (Solanum tuberosum L.). African Journal of Biotechnology, 8(18): 4418-4424. - Evanylo, G., 1997. Effects of organic and chemical inputs on soil quality crop and soil environmental news. Virginia Cooperative Extension. Online Available, In: http://www.ext.vt.edu/news/periodicals/cses/1996-12/dec1203.html. - Gharib, F.A., Moussa, L.A. and Massoud, O.N., 2008. Effect of compost and Bio-fertilizers on growth, yield and essential oil of sweet marjoram (Majorana hortensis) plant. International Journal of Agriculture & Biology, 10(4): 381-387. - Giusquiani, P.L., Arucchini, C.M. and Businelli, M., 1988. Chemical properties of soils amended with compost of urban waste. Plant and Soil, 109: 73-78. - Iglesias-Jimenez, E. and Alvarez, C.E., 1993. Apparent availability of nitrogen in composted municipal refuse. Biological Fertility Soils, - Khan, M.M. and Azam, Z.M., 1999. Change in the essential oil conostituents of Foeniclum rulgarein relation of basal and foliar application of nitrogen and phosphorus. Journal of plant nutrition, - Khorsandi, F., 1994. Sulfuric acid effects on iron and phosphorus availability in two calcareous soils. Journal of Plant Nutrition, 17(9): 1611-1623. - Kumar, T.S., Swaminathan, V. and Kumar, S., 2009. Influence of nitrogen, phosphorus and biofertilizers on growth, yield and essential oil constituents in ratoon crop of davana (Artemisi apallens Wall.). Electronic Journal of Environmental, Agricultural and Food Chemistry, 8: 86-95. - Mahfouz, S.A. and Sharaf-Eldin, M.A., 2007. Effect of mineral vs. biofertilizer on growth, yield and essential oil content of fennel (Foeniculum vulgare Mill.). International Agrophysics, 21: 361-366. - Marinari, S., Masciandaro, G., Ceccanti, B. and Grego, S., 2000. Influence of organic and mineral fertilizers on soil biological and physical properties. Bioresource Technology, 72: 9-17. - Mollafilabi, A., Hosseini, M., Shoorideh, H. and Javaheri, A., 2009. Influence of seed rate and nitrogen fertilizer on yield, yield components and essential oil of cumin (Cuminum cyminum L.). Abstrct of 3rd International Symposium on Medicinal and Aromatic Plants, Djerba, Tunisia, - Mona, Y., Kandil, A.M. and Swaefy Hend, M.F., 2008. Effect of three different compost levels on fennel and salvia growth character and their essential oils. Biological Sciences, 4: 34-39. - Mkhabelaa, M.S. and Warman, P.R., 2005. The influence of municipal solid waste compost on yield, soil phosphorous availability and uptake by two vegetable crops grown in a pugwash sandy loam soil in Nova Scotia. Agriculture, Ecosystems & Environment, 106: 57-67. - Olaniyi, J.O. and Odedere, M.P., 2009. The effects of mineral N and compost fertilizers on the growth, yield and nutritional values of fluted pumpkin (Telfairia occientalis) in south western Nigeria. Journal of Animal and Plant Sciences, 1: 443-449. - Sarwar, G., Schmeisky, H., Hussain, N., Muhammad, S., Tahir, M.A. and Saleem, U., 2009. Variations in nutrient concentrations of wheat and paddy as affected by different levels of compostand chemical fertilizer in normal soil. Pakistan Journal of Botany, 41(5): 2403-2410. - Soumare, M., Tack, F. and Verloo, M., 2003. Characterisation of Malian and Belgian solid waste composts with respect to fertility and suitability for land application. Waste Management, 23: 517-522. - Singer, W.J., Sally, S.D. and Meek, D.W., 2007. Tillage and compost effects on corn growth, nutrient accumulation, and grain yield. Agronomy Journal, 99: 80-87. - Singh, B., Singh, Y. and Meelu, O.P., 1992. Effect of green manure, wheat straw and organic manure on DTPA extracable Fe, Mn, Zn and Cu in a calcareous sandy loam soil. Journal of the Indian Society of Soil Science, 40: 114-118. - Zinati, G.M., Li, Y.C. and Bryan, H.H., 2001. Accumulation and fractionation of copper, iron, manganese, and zinc in calcareous soils amended with compost. Journal of Environmental Health Science, 36: 229-243. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,476 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,317 |
||