| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 3,020 |
| تعداد مقالات | 33,742 |
| تعداد مشاهده مقاله | 44,985,821 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 47,120,157 |
تحلیل اقتصادی آبیاری تکمیلی گندم در حد بهینه ازت در شرایط دیم1 | ||
| تحقیقات مهندسی سازه های آبیاری و زهکشی | ||
| مقاله 13، دوره 5، شماره 3، آذر 1383، صفحه 97-112 اصل مقاله (340.76 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسنده | ||
| علیرضا توکلی* | ||
| عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم، مراغه | ||
| چکیده | ||
| وابستگی زراعت گندم دیم به مقدار و پراکنش بارش و لزوم دستیابی به حداکثر سود، اهمیت اجرای تحقیقاتی را در زمینة اعمال بهینه و سودآور آبیاری تکمیلی افزایش میدهد. بر همین اساس، در تحقیقی سه ساله (81-1378) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه، این امر در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی و بهصورت اسپلیت پلات با سطوح مختلف آب مصرفی (متوسط سه سال شامل صفر،95 ، 151 و 207 میلیمتر) و مقادیر مختلف ازت (صفر، 30، 60،90 و120 کیلوگرم در هکتار ازت خالص) روی گندم دیم رقم سبلان بررسی شد. کل کود فسفره به میزان 30 کیلوگرم در هکتار در زمان کاشت و مصرف ازت به صورت تقسیط بوده است. آب مورد نیاز بر اساس رطوبت خاک در تیمار آبیاری کامل با استفاده از دستگاه رطوبت سنج ترایم محاسبه و تأمین میشد. بر اساس نتایج به دست آمده از طریق بودجهبندی جزیی، تحلیل نهایی و تعیین بهرهوری آب مصرفی و با توجه به تابع درآمد و در شرایط مختلف قیمت آب و آبیاری، تیمار 95 میلیمتر آب مصرفی به همراه 60 کیلوگرم در هکتار ازت خالص، بهرغم 20 درصد عملکرد کمتر نسبت به آبیاری تکمیلی کامل، حداکثر کارآیی مصرف آب را در اضافه تولید نسبت به شرایط دیم (1/20 کیلوگرم بر میلیمتر) داشته است و ضمن امکان افزایش سطح تحت آبیاری بهینه به میزان 180 درصد، با ایجاد حداکثر سود خالص در حدود 74 درصد به مقدار کل تولید دانه گندم افزوده است. تیمار بهینه آبیاری تکمیلی تا زمانی میتواند توصیه شود که هزینة آب و آبیاری کمتر از 2857 ریال برای هر متر مکعب آب مصرفی، یا نسبت قیمت آب و آبیاری به قیمت فروش محصول (PW/PC) کمتر از 5/2 باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آبیاری تکمیلی؛ بودجه بندی جزئی؛ بهرهوری از آب مصرفی؛ بهینه سازی؛ دیم؛ سودخالص؛ گندم | ||
| مراجع | ||
|
1- بای بوردی، ا. ملکوتی، م. و اسلام زاده. م. 1380. نقش مصرف بهینه کود در افزایش عملکرد، بهبود کیفیت و کاهش نسبت مولی اسید فیتیک به روی (Pa/Zn) در مزارع گندم میانه. مجله خاک و آب، ویژه نامه مصرف بهینه کود. جلد 12. شمارة 14، 10-16. 2- بلسون، و. 1378. بررسی تأثیر آبیاری تکمیلی و مقادیر مصرف ازت در افزایش عملکرد ارقام گندم دیم. مرکز تحقیقات کشاورزی آذربایجان غربی، شماره 78/77. 3- توکلی، ع.1380. به گزینی مدیریت تک آبیاری در زراعت گندم دیم. مجله تحقیقات مهندسی کشاورزی.موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی. جلد 2. شمارة 17، 41-50. 4- توکلی، ع. بلسون، و. رضوی، ر. و فری. ف. 1382. بررسی عکس العمل گندم دیم نسبت به سطوح مختلف بیاری تکمیلی و نیتروژن. گزارش نهایی مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم، شماره 82/315. 5- توکلی، ع. بلسون و. و فری. ف. 1379. بررسی اثرات آبیاری تکمیلی روی ارقام پیشرفته گندم دیم، گزارش نهایی موسسه تحقیقات کشاورزی دیم، شماره 729/79. 6- فرداد، ح. و گلکار. ح. ر. 1381. تحلیل اقتصادی کم آبیاری گندم در شرایط کرج. مجله علوم کشاورزی ایران. جلد 33. شمارة 2، 305-311. 7- کاظمی اربط، ح. 1374. "زراعت خصوصی، جلد اول غلات. مرکز نشر دانشگاهی. 8- کریمی، ه. 1371. گندم. مرکز نشر دانشگاهی. 9- کوچکی، ع. 1376. (مترجم). به زراعی و به نژادی در زراعت دیم. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. 10- ملکوتی، م. نفیسی، م. متشرع زاده، ب. خاواری، ک. مسیح آبادی، م. ح. رضایی، ح. و بازرگان، ک. 1380. تولید و مصرف بهینه کود در کشور، گامی ارزنده به سوی امنیت غذایی و دستیابی به کشاورزی پایدار (یادداشت فنی). مجله خاک و آب، ویژه نامه مصرف بهینه کود. جلد 12 ، شمارة 14، 1-7. 11- Adary, A., Hachum, A., Oweis, T. and Pala, M. 2002. Wheat productivity under supplemental irrigation in northern Iraq. ICARDA, Aleppo, Syria.
12- Caliandro, A. and Boari, F. 1992. Supplementary irrigation in arid and semi-arid regions. In: International Conference on Supplementary Irrigation and Drought Water Management. Vol. 1. Sep.27-Oct2. 1992. Bari. Italy.
13- Garabet, S., Wood, M. and Ryan, J. 1998. Nitrogen and water effects on wheat yield in a Mediterranean type climate. Field Crop Research. 57, 309-318.
14- Harris, H. C. 1991. Implications of climatic variability. In: Harris, H. C., Cooper, P. J. M. and Pala, M. (Eds) Soil and Crop Management for Improved Water Use Efficiency in Rainfed Areas. Proceedings of an International Workshop. 1989. Ankara. Turkey. ICARDA. Aleppo. Syria. p. 352.
15- Harmsen, K., Shepherd, K. D. and Allan, A. Y. 1983. Crop response to nitrogen and phosphorus in rain fed agriculture. In: Nutrient balances and the need for fertilizers in semi arid and arid regions. International Potash Institute. Bern. Switzerland. PP. 223-248.
16- Kijne, J. W., Barker, R. and Molden, D. 2003. Improving water productivity in agriculture; Editor’s overview. In: Kijne, J. W., Barker, R. and Molden, D. (Eds). Water productivity in agriculture, limits and opportunities for improvement. International Water Management Institute (IWMI). Colombo. Sri Lanka.
17- Krentons, U. D. and P. J. Orphonos, 1979. Nitrogen and phosphorus fertilizers for wheat and barley in a semi arid region. J. Agric. Sci. 93, 711-717.
18- Mossedqe, F. and Smith, D. H. 1994. Timming nitrogen application to enhance spring wheat yield in a Mediterranean climate. Agron. J. 86, 221-226.
19- Musick, J. T. and Porter, K. B. 1990. Wheat. In: Steward, B. A. and Nielsen, D. R. (Eds). Irrigation of agricultural crops. Agronomy series No. 30. Madison. Wisconsin. American Society of Agronomy.
20- Oweis, T. 1997. Supplemental irrigation. ICARDA. Aleppo. Syria. 16pp.
21- Oweis, T., and Hachum, A. 2003. Improving water productivity in the dry areas of west asia and north africa. In: Kijne, J. W., Barker, R. and Molden, D. (Eds). Water productivity in agriculture, limits and opportunities for improvement. International Water Management Institute (IWMI). Colombo. Sri Lanka. pp. 179-198.
22- Oweis, T., Hachum, A. and Kijne, J. 1999. Water harvesting and supplemental irrigation for improved water use efficiency in dry areas. SWIM. Paper No.7, 38pp.
23- Oweis, T., Pala, M. and Ryan, J. 1998. Stabilizing rainfed wheat yields with supplemental irrigation and nitrogen in a Mediterranean climate. Agron. J. 90, 672-681. 24- Oweis, T., Salkini, A. Zhang, H. Ilbeyi, A. Hustun, H. Dernek, Z. and Erdem, G. 2001. Supplemental irrigation potential for wheat in the central Anatolian plateau of Turkey. ICARDA.
25- Pala, M., Matar, A. and Mazid, A. 1996. Assessment of the effects of environmental factors on the response of wheat to fertilizer in on – farm trials in Northern Syria. Exp. Agric. 32 (3), 339-349.
26- Ramig, R. E. and Rhoades, H. F. 1963. Inter relationships of soil moisture level at planting and nitrogen fertilization on winter wheat production. Agron. J. 54, 123-127.
27- Salkini, A. and Ansell, D. 1992. Agro-economic impact of supplemental irrigation on rainfed wheat production under the Mediterranean environment of Syria. In: International Conference on Supplementary Irrigation and Drought Water Management. Vol. 1. Sep 27-Oct 2. 1992. Bari. Italy.
28- Zhang, H. and Oweis, T. 1999. Water - yield relations and optimal irrigation scheduling of wheat in the Mediterranean region. Agric. Water Management, 38, 195-211.
29- Zhang, H., Oweis, T. Garabet, T. S. and Pala, M. 1998. Water use efficiency and transpiration efficiency of wheat under rainfed conditions and supplemental irrigation in a Mediterranean type environment. Plant and Soil. 201, 295-305. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,099 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 401 |
||