| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 3,020 |
| تعداد مقالات | 33,742 |
| تعداد مشاهده مقاله | 44,988,581 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 47,408,540 |
تأثیر مقادیر و روشهای مختلف مصرف نیتروژن بر تعدادی از ویژگیهای کمی و کیفی گیاه دارویی مرزه (Satureja hortensis L.) | ||
| تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران | ||
| مقاله 14، دوره 23، شماره 3 - شماره پیاپی 37، آبان 1386، صفحه 416-431 اصل مقاله (349.38 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| علی علیزاده سهزابی* 1؛ ابراهیم شریفی عاشورآبادی2؛ امیرحسین شیرانی‌راد3؛ بهلول عباس‌زاده4 | ||
| 1دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان | ||
| 2عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور | ||
| 3مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان | ||
| 4کارشناس ارشد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور | ||
| چکیده | ||
| به منظور بررسی تأثیر مقادیر و روشهای مختلف مصرف نیتروژن بر تعدادی از ویژگیهای کمی و کیفی گیاه دارویی مرزه (Satureja hortensis L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در سال 1385 در جنوب شهرستان کرج اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی شامل کاربرد کود اوره به صورت جامد در خاک، در چهار سطح 0 ،50، 100 و 150 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و همچنین به صورت محلول‌پاشی در چهار سطح 0، 4.5، 6 و 7.5 درصد محلول نیتروژن خالص بودند که نیتروژن هر دو روش در سه تقسیط مساوی اعمال گردید. نتایج نشان داد که اثرات ساده تیمارها بر عملکرد بیولوژیک، ارتفاع گیاه، درصد اسانس، عملکرد سرشاخه گلدار و تعداد شاخه‌های فرعی، در سطح یک درصد و بر شاخص برداشت در سطح پنج درصد معنی‌دار بود. اثر متقابل عوامل آزمایش بر عملکرد اسانس، عملکرد سرشاخه گلدار و درصد اسانس در سطح یک درصد و بر عملکرد بیولوژیک نیز در سطح پنج درصد معنی‌دار بود. در این آزمایش مشخص شد که کاربرد 100 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار به صورت مصرف در خاک به همراه 4.5 درصد نیتروژن خالص به صورت محلول‌پاشی، بیشترین عملکرد بیولوژیک، بذر و سرشاخه گلدار را به ترتیب با میانگین 4424، 875.3 و 1855 کیلوگرم در هکتار تولید نمود. این در حالی است که با افزایش مصرف نیتروژن درصد اسانس کاهش یافت. به طوری که بیشترین درصد اسانس مربوط به کاربرد 6 درصد محلول مصرفی و عدم کاربرد کود به صورت مصرف در خاک بود که با میانگین 2.13 درصد بدست آمد. کاربرد 150 کیلوگرم نیتروژن به صورت جامد و 5/7 درصد محلول‌پاشی بیشترین عملکرد اسانس را با میانگین 33.7 کیلوگرم در هکتار، بیشترین ارتفاع گیاه را با میانگین 66.88 سانتیمتر و بیشترین تعداد شاخه‌های فرعی را با میانگین 18 شاخه فرعی تولید نمود. بیشترین شاخص برداشت از تیمار عدم کاربرد نیتروژن با میانگین 25.98 درصد حاصل شد. بنابر نتایج حاصل، استفاده از روش محلول‌پاشی به دلیل کاهش قابل توجه مقدار مصرف کود نیتروژن می‌تواند راهی مناسب به منظور دستیابی به اهداف کشاورزی پایدار باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| Saturesa hortensis L؛ محلول‌پاشی؛ نیتروژن؛ درصد اسانس؛ عملکرد | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The effects of different methods and levels of using nitrogen on some quality and quantity characteristics of Satureja hortensis L. | ||
| نویسندگان [English] | ||
| A. Alizadeh Sahzabi1؛ E. Sharifi Ashorabadi2؛ A.H. Shiranirad3؛ B. Abaszadeh4 | ||
| 1MSc Student of Islamic Azad University, Takestan Branch | ||
| 2Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran | ||
| 3Islamic Azad University, Takestan Unit | ||
| 4Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The effect of applying different methods and nitrogen levels on yield and essential oil of savagery (Satureja hortensis L.) was investigated using a factorial experiment based on randomized complete block design with 3 replications in 2005, Karaj, Iran. The treatments included application of solid nitrogen in soil with 4 levels 0, 50, 100 and 150 kg/ha and spray of nitrogen on foliage with 4 levels 0, 4.5, 6 and 7.5 percent. The nitrogen applied three times equally. The results showed, effect of treatments on biological yield, plant height, essential oil percentage, flowering shoot yield, number of lateral branch (P< 0.01) and harvest index were significant (P<0.05). Interaction of treatments on essential oil percentage, essential oil yield, flowering shoot yield (P<0.01) and biological yield (P<0.05) were significant. This experiment found that applying 100 kg pure nitrogen in soil with 4.5% produced highest biological yield, seed and flowering shoot with means of 4424, 875.3 and 1855 kg ha-1, respectively. The results showed, increase of nitrogen application caused decrease of essential oil percentage. Highest essential oil percentage related to application of 6% of nitrogen solution with mean of 2.13%. Utilization of 150 kg of solid nitrogen with 7.5% of nitrogen solution produced highest plant height with mean of 66.88 cm, highest lateral branch with mean of 18 and highest essential oil yield with mean of 33.7 kg ha-1. Highest harvest index related to control with mean of 25.98%. The results showed that use of sprayed nitrogen on foliage decrease nitrogen application. Therefore, this method could be suitable for sustainable agriculture. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Satureja hortensisL, solution spray, nitrogen, essential oil percentage, yield | ||
| مراجع | ||
|
- اکبری‌نیا، ا.، قلاوند، ا.، سفیدکن، ف.، رضایی، م.ب. و شریفی عاشورآبـــادی، ا.، 1382. بررسی تأثیر کودهای شیمیایی، دامـــی و تلفیقی بر عملکرد و میزان اسانس دانه گیاه دارویی زنیان. پژوهش و سازندگی، (4)16: 42-32. - امیدبیگی، ر.، 1379. رهیافتهای تولید و فرآوری گیاهان دارویی. جلد سوم، انتشارات فکر روز، 397 صفحه. -باقرزاده. ک.، 1377. بررسی اثر NPK بر روی میزان اسانس و ترکیبات فنلی آویشن. پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم گیاهی، دانشگاه اصفهان. - بریمانی، م.، 1375. مطالعه تأثیر کودهای ازته در مراحل مختلف زندگی گیاه بادرشبو و میزان اسانس آن. پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم گیاهی، دانشگاه تربیت معلم. - رادنیا، ح.، 1369. کمبود مواد غذایی در نباتات زراعی، درختان میوه و سبزیجات. انتشارات سازمان ترویج کشاورزی. 417 صفحه. - راحمی، م.، 1383. گرده‌افشانی و تشکیل میوه. انتشارات دانشگاه شیراز. 120 ص. - زارع‌زاده، ع.، خلدبرین، ب.، مرادشاهی، ع.، باباخانلو، پ. و رجایی، ه.، 1378. تغییرات مقدار آلکالوییدهای گیاه عروسک پشت پرده در واکنش به مقادیر مختلف کود ازته. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 5: 112- 61. - ساجد، م.ع.، یزدانی، د.، نقدی بادی، ح.ع.، اهوازی، م. و نظری، ف.، 1380. تأثیر سطوح مختلف کودهای شیمیایی گیاهان دارویی. چکیده مقالات همایش ملی گیاهان دارویی، تهران، 26-24 بهمن : 54. - شریفی عاشورآبادی، ا.، متین، ا.، و عباس‌زاده، ب.، 1383. تأثیر کودهای آلی و شیمیایی بر قابلیت جذب و کارآیی نیتروژن در گیاه دارویی رازیانه. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران. (3)19: 330- 313. - عباس‌زاده، ب.، 1384. تأثیر مقادیر مختلف کود نیتروژن و روشهای مصرف آن بر میزان اسانس بادرنجبویه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج. - فاکر باهر، ز.، رضایی، م.ب.، میرزا، م. و عباس‌زاده، ب.، 1380. بررسی تغییرات کمی و کیفی اسانس مرزه در طی تنش خشکی در مزرعه. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 11: 52-37. - کاظمی‌سعید، ف.، 1381. بررسی تأثیر تنش آبی و کود نیتروژنی بر میزان رشد، عناصر معدنی محتوی بافت و اسانس در گیاه زیره سبز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم گیاهی، دانشگاه تربیت مدرس. - لباسچی، م.ح.، 1379. بررسی جنبه‌های اکوفیزیولوژی گل راعی در اکوسیستمهای طبیعی و زراعی. پایان‌نامه دکتری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس. - مردانی‌نژاد، ش.، خلدبرین، ب.، سادات، ی.ع.، مرادشاهی، ع.، و وزیرپور، م.، 1380. بررسی تأثیر نیترات آمونیوم بر اندام هوایی و مقدار اسانس گیاه دارویی اسطوخودوس. چکیده مقالات همایش ملی گیاهان دارویی، تهران، 26-24 بهمن: 59-57. - محمدبیگی، ف.، 1385. بـــررسی تراکـم بوتـــه و کــود نیتــروژن بـر عملکرد و برخی ویژگیهای زراعی گیاه دارویی گـــشنیز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان. - ملکوتی، ج.، 1378. کشاورزی پایدار و افزایش عملکرد با بهینه‌سازی مصرف کود در ایران. انتشارات نشر آموزش کشاورزی، 460 صفحه. - منگل. ک.، 1371. تغذیه و متابولیسم گیاهان. ترجمه محمدرضا حق‌پرست تنها، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت، 194 صفحات. - نجف‌پور نوایی، م.، 1381. تأثیر کودهای شیمیایی نیتروژن و فسفر بر عملکرد بذر گیاه گل گاوزبان. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 13: 50-41. - نجف‌پور نوایی، م.، 1379. بررسی اثر کود شیمیایی نیتروژن و فسفر بر عملکرد بذر گیاه شابیزک. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 6: 12-3. - Amin, I.S. and Wahab, M.A.A., 1998. Effect of chemical fertilization on Cuminum cyminum L. Plants under North Sinai conditions. Desert Institute Bulletin, Egypt, 48(1): 1-19. - Bist, L.D., Kewaland, C.S. and Sobran, S., 2000. Effect of planting geometry and level of nitrogen on growth and yield quality of European Dill (Anethum gravolens). Journal of Horticulture, 57: 351-355. - Govind, S. and Prasad, A., 1982. Effect of nitrogen on fruit-set, fruit drop and yield of sweet orange. Punjab Horticultural Journal, 22(1/2): 15-20. - Leiser, A. and Rokman, B., 1994. Replication between fertilizer, nutrient withdrawal and composition of different medicinal plants in a plot experiment. Kongressband. 9: 19-24. - Rohricht, C.M, Curunet, M. and Solf, M., 1996. The influence of grandaunt nitrogen fertilization application on yield and quality of sage (salvia officinalis). Zetischritft fur Arznei and Gewurzp flanzen, 3: 117-122. - Salisbury, F.B. and Ross, C.W, 1991. Plant physiology. Fourth edition, Wadsworth Publishing Company, Belmont, California, USA, 682 p. - Tisdale, S.L., Nelson, W.L., Beaton, J.D. and Havlin, J.L., 1993. Soil fertility and fertilizer, 5th eds., Macmillan Publishing Company, New York, 634 p. - Venskutonis, R., Rylaite, E. and Siulaiuskas, A. 1999. Characterization of Carum carvi cultivates in Lithuania. Horticulture and vegetable growing, 18(3): 85-92. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,011 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,056 |
||