| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,049 |
| تعداد مقالات | 34,082 |
| تعداد مشاهده مقاله | 46,546,070 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 77,599,412 |
طبقه‌بندی اراضی به‌منظور برنامه‌ریزی استفاده ماشین‌های حمل‌‌ونقل چوب در جنگل‌های شمال | ||
| تحقیقات جنگل و صنوبر ایران | ||
| مقاله 3، دوره 3، شماره 1، تیر 1378، صفحه 61-88 اصل مقاله (1.07 M) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijfpr.1999.109751 | ||
| نویسندگان | ||
| سید جلیل هاشمی* 1؛ نصرالله ساریخانی2 | ||
| 1بخش تحقیقات جنگل، مؤسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، ایران | ||
| 2عضو هیئت علمی، گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج،ایران | ||
| چکیده | ||
| بهره‌برداری به مجموعه مراحل قطع و تبدیل و حمل آنها به کنار جاده های جنگلی و از آنجا تا بازار مصرف (کارخانه‌های صنایع چوب) اطلاق می‌شود. دشوارترین و پرهزینه‌ترین مرحله در عملیات بهره‌برداری مرحله کشیدن چوب‌ها از محل قطع تا کنار جاده‌های جنگلی است. این مرحله می‌تواند مراحل دیگر را تحت‌الشعاع قرار دهد و نیز آثار مثبت و منفی بسیاری بر طبیعت باقی گذارد. با درک این واقعیت، لزوم تهیه طرح‌های بهره‌برداری علاوه‌بر طرح‌های جنگلداری در برنامه پنج‌ساله اول (۷۲-۱۳۶۸) مد نظر قرار گرفت و اعتباری معادل ۳۰۰ میلیون ریال به این کار اختصاص یافت. تاکنون در طرح‌های بهره‌برداری اشاراتی به نقش عوامل شیب و آب و هوا و تأثیر آن بر روند بهره‌برداری شده است (تأثیر مستقیم آب و هوا بر اجرای عملیات بهره‌برداری تاکنون تشریح نشده است) در صورتی‌که عوامل محدود کننده جهت استفاده از ماشین‌های بهره‌برداری در طبیعت علاوه‌بر پارامترهای فوق عبارتست از: ناهمواری‌های زمین، استحکام خاک و قابلیت دسترسی به منطقه. این تحقیق به تشریح تأثیر این عوامل در استفاده از ماشین‌های چوب‌کشی می‌پردازد. به‌علاوه برای عوامل کیفی نامبرده یک طبقه‌بندی ارایه می‌دهد که گام اول استفاده از کامپیوتر جهت برنامه‌ریزی بهره‌برداری به‌شمار می‌رود. در این طرح سعی شده است تا براساس ضوابطی که ذکر آن خواهد شد، بررسی دقیقی در یک قطعه کوچک جنگلی به‌عنوان الگو و نمونه انجام پذیرد تا بر پایه آن بتوان طرح‌های جامع‌تر را در مقیاس وسیع‌تر اجرا نمود. درنتیجه این بررسی معلوم شد: - با وجود شیب مجاز استفاده از ابزار و ماشین‌های چوب‌کشی عامل استحکام خاک ۱۵٪ از مساحت قابل دسترسی را با محدودیت استفاده از ماشین‌ها مواجه می‌سازد. - وجود مسیرهای چوب‌کشی و میزان آن تأثیر زیادی بر مساحت قابل دسترس و نیز انتخاب وسیله مناسب چوب‌کشی دارد. به‌عنوان مثال در شرایط فعلی امکان استفاده از اسکیدر در ۲۵٪ و در صورت احداث ۳ مسیر چوب‌کشی جدید در ۶۵٪ از مساحت قابل دسترسی منطقه مقدور است. - رعایت محدودیت فصلی ناشی از آب و هوا در جنگل‌های شمال ایران تأثیر به‌سزایی بر سطح قابل دسترس با ماشین‌های زمینی دارد، به‌طوری‌که با رعایت فصل مساعد انجام کار ۱۰٪ به وسعت قابل دسترس با ماشین‌ها افزوده می‌شود. - طبقه‌بندی استحکام خاک با توجه به دو عامل بافت خاک و زهکشی الگوی خوبی برای جنگل‌های شمال ایران است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| طبقه‌بندی اراضی؛ ماشین‌های چوب‌کشی؛ شیب؛ استحکام خاک؛ زهکشی؛ شبکه جاده | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Terrain classification for using of wood transporter machines in northern forests of lran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Seyyed Jalil Hashemi1؛ Nasrollah Sarikhani2 | ||
| 1Forest Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran | ||
| 2Member of scientific Board, Department of Forestry and Forest Economic, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| This issue in hand is the result of terrain classification according to accessibility, to have a functional one for using of harvesting machinery in northern forest of Iran. New concepts of soil stability and the relationship between soil strength and accessibility, have been found. The results of functional classification for the use of harvesting machinery in relation with slope percent are as following: 1. According to slope percent, Parcelle No. 11 has the easiest terrain condition for ground skidding. 2. We are able to select standard tractors for wood transportation in more than 50% of passable area. 3. 49% of study area are passable through ground skidding machines. To determine the rate of soil strenghtʾs effect, we made an enquiry on soil condition has been made. Soil is the best representative factor which demonstrates the capacity of ground stability to support vehicular off-road movement and interaction between vehicle and soil. Soil strength was specified by determinating soil texture and drainage. Then microtopography of study area has been studied, since lack of aerial photography with scale 1:5000 and inharmonious distribution of ground roughness an integrated inventory have been performed. A descriptive classification with 3 parameters has been made to provide a functional classification, three maps extracted from slope, soil strength and microtopography tables were overlaid. The new one is called utilization unit map. This new map and functional classification for use of harvesting machinery were demonstrated as confirmation and restriction of using ground skidding methods, also type of machines in study area which using them have least erosion hazards. The climate condition has also a great effect on wood transportation quantities which shows differences in soil stability between two different moisture condition (saturated and optimum condition). The fluctuation of soilsʾ moisture in different seasons have the same situation with above. This research as a classification system was the first enquiry which have been tested in practice in northern forest of Iran. The results are as follows: 1. Determination of slope percent is not enough to predict accessibility of forest by harvesting machines. 2. Climate conditions which were introduce as an optional parameters in fifteen session of FAO held at IZMIR (Turkey) in 1984 is suggested as an obligative factor in northern forests of Iran. 3. Soil strength is the other obligative parameter which was restricted ground skidding in forests (in the study area 15% of passable area were restricted by this parameter). 4. Off-roud movement construction has a great effect on selecting suitable type of machines and accessibility was raised from 10% up to 37% of area by constructing 3 new skidding roads. 5. Restrictive and obligative oarameter in this research were: soil strength, slope, climate condition and density of skidding road. Ground roughness (microtopograpy) had not a great value. It is needed to do more enquires on it. In this research that was only an optional parameter which has no significant effect on accessibility, also we need more enquires on siliviculture and forest management subject to determine exactly the quantity of each machines and reduce different aspects of erosion hazards. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Land classification, skidding machines, Slope, Soil Strength, Drainage, Road network | ||
| مراجع | ||
|
1- اصلی، عزیز، اتر، هرمان، 1348. طرح جنگلداری جنگل تعلیماتی دانشکده. نشریه دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، شماره 16، 110 صفحه. 2- بی‌نام، 1366. احیاء 600 هزار متر هکتار جنگل‌های مخروبه شمال کشور. سازمان جنگلها و مراتع کشور، دفتر جنگل‌کاری و پارک‌ها، 130 صفحه. 3- بی‌نام، 1375- الف. گزارش عملکرد طرح بهره‌برداری جنگل‌های شمال. سازمان جنگلها و مراتع کشور، دفتر طرح و برنامه و بودجه، 3 صفحه. 4- بی‌نام، 1375- ب. گزارش عملکرد طرح جنگلداری. سازمان جنگلها و مراتع کشور، دفتر طرح و برنامه و بودجه، 3 صفحه. 5- بی‌نام، 1375 ج. موافقت‌نامه طرح بهره‌برداری از جنگل‌های شمال. سازمان جنگلها و مراتع کشور و سازمان برنامه و بودجه کشور، 21 صفحه. 6- ساریخانی، نصرت‌اله، 1351. میزان درصد افت چوب در امور قطع و استحصال و بهره‌برداری از جنگل‌های شمال در شرایط مختلف کار. نشریه دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، شماره 27: ص 65-35. 7- صفیاری، شهلا، 1370. قابلیت مکانیکی خاک جهت حمل و نقل و جاده‌سازی در سری پاتوم. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران. 8- طاهری، تقی، تهرانی، منصور، 1363، طرح بهره‌برداری مکانیزه مکارود. انتشارات دفتر بهره‌برداری سازمان جنگلها و مراتع کشور، 64 صفحه. 9- مخدوم، مجید. 1363، مقایسه اثرات زیست‌محیطی برداشت چوب و تفرج در اکوسیستم‌های رسیده شمال ایران. جهاد دانشگاهی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، 95 صفحه. 10- هاشمی، سیدجلیل، 1368. طبقه‌بندی اراضی برای عملیات جنگلداری، گزارش سمینار کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران. 11- هاشمی، سیدجلیل، 1370. طبقه‌بندی اراضی جهت برنامه‌ریزی عملیات بهره‌برداری در سری پاتوم جنگل خیرودکنار نوشهر. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، 130 صفحه + ضمایم. 12. Loffler H. J., 1984. Terrain classification for forestry. Final report held at Izmir (Turkey) 22-25 may 1984, 34 pp. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 625 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 489 |
||