| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 3,020 |
| تعداد مقالات | 33,742 |
| تعداد مشاهده مقاله | 44,990,771 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 47,584,702 |
بررسی تنوع در میزان اسانس گل محمدی (Rosa damascena Mill.) استانهای مرکزی ایران | ||
| تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران | ||
| مقاله 4، دوره 21، شماره 1 - شماره پیاپی 27، اردیبهشت 1384، صفحه 35-49 اصل مقاله (11.32 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijmapr.2005.115206 | ||
| نویسندگان | ||
| سیدرضا طبائی عقدائی* ؛ محمدباقر رضایی؛ کامکار جایمند | ||
| عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، تهران | ||
| چکیده | ||
| ژنوتیپهای گل محمدی (Rosa damascena Mill) از مناطق مرکزی کشور جمع‌آوری و در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار کشت شدند. نمونه‌های مربوط به 6 استان از نظر درصد و عملکرد اسانس و نیز از نظر تعداد اجزاء مختلف گل (گلبرگ، پرچم و مادگی) در سالهای1380 تا 1382 مورد ارزیابی قرار گرفتند. براساس نتایج بدست آمده، بیشترین درصد و عملکرد اسانس استخراج شده به روش تقطیر با آببه ترتیب از نمونه‌های اصفهان7 (0.05 درصد) و یزد1 (1338.09 گرم در هکتار) در سال 1381 مشاهده گردید. در سال 1380 نیز بیشترین درصد اسانس در نمونه‌های یزد2 (0.03 درصد) و اصفهان 6(0.029 درصد) مشاهده شد. اما در سال 1382 نمونه‌های تهران (0.016 درصد) و اصفهان8 (0.015 درصد) بیشترین درصد اسانس را نشان دادند. در سالهای 1380 و 1382 نمونه‌های یزد2 (468.60 گرم در هکتار) و سمنان1 (249.50 گرم در هکتار) به ترتیب بیشترین عملکرد اسانس را داشتند. براساس میانگین سالهای مختلف، نمونه‌های یزد1 (0.020 درصد) و اصفهان1 (0.019 درصد) بیشترین درصد اسانس را نشان دادند. همچنین نمونه یزد1 با تولید 632.33 گرم در هکتار، بیشترین عملکرد اسانس در سالهای مختلف را به خود اختصاص داد. ژنوتیپهای مختلف از نظر اجزاء گل اختلاف نشان دادند. بیشترین تعداد گلبرگ در هر یک از سالهای مورد مطالعه در نمونه جمع‌آوری شده از استان تهران مشاهده شد. همچنین این نمونه بیشترین تعداد مادگی در سالهای 82-81 و نیز بالاترین میانگین 3 سال از صفت مذکور را دارا بود. نمونه اصفهان10 نیز در میان ژنوتیپهای مورد بررسی بیشترین متوسط تعداد پرچم را در سالهای مذکور نشان داد.براساس نتایج حاصل از این بررسی، توانمندی متفاوتی میان ژنوتیپهای تحت مطالعه از نظر تولید اسانس وجود داشت. همچنین ژنوتیپهای گل محمدی مناطق مرکزی ایران از نظر اجزاء گل نیز تنوع نشان دادند. از این‌رو با توجه به اهمیت اسانس به‌عنوان ارزشمندترین فرآورده گل محمدی، گزینش ژنوتیپها در جهت ایجاد و معرفی ارقام برتر، به ویژه از نظر کمیت و کیفیت اسانس، در اصلاح گل محمدی امکان‌پذیر و در برنامه‌های به‌نژادی این گیاه از اولویت خاصی برخوردار می‌باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| گل محمدی؛ ژنوتیپ؛ تنوع؛ اسانس؛ مناطق مرکزی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Study of Genetic Variation in Essential Oils Yield of Rosa damascena Mill. Genotypes from Central Regions of Iran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| S.R. Tabaei-Aghdaei؛ M.B. Rezaee؛ K. Jaimand | ||
| Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Rosa damascenaMill. genotypes werecollected from central parts of Iran, and cultivated at the experimental field of Research Institute of Forests and Rangelands, using a randomized complete blocks design with three replications. Genotypes from six provinces were evaluated for essential oils yield and number of floral parts. Genotypes showed differences in terms of the measured traits. Essential oils concentration and yield showed variation. The most essential oils percentage (0.05%) and yield were observed in Isfahan7 and Yazd1 accessions, respectively, in 2002. Yazd2 and Isfahan6 accessions showed the highest essential oils percentage (0.03%) in 2001, and the most percentage of oils was observed in accession collected from Tehran, in 2003. Also, accession of Yazd1 demonstrated the highest 3-year mean of essential oils percentage and yield. Furthermore, the accessions showed variation for floral parts number. The highest numbers of petals and pistils were observed in accession collected from Tehran Province. Also, Isfahan10 accession showed the highest number of stamens. A considerable variation was, therefore, revealed for floral parts and essential oil content of Rosa damascena genotypes from central parts of Iran. It could then be concluded that the Rosa damascena genotypes differ for essential oils content and this may be applied for classification of Damask rose genotypes. Finally yield of essential oils as the major product of Rosa damascena could be considered as an appropriate selection factor, in order to improve rose varieties. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Rosa damascena Mill, Genetic variation, genotype, essential oil | ||
| مراجع | ||
|
- طبایی عقدایی، س. ر.، رضایی، م. ب. و. جایمند، ک.،1382. ارزیابی تنوع در اجزاء گل و اسانس ژنوتیپهای گل محمدی (Rosa damascena Mill.) کاشان. فصلنامه پژوهشی تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، 11(2): 234-219. و 278. - طبایی عقدایی، س. ر.، صاحبی، م.، جعفری ، ع.ا. و رضایی، م.ب.، 1383. استفاده از روشهای آماری چند متغیره در ارزیابی عملکرد گل و خصوصیات ظاهری 11 ژنوتیپ .Rosa damascena Mill. فصلنامه پژوهشی تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 20(2): 211-192. - طبایی عقدایی، س. ر. و رضایی، م.ب.، 1381. ارزیابی تنوع موجود در ژنوتیپهای گل محمدی (Rosa damascena Mill.) کاشان از نظر عملکرد گل. تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، 9: 111-99. - طبایی عقدایی، س. ر.، رضایی، م.ب. و جایمند، ک.، 1380. تنوع ژنوتیپی در میزان گل و اسانس گل محمدی (Rosa damascena Mill.). همایش ملی گیاهان دارویی ایران. ص. 224. - طبایی عقدایی، س. ر. و بابایی، م.،1380. مطالعه اختلافهای ژنوتیپی گل محمدی (Rosa damascena Mill) از نظر واکنش به خشکی در مراحل اولیه رشد. تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، 8: 126 -113. - طبایی عقدایی، س. ر. و بابایی، م.، 1381. مؤلفه‌های مقاومت به خشکی در اکوتیپهای گل محمدی (Rosa damascena Mill). اولین کنفرانس علوم و تنوع زیستی گیاهی ایران. ص 151. - طبایی عقدایی، س. ر. و بابایی. م.، 1382. ارزیابی تنوع ژنتیکی برای تحمل خشکی در قلمه‌های گل محمدی (Mill. Rosa damascena) با استفاده از تجزیه‌های چند متغیره. فصلنامه پژوهشی تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، 11 (1): 51-39 و 1679. - طبایی عقدایی، س. ر. و رضایی، م.ب.، 1379. بررسی تکثیر و ریشه زایی در قلمه‌های گل محمدی (Rosa damascena Mill.). تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، 1:94-76. - Babu, K.G.D., Bikran, S. and. Joshi, V.P2002. Essential oil composition of damask rose (Rosa damascena Mill.) distilled under different pressures and temperatures. Flavour and Fragrance Journal, 17: 136-140. - Carins, T., 2003. Horticultural classification schemes. 117-124. In: Roberts, A.V., Debener, T. and Gudin, S. (Eds.), Encyclopedia of Rose Science. Vol. 1. Elsevier Academic Press. Amesterdom. - Chen, Y. and Nelson, R.L., 2004. Genetic variation and relationship among cultivated, wild, and semiwild soybean. Crop Science, 44: 316-325. - Chevallier, A. 1996. The encyclopedia of medicinal plants. Dorling Kindersely, London, pp 336. - Cuseva, A., R.Ya. Rafanova, and Ivanova, P.V. 1958. Oil obtained from whole flower and from petals of rose by steam-distillation and extraction . Dushistykh Veskchestev, 4: 178-181. - Dwyer, L.M., Hamilton, R.I., Haybone, H.N. and Royds, W., 1991. Analysis of biological traits contributing to grain yield of short –to mid-season corn (Zea mays L.) hybrids. Canadian Journal of Plant Science, 71: 535-541. - Dewyer, L.M., Ma, B.L, Evenson, L. and Hamilton, R.I., 1994. Maize physiological traits related to grain yield and harvest moisture in mid-to short season environments. Crop Science, 34: 985-992 - Ivanova, D. Kh., Ivanova, N. Marekov and I1. Ognyanov, 1958. Determination of the essential oil in the flowers of Rosa damascena, with soecial respect to plant selection. Acta Chim. Academy of Science of Hungary, 14: 163-171. - Ody, P. 1995. The herb society's complete medicinal herbal. Dorling Kindersely, London, pp 192. - Phillips, R. and Rix, M., 1993. The Quest for Rose., BBC Worldwide Publishing, London, UK. - Rao, B.R.R., K.P.Sastry, S.M.Saleem, E.V.P. Rao, K.V. Samasundar and S. Ramesh, 2000. Volatile flower oils of three genotypes of rose-scented generation (Pelargonium sp.) . Flavour and Fragrance Journal, 15: 105-107. - Reverchon, E. 1997. Supercritical CO2 extraction of volatile oil from rose concrete. Flavour and Fragrance Journal, 12: 37-41. - Staicov , V. and Zolotovitch, G. 1957. Location of essential oil in the flower of Rosa damascena. Izvest. Inst. Rastenievnudstvo, Bulgar. Akad. Nauk., 4: 207-217. - Wallace, D.H., Ozbune, J.L. and Munger, H.M., 1972. Physiological genetics of crop yield. Adv. Agron., 24: 97-146. - William, M.R., Below, F.E., Lambert, K.J., Howey, A.E. and Mies, D.W., 1987a. Plant traits related to productivity of maize. I. Genetic variability, environmental variation, and correlation with grain yield and stalk lodging. Crop Science, 27: 1116-1121. - William, M.R., Below, F.E., Lambert, K.J., Howey, A.E. and Mies, D.W., 1987b. Plant traits related to productivity of maize. II. Development of multiple trait models. Crop Science, 27: 1122. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 955 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 792 |
||