| تعداد نشریات | 285 |
| تعداد نشریات سازمان | 83 |
| تعداد شماره‌ها | 3,086 |
| تعداد مقالات | 34,441 |
| تعداد مشاهده مقاله | 48,893,104 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 79,341,966 |
بررسی تنوع در ژنوتیپهای سه گونه نعناع ( .Mentha piperita L.، M. aquatica L و M.spicata L ) در واکنش به شوری | ||
| تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران | ||
| مقاله 3، دوره 19، شماره 4 - شماره پیاپی 22، بهمن 1382، صفحه 349-366 اصل مقاله (1.45 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| سیدرضا طبائی عقدائی* ؛ محمدباقر رضایی؛ اکبر نجفی آشتیانی | ||
| اعضا هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع, تهران | ||
| چکیده | ||
| گونه‌های مختلف نعناع (Mentha spp..)، از مهمترین گیاهان دارویی هستند که در نقاط مختلف جهان کشت می‌گردند. شوری آب و خاک از عوامل موثر در کاهش رشد و تولید گیاه می‌باشد که گزینش و استفاده از ژنوتیپهای متحمل، گسترش کشت و تولید این گیاه را در شرایط شور فراهم می‌نماید. این پژوهش در گلخانه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع به اجرا در‌آمد. در این آزمایش واکنش ژنوتیپهای سه گونه نعناع در مقابل شوری از نظر قدرت ریشه زایی و سایر مؤلفه‌های رشدی گیاه در یک آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. قلمه‌های 6 ژنوتیپ نعناع شامل ژنوتیپهای شماره 28 و 3 Mentha piperita L.)، 6) و 31 ( .M. aquatica. L)، و 11 و 17 (.M. spicata. L) در محلولهای صفر، 50، 100، 150 و 200 میلی‌مولار رویانده شدند. درصد ریشه‌زایی، حداکثر طول ریشه، متوسط طول ریشه، شادابی، تولید جوانه در داخل محلول نمک، حداکثر طول سرشاخه و تولید جوانه در سرشاخه، 14، 21 و 28 روز پس از کشت، اندازه‌گیری شدند و داده‌های مربوط مورد تجزیه آماری قرار گرفتند. نتایج بدست آمده نشان دهنده کاهش مؤلفه‌های فوق در اثر افزایش غلظت NaCl می‌باشند. با این وجود، تنوع قابل ملاحظه‌ای در واکنش به شوری مشاهده شد. تفاوتهای معنی‌داری از نظر خصوصیات مختلف، به ویژه درصد ریشه‌زایی در میان ژنوتیپهای تحت تنش شوری مشاهده شد که ژنوتیپ شماره 6 در مقایسه با سایر ژنوتیپها، بیشترین ریشه زایی را تحت غلظت 200mM نمک از خود نشان داد. همچنین همبستگی مثبت و معنی‌داری بین ریشه‌زایی و سایر صفات اندازه گیری شده و نیز میان کلیه صفات وجود داشت. وجود تنوع در ژنوتیپهای تحت بررسی، از نظر مؤلفه‌های رشد در واکنش به شوری و نیز همبستگی میان صفات نشان می‌دهد که با گزینش ژنوتیپهای نعناع در جهت افزایش مقاومت به شوری، می‌توان ارقام متحمل به تنش را جهت کشت در مناطق شور اصلاح نمود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نعناع؛ ژنوتیپ؛ شوری؛ تنوع؛ تحمل؛ واکنش به تنش | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Study of variation in genotypes of Mentha piperita L., M. aquatica L. and M. spicata L. in response to salinity | ||
| نویسندگان [English] | ||
| S.R. Tabaei-Aghdaei؛ M.B. Rezaee؛ A. Najafi Ashtiani | ||
| Research Institut of Forests & Rangelands, PoBox: 13185-116, Tehran-Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| This study was conducted in a greenhouse located at the Research Institute of Forests and Rangelands. The responses of genotypes of 3 Mentha species to salinity stress regarding rooting ability as well as other growth parameters, were evaluated, using a completely randomized design, based factorial design in 3 replications. Stem cuttings of 6 Mentha genotypes, including 28 and 3 (M. piperita L.), 6 and 31 (M. aquatica L.), and 11 and 17 (M. spicata L.) were grown in 0, 50, 100, 150 and 200 mM NaCl solutions. Rooting percentage, maximum root length, average root length, plant vigor, bud induction in saline water, maximum shoot length and shoot bud induction were measured 14, 21 and 28 days after cutting. The results showed that all of the above parameters were reduced with increase in NaCl concentration. However, there was a considerable variation for salt stress responses. All of the characteristics, particulary rooting percentage showed to be singificantly different in the salt treated genotypes, with the highest rooting ability in genotype 6 under 200 mM NaCl. Also, a positive correlation was observed between rootig percentage, as well as between the other parameters. The variation in growth components detected between genotypes, and the correlation between the traits, support a suggestion for breeding of mentha species of higher salt tolerance for cultivation under salinity stress. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Mentha piperita L, M. aquatica L, M. spicata L, genotype, Variation, Salinity, tolerance, Stress response | ||
| مراجع | ||
|
- تاجبخش، م. 1379، بررسی مقاومت به شوری ارقام مختلف جو در شرایط تنش شوری حاصل از کلرور سدیم ششمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات، بابلسر. - جعفری، م. 1373. سیمای شوری و شور روی‌ها. نشریه شماره 90 مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع. - جوانمردی، ج.، لسانی، ح.، و کاشی، ع.، 1380. بررسی اثر شوری ناشی از کلرور سدیم بر روی جذب و انتقال عناصر در پنج رقم خربزه بومی ایران. مجله علوم کشاورزی ایران، 32 (1): 40-31. - زرگری، ع. 1372. گیاهان دارویی. جلد 4. انتشارات دانشگاه، تهران، تهران، 970 صفحه - طبائی عقدائی. س. ر.، 1378. بررسی پتانسیل مقاومت به تنش های محیطی در برخی از گندمیان مرتعی، فصلنامه پژوهش و سازندگی، 40، 41، 42: 45-41. - طبائی عقدائی، س. ر. 1379. بررسی بیان ژن در واکنش به تنش‌های محیطی در سه گونه گراس مرتعی. فصلنامه پژوهش و سازندگی، 46: 47-44. - همایی، م. 1381. واکنش گیاهان به شوری - طباطبائی، م.، 1365. گیاه‌شناسی کاربردی برای کشاورزی و منابع طبیعی - نیاکان، م.، 1379. بررسی اثر کودهای ازت، فسفر و پتاس بر کمیت و کیفیت اسانس گیاه نعناع L Mentha piperita. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات. - هاشمی دزفولی، ا.، کوچکی، ع. و بنایان اول، م.، 1374. افزایش عملکرد گیاهان زراعی، انتشارات جهاد دانشگاه مشهد، 287 صفحه. - Alberico, G.j. , and Cramer, g. R., 1993. Is the salt tolerance of maize related to soduium exclusions I. Preliminary screening of seven cultivars J. plant nutr., 16 (11): 2289-2303. - Assadian, N. w., and Miyamoto, s., 1987. Salt effects on alfalfa seeding emergence. Agron. J., 76: 710-714. - Bresler, E., Mcneal, B. L. and Carter, D.L. 1982. Saline and alkali soils, principles- dinamic – Modeling advanced series in agricultural sciences, 10. Springer, Berline, 236P. - Chartzoulakis, K., and Loupassaki, M. Hl, 1997. Effects of NaCl salinity on germination growth, gas exchange and yield of greenhouse eggplant. Agric. Water Manag., 32: 215-225. - El- Keltowi, N. E., an Croteau, R., 1987. Salinity depression of growth and essential oil formation in spearmint and marjoram and its reversal by foliar applied cytokinin. Phytochemistry. 26: 1333-1334. - Kaddah, F., and Malket A., 1961. Salinity effects on the growth of corn at different stages of development. Ag.J., 56:214-217. - Levitt, J. 1980. Responses of plants to environmental stress vol.2. Academic Press. New York. - Mendlinger, S. and Pastermake, D., 1992. Screening for salt tolerance in melon. Hort. Sci., 27: 905-907. - Morales, C., Cusido, R. M., Palazon, J. and Bonfill, M., 1993. Response of Digitalis pupurea plants to temporary salinity. J. Plant nutr., 16(2): 327-335. - Pessarakli, M. , 1989. Dry matter yield, Nitrogen absorption and water uptake by sweet-corn under salt stress. J. plant Nutri., 12: 279-290. - Pessarakli, M., 1999. Handbook of plant and crop stress. Marcel Dekker, Inc., New York. 1257P. - Prasad, A., Anwar, M., Patra, d., and singh, D. V., 1996. Tolerance of mint plants to soil salinity. J. Indian Soc. Soil sci, 44(1): 184-186. - Shannon, M. C., and Grieve, C. M. 1999. Tolerance of vegetable crops to salinity. Sciertia Hortculturae, 78: 5-38. - Shannon, M., Bohn, G. and Mc Creight, J., 1984. Salt tolerance among maskmelon genotypes during seedling growth. Hort. Sci., 19: 828-830. - Tabaei- Aghdaei, S. R., Harrison, P. and Pearce, R. S., 2000. Expression of dehydration- stress- related genes in the crowns of wheatgrass species [Lophopyrum elongatum (Host) A. Love and Agropyron desertorum (Fisch. Ex Link.) Scult.] having contrasting acclimation to salt, Cold and drought plant, Cell and Environment, 23: 561-571. - Volkmar, K. M., Hu, y., and Steppuhn, H., 1998. Physiological responses of plants to salinity: A review. Can J. Plant sci., 78: 19-27. - Zaidan, M. A., and Al- Zahrani, H.S., 1994. Effect of salinity on the germination, seedling and some metabolic changes in sweet basil (Osivnum basilicum) Pakistan J. Sci. Indust. Res., 37: 541-543. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 609 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 567 |
||