| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,074 |
| تعداد مقالات | 34,301 |
| تعداد مشاهده مقاله | 47,135,565 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 78,042,541 |
ارزیابی کمی خطر بیابانزایی با استفاده از مدل مدالوس اصلاح شده، مطالعه موردی: حوزه آبخیز شاهرود-بسطام | ||
| مهندسی و مدیریت آبخیز | ||
| مقاله 17، دوره 11، شماره 2، تیر 1398، صفحه 508-522 اصل مقاله (880.08 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijwmse.2018.116048.1371 | ||
| نویسندگان | ||
| علیرضا عرب‌عامری* 1؛ محمد حسین رامشت2؛ خلیل رضایی3؛ مسعود سهرابی4 | ||
| 1دکتری ژئومورفولوژی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس | ||
| 2استادیار رسوب‌شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی | ||
| 3استاد ژئومورفولوژی، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه‌ریزی، دانشگاه اصفهان | ||
| 4کارشناس ارشد عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد ارومیه | ||
| چکیده | ||
| امروزه بیابانزایی به‌عنوان یک مشکل اساسی، بیشتر کشورهای جهان به‌خصوص کشورهای در حال توسعه را تحت تأثیر قرار داده است. پدیده بیابانزایی در مناطق خشک، نیمه‌خشک و خشک نیمه‌مرطوب رخ می‌دهد و باعث کاهش پتانسیل زمین می‌شود. در این پژوهش، از مدل مدالوس اصلاح شده به‌دلیل آسانی، در دسترس بودن داده‌ها و همچنین، سازگاری با شاخص‌های موثر در تخریب اراضی برای ارزیابی کمی خطر بیابانزایی در حوضه شاهرود بسطام استفاده شده است. بدین منظور، ابتدا منطقه مطالعاتی به پنج واحد همگن تقسیم شد و از پنج معیار کیفیت خاک، اقلیم، پوشش گیاهی، مدیریت، فرسایش و 13 شاخص برای ارزیابی کمی بیابانزایی در واحدهای همگن استفاده شد. در ابتدا، لایه‌های اطلاعاتی شاخص‌های مربوط به هر یک از معیارها با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی تهیه شد. سپس، هر یک از شاخص‌ها بر اساس روش مدالوس اصلاح شده امتیازدهی شدند و از میانگین هندسی شاخص‌های هر یک از معیارها، نقشه نهایی وضعیت هر معیار تهیه و از میانگین هندسی معیارها، نقشه حساسیت به بیابانزایی در هر واحد کاری تهیه شد. در نهایت، از تلفیق آن‌ها نقشه حساسیت بیابانزایی در منطقه مطالعاتی به‌دست آمد. طبق نتایج، معیارهای اقلیم و فرسایش، با متوسط وزنی 1.607 و 1.467 بیشترین تأثیر را در بیابانزایی داشته‌اند و در مقابل، پوشش گیاهی، با متوسط وزنی 1.37 دارای کمترین تأثیر بوده است. طبق نتایج، از کل منطقه مطالعاتی به مساحت 7737.71 کیلومتر مربع 40 درصد (3096.311 کیلومتر مربع) در طبقه C3 و یا فرسایش بحرانی شدید قرار گرفت که نیازمند توجه بیشتر برای اعمال برنامه‌های مهار بیابانزایی است. نتایج این پژوهش، یک ابزار مدیریتی در دسترس برای تصمیم‌گیری در زمینه انتخاب مناطق دارای اولویت در زمینه مبارزه با بیابانزایی می‌باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تخریب زمین؛ حساسیت بیابانزایی؛ شاخص‌ها؛ مناطق خشک و نیمه‌خشک؛ میانگین هندسی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Quantitative assessment of desertification risk using modified MEDALUS model, case study: Shahroud-Bastam Basin | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Alireza Arabameri1؛ Mohammad hossein Ramshet2؛ Khalil Rezaei3؛ Masoud Sohrabi4 | ||
| 1PhD, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran | ||
| 2Assistant Professor, Kharazmi University, Tehran, Iran | ||
| 3Professor, Esfahan University, Iran | ||
| 4MSc department of civil engineering, urmia branch,islamic azad university, urmia | ||
| چکیده [English] | ||
| Nowadays, desertification as a great problem affects most of the countries in the world, especially developing countries. Desertification phenomenon that occurs in arid, semi-arid and dry semi-wet regions, will reduce the land potential. In this study MEDALUS model was applied for quantitative assessment of desertification risk with emphasis on five criterion in Shahroud-Bastam Basin, because of easy style and data accessibility and also compatible with the effective indices on land degradation. For this purpose, first, the study area was divided into five homogeneous units. Then, five criteria including soil quality, climate, vegetation, management, erosion and 13 indicators were used for quantitative evaluation of desertification in homogeneous units. Index layers for each criterion were prepared using GIS. These indices were ranked in accordance with Modified MEDALUS model. The geometric mean was then calculated and map was produced for each criterion. Land degradation map of each homogeneous unit was prepared using the geometric mean criteria. Finally, from their combination, desertification susceptibility map produced. According to the results, climatic and erosion criteria with an average weight of 1.607 and 1.467, had the most effectiveness on desertification and vegetation with average weight of 1.377 had the least effectiveness. As a results, from the total of study area, with area of 7737.71 km2, 40% (3096.311 km) is located in the C3 class or extreme critical erosion, that requiring more attention to implement desertification control programs. Result of this research is a managing tool available for decision-making regarding the selection of priority areas in the fight against desertification. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Arid and semi-arid regions, Desertification sensitivity, Geometric mean, Indices, Land degradation | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 725 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 440 |
||