| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,034 |
| تعداد مقالات | 33,949 |
| تعداد مشاهده مقاله | 45,378,578 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 67,266,968 |
ارزیابی پایداری منابع آب سطحی در حوزه‌های آبخیز استان اردبیل | ||
| مهندسی و مدیریت آبخیز | ||
| مقاله 14، دوره 11، شماره 4، دی 1398، صفحه 984-998 اصل مقاله (1.04 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijwmse.2018.109649.1277 | ||
| نویسندگان | ||
| رقیه آسیابی هیر1؛ رئوف مصطفی‌زاده* 2؛ مجید رئوف3؛ اباذر اسمعلی‌عوری4 | ||
| 1کارشناس ارشد آبخیزداری،دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
| 2استادیار، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی | ||
| 3دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
| 4دانشیار، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
| چکیده | ||
| وجود و تأمین آب کافی از پیش‌نیازهای بنیادی برای توسعه اقتصادی-اجتماعی جوامع انسانی می‌باشد. هدف مطالعه حاضر، ارزیابی پایداری منابع آب سطحی و عوامل موثر بر آن است. به کمک شاخص‌های تعیین شده شامل: منابع (موجودیت، تغییرپذیری)، دسترسی (دسترسی به بهداشت)، مصارف (مصرف آب خانگی، مصرف آب کشاورزی)، محیط زیست (جریان پایه، پوشش گیاهی طبیعی، جریان زیست‌محیطی) و ظرفیت اجتماعی-اقتصادی (نرخ سواد، جمعیت فعال اقتصادی، اشتغال در بخش غیر کشاورزی) مؤلفه‌های اثرگذار بر پایداری منابع آب سطحی در 21 حوزه آبخیز استان اردبیل ارزیابی شده است. مقادیر شاخص‌ها پس از محاسبه، بر اساس دامنه آن‌ها به‌صورت استاندارد در دامنه صفر تا 100 ارائه شدند. امکان مقایسه مولفه‌های مختلف و چند بعدی در حوضه‌های مورد مطالعه، به‌صورت ارائه نتایج در قالب نمودارهای راداری فراهم شده است. معیار منابع که شامل سرانه آب و ضریب تغییرات بارش است، در حوضه‌های شمس‌آباد و هیر به‌ترتیب با مقادیر استاندارد 16 و 93 پایین‌ترین و بالاترین مقدار را دارند. حوضه‌های نیر، پل‌الماس و دوست‌بیگلو از نظر معیار استاندارد شده محیط زیست با مقادیر 60، 58 و 54 در شرایط مطلوب و سایر حوضه‌ها در وضعیت بسیار نامناسبی قرار دارند. مقدار معیار ظرفیت در حوضه پل الماس بیشتر و پل سلطان کمتر از بقیه حوضه‌ها می‌باشد. در معیار دسترسی، حوضه‌های شمس‌آباد و احمدکندی به‌ترتیب کمترین و بیشترین مقدار را دارند. متوسط مقادیر استانداردسازی شده معیارهای منابع، مصارف، دسترسی، ظرفیت و محیط زیست به‌ترتیب برابر 50، 60، 42، 38 و 25 است. در مجموع، نتایج نشان داد که معیارهای دسترسی و منابع دارای تغییرات بیشتری بوده، معیار محیط زیست در شرایط نامطلوبی قرار دارد. قابل ذکر است که حوضه‌های مرکزی و شرق استان دارای مقادیر مشابهی از نظر معیارها هستند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| معیار منابع؛ آب در دسترس؛ جریان زیست محیطی؛ ظرفیت اقتصادی-اجتماعی؛ مصارف | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Evaluating surface water sustainability of Ardabil Province watersheds | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Roghayeh Asiabi-Hir1؛ Raoof Mostafazadeh2؛ Majid Raoof3؛ Abazar Esmali-Ouri4 | ||
| 1MSc, Faculty of Agriculture and Natural Resources, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran | ||
| 2Assistant Professor, Faculty of Agricultural Sciences and Natural Resources, University of Mohaghegh Ardabili | ||
| 3Associate Professor, Faculty of Agriculture and Natural Resources, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran | ||
| 4Associate Professor, Faculty of Agriculture and Natural Resources, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Availability and supplying adequate water is a fundamental prerequisite for socio-economic development of human societies. The purpose of this study was to evaluate the sustainability of surface water resources. The following criterion including resources (availability, variability), access (access to health), usage (domestic water use, agricultural water consumption), environment (baseflow, natural vegetation, environmental flow) and socio-economic capacities (literacy rates, the economically active population, employment in non-agricultural sector) were used to assess effective components on surface water sustainability in 21 sub-watersheds of Ardabil Province. The values of different criteria were standardized based on maximum method according to their numerical interval. The comparison of different water related components was provided using multi-dimensional spider-plots in the study area. The lowest and highest values of resource criteria (water per capita and rainfall coefficient of variations) were obtained in Shamsabad (16) and Hir (93) watersheds, respectively. The Nir, Pol-Almas, and Doostbeiglou watersheds having 60, 58, and 54 scores were identified as good condition, considering environment criteria and the other watersheds are critical. The capacity index had the highest and lowest values in Pol-Almas and Polsoltan watershed, respectively. Considering the access criteria, Shamsabad and Ahmad-Kandi watersheds had the highest and lowest scores, respectively. The mean standardized values of resource, usage, access, capacity and environment were 50, 60, 42, 38 and 25, respectively. In conclusion, the results showed that the access and resource criteria had the highest variations, and the environmental criteria were defined as undesirable conditions over the study area. It should be noted that the Central and Eastern parts of the study area had the same condition in terms of their criteria scores. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Available water, Environmental flow, Resource criterion, Socio-economic capacity, Water resourcesm Water usage | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 754 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 449 |
||