اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات283
تعداد نشریات سازمان81
تعداد شماره‌ها2,725
تعداد مقالات31,035
تعداد مشاهده مقاله27,526,557
تعداد دریافت فایل اصل مقاله16,197,947
پزشگی, محمدحسن, معتمدی, جواد, علیجانپور, احمد, سوری, مهشید, نجیب زاده, محمدرضا, ارزانی, حسین. (1399). رویکردهای مختلف تعیین شایستگی مرتع برای بهره‌‌برداری از گیاهان دارویی (مطالعه موردی: مراتع کوهستانی ارشد‌‌چمن، سهند، آذربایجان‌شرقی). سامانه مدیریت نشریات علمی, 36(1), 1-21. doi: 10.22092/ijmapr.2019.126634.2581
محمدحسن پزشگی; جواد معتمدی; احمد علیجانپور; مهشید سوری; محمدرضا نجیب زاده; حسین ارزانی. "رویکردهای مختلف تعیین شایستگی مرتع برای بهره‌‌برداری از گیاهان دارویی (مطالعه موردی: مراتع کوهستانی ارشد‌‌چمن، سهند، آذربایجان‌شرقی)". سامانه مدیریت نشریات علمی, 36, 1, 1399, 1-21. doi: 10.22092/ijmapr.2019.126634.2581
پزشگی, محمدحسن, معتمدی, جواد, علیجانپور, احمد, سوری, مهشید, نجیب زاده, محمدرضا, ارزانی, حسین. (1399). 'رویکردهای مختلف تعیین شایستگی مرتع برای بهره‌‌برداری از گیاهان دارویی (مطالعه موردی: مراتع کوهستانی ارشد‌‌چمن، سهند، آذربایجان‌شرقی)', سامانه مدیریت نشریات علمی, 36(1), pp. 1-21. doi: 10.22092/ijmapr.2019.126634.2581
پزشگی, محمدحسن, معتمدی, جواد, علیجانپور, احمد, سوری, مهشید, نجیب زاده, محمدرضا, ارزانی, حسین. رویکردهای مختلف تعیین شایستگی مرتع برای بهره‌‌برداری از گیاهان دارویی (مطالعه موردی: مراتع کوهستانی ارشد‌‌چمن، سهند، آذربایجان‌شرقی). سامانه مدیریت نشریات علمی, 1399; 36(1): 1-21. doi: 10.22092/ijmapr.2019.126634.2581

رویکردهای مختلف تعیین شایستگی مرتع برای بهره‌‌برداری از گیاهان دارویی (مطالعه موردی: مراتع کوهستانی ارشد‌‌چمن، سهند، آذربایجان‌شرقی)

تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران
مقاله 2، دوره 36، شماره 1 - شماره پیاپی 99، فروردین و اردیبهشت 1399، صفحه 1-21    اصل مقاله (1.17 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijmapr.2019.126634.2581
نویسندگان
محمدحسن پزشگی1؛ جواد معتمدی* 2؛ احمد علیجانپور3؛ مهشید سوری4؛ محمدرضا نجیب زاده5؛ حسین ارزانی6
1کارشناس ارشد، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان‌شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران
2دانشیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
3دانشیار، گروه جنگل‌داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
4استادیار، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
5مربی، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان‌شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران
6استاد، دانشکده منابع طبیعی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):
98.1000/1735-0905.1398.36.1.99.1.1585.41

تعیین شایستگی مرتع برای بهره‌‌برداری از گیاهان دارویی، از اهمیت خاصی برخوردار است. این مطالعه با هدف معرفی برخی از معیارها و شاخص‌‌های مؤثر بر تعیین شایستگی مرتع برای بهره‌برداری از گیاهان دارویی و بررسی تفاوت بین نتایج استفاده از رویکردهای مختلف تعیین شایستگی انجام شد. بدین‌منظور، شایستگی‌‌ مراتع کوهستانی ارشدچمن ‌‌سهند، از لحاظ بهره‌‌برداری گیاهان دارویی ارزیابی شد. نتایج نشان داد که براساس روش عامل محدودکننده (روش رایج تعیین شایستگی ‌مرتع)، 2% از مراتع دارای شایستگی خوب، 6% دارای شایستگی متوسط، 77% دارای شایستگی کم و 15% غیرشایسته برای بهره‌‌برداری بودند. بر مبنای روش ریاضی (استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی)، 4% از مراتع دارای شایستگی خوب، 26% دارای شایستگی متوسط، 45% دارای شایستگی کم و 25% غیرشایسته برای بهره‌‌برداری بودند. کاربرد روش تلفیق‌‌نظری (دستورالعمل پیشنهادی) نیز نشان داد که 39% از مراتع دارای شایستگی خوب و 61% دارای شایستگی متوسط بودند. به‌‌طور کلی، مشاهده شد که بین طبقات شایستگی حاصل از روش عامل محدودکننده با روش ریاضی تفاوت معنی‌‌داری وجود ندارد ولی بین طبقات روش مذکور با دستورالعمل ‌پیشنهادی، تفاوت وجود دارد و کلاس‌‌های شایستگی متفاوتی برای مساحت مشخصی از مرتع حاصل می‌شود. از این‌‌رو، پیشنهاد می‌‌شود میزان صحت یافته‌‌های این مطالعه، به‌‌منظور دستیابی به نتیجه کاربردی، در سال‌‌های متفاوت از نظر وقایع آب و هوایی و مکان‌‌های دیگر با خصوصیات فیزیکی متفاوت نیز آزمون شود. در مجموع، بر مبنای تلفیق نتایج رویکردهای مختلف و به لحاظ محدودیت‌‌های فیزیکی و محیطی، محدوده مورد پژوهش شایستگی اندکی برای بهره‌برداری از گیاهان دارویی دارد. بر همین اساس و با هدف کاهش فشار دام بر مراتع و افزایش تنوع گیاهان دارویی، باید در چارچوب استفاده چندمنظوره از مرتع بر دیگر جنبه‌های استفاده از مراتع منطقه مانند زنبورداری و گردشگری آزاد در مرتع توجه بیشتری باید بشود.
کلیدواژه‌ها
استفاده چندمنظوره؛ شایستگی مرتع؛ گیاهان دارویی؛ محصولات فرعی‌ مرتع
عنوان مقاله [English]
Different approaches to determine the suitability of rangelands for medicinal plants exploitation (Case study: Mountain rangeland of Arshad Chaman, Sahand, East Azarbaijan)
نویسندگان [English]
M.H. Pezeshki1؛ J. Motamedi2؛ A. Alijanpour3؛ M. Souri4؛ M.R. Najibzadeh5؛ H. Arzani6
1Natural Resources Research Division, Agricultural and Natural Resources Research Center of East Azarbaijan, Tabriz, Iran
2Rangeland Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
3Department of Forestry, Faculty of Natural Resources, Urmia University, Urmia, Iran
4Rangeland Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
5Natural Resources Research Division, Agricultural and Natural Resources Research Center of East Azarbaijan, Tabriz, Iran
6Faculty of Natural Resources, College of Agriculture and Natural Resource, University of Tehran, Karaj, Iran
چکیده [English]
It is important to determine the suitability of rangelands for the utilization of medicinal plants. The purpose of this study was to introduce some of the criteria and indicators, influencing the rangelands suitability for medicinal plants exploitation and to investigate the differences between the results of using different approaches of suitability determination. To this end, the suitability of the Arshad Chaman rangeland was evaluated in terms of the utilization of medicinal plants. The results showed that according to the limiting factor method (a common method of determining the suitability of rangelands), 2, 6 and 77 percent of rangelands had respectively good, moderate and low suitability and 15 percent were not suitable for utilization. The mathematical method (using hierarchical analysis process) showed 4, 26, and 45 percent of the rangelands as good, moderate, and low suitability, respectively, and 25 percent as inappropriate for exploitation. The application of the theoretical method (MSMPE) also showed that 39 and 61 percent of the rangelands had respectively good and moderate suitability. In general, it was observed that there were no significant differences between the classes of suitability obtained by the limiting factor and the mathematical methods; however, there was a difference between the classes obtained by the limiting factor and MSMPE methods, and different classes of suitability were obtained for a given area of rangeland in these three methods. Therefore, it is recommended to test the accuracy of the findings of the present study to achieve a practical result in different years in terms of climatic events and other locations with different physical properties. Overall, based on the combined results of different approaches and in terms of physical and environmental constraints, the study area had low suitability for the exploitation of medicinal plants. Therefore, to reduce the livestock pressure on rangelands and increase the diversity of medicinal plants, more attention should be paid to the other aspects of rangeland use such as beekeeping and free tourism.
کلیدواژه‌ها [English]
Multipurpose use, rangeland suitability, medicinal plants, by-products of rangeland
مراجع

- Abebe, A., 2006. Gis application in suitability modeling for livestock production in Tana sub basin Blue Nile river basin, Ethiopia. M.Sc. thesis, Department of Earth Science, Adis Ababa University, 70p.

- Amiri, F. and Arzani, H., 2019. Suitability model of medical and industrial plants of Semirom rangelands in Isfahan. Journal of Rangeland Watershed Management, 72(1): 15-28.

- Arzani, H. and Abedi, M., 2015. Rangeland Assessment (Vegetation Measurement). University of Tehran Press, 304p.

- Arzani, H., Amadi, H., Jafari, M., Azarnivand, H., Salajegheh, A. and Tavili, A., 2008. Manual of determination criterions and index rangeland suitability. Forests, Range and Watershed Management Organization, 36p.

- Comprehensive Agricultural Development Studies, 1993. Report of Weather and Climate. West Azerbaijan Governor's Office, 230p.

- F.A.O., 1991. Guidelines: land evaluation for extensive grazing, soil resource management and conservation service. Soil Bull., No. 58, Rome, Italy. 158.

- Fadai. Sh., Arzani, H., Azarnivand, H., Nehzati, Gh.A., Kaboli, H. and Amiri, F., 2014. A study of range suitability model for apiculture by using GIS (Case study: Taleghan rangelands). Journal of RS & GIS for Natural Resources, 5(3): 29-44.

- Holechek, J.L., Pieper, R.D. and Herbel, C.H., 2004. Range management (principles and practices). Prentice Hall, Englewood Cliff, 587p.

- Motamedi, J., Arzani, H., Jafari, M., Farahpour, M. and Zare Chahouki, M.A., 2019. A model for estimating long-term grazing capacity. Journal of Range and Desert Research, 26(1): 241-259.

- Motamedi, J. and Tupchizadeghan, S., 2014. Assessing rangeland suitability guidelines for sheep grazing in the mountainous rangelands of Hendovan, West Azarbaijan. Journal of Rangeland, 8(2): 134-178.

- Motamedi, J., Arzani, H. and Sheidaei Karkaj, E., 2018. Rangeland suitability guidelines for sheep grazing (Case study: The mountainous rangelands of Urmia). Journal of RS & GIS for Natural Resources, 9(3): 33-52.

- Mousavi, S.A., 2011. Apt management of lands by designing a planning support system based on economic values of ecosystem functions (Case study: Mid-Taleghan sub-basin). Ph.D. thesis, Tehran University, 318p.

- Movaghari, M., Arzani, H., Tavili A., Azarnivand, H., Saravi, M. and Farahpour, M., 2013. Identifying and determining the suitability of medicinal plants in the rangelands of Lasam, Haraz, Amol, Mazandaran province. Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 30(6): 898-914.

- Rouhi-Moghaddam, E., Joloro, H. and Memarian, H., 2017. Determining range suitability using fuzzy and hierarchical method (Case study: Bagheran Birjand watershed, South Khorasan province, Iran). Journal of Rangeland Science, 7(3): 232-241.

- Salehi, M., Arzani, H., Tavili, A. and Ghorbani, M., 2017. Investigation of rangeland potential for apiculture by using analytical hierarchy process (AHP) technique. Journal of Range and Watershed Management, 70(3): 711-722.

- San, C., 2010. Rangeland suitability for livestock grazing at the forest plan level and standards for NEPA display, appendix 4, Rangeland suitability. United States Department of Agriculture, 1-10.

- Sanaie, A., Arzani, H., Tavili, A. and Farahpour, M., 2015. Assessment of rangeland suitability determination for sheep grazing based on guideline (MSSG) (Case study: Middle Taleghan). Journal of Range and Desert Reseach, 22(2): 275-288.

- Shahzada, H. and Tripathi, N., 2012. Geospatial site suitability of medicinal plants in Chang Mai province, Thailand. Journal of Himalayan Earth Science, 45(2): 13-17.

- Sour, A., Arzani, H., Tavili, A., Farahpour, M. and Alizadeh, E., 2013. Assessing rangeland suitability guidelines for apiculture (Case study: Middle Taleghan). Journal of Rangeland, 7(2): 110-123.

- Yari, R., Heshmati, Gh.A. and Rafiei, H., 2016. Assessing the potential of beekeeping and determination of attractiveness range plants used bee by using geographic information system in Char-Bagh summer rangelands, Golestan. Journal of RS & GIS for Natural Resources, 7(3): 1-17.

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 626
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 466


counter
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب