اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات283
تعداد نشریات سازمان81
تعداد شماره‌ها2,726
تعداد مقالات31,039
تعداد مشاهده مقاله27,563,942
تعداد دریافت فایل اصل مقاله16,201,128
سوری, محمدرضا, عبدی نژاد, پرویز. (1399). گزارش فنی: بررسی اشکال فرسایش و ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی آن‌ها در خاک‌های مارنی حوزه آبخیززنجان‌رود. سامانه مدیریت نشریات علمی, 12(3), 864-874. doi: 10.22092/ijwmse.2019.109371.1270
محمدرضا سوری; پرویز عبدی نژاد. "گزارش فنی: بررسی اشکال فرسایش و ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی آن‌ها در خاک‌های مارنی حوزه آبخیززنجان‌رود". سامانه مدیریت نشریات علمی, 12, 3, 1399, 864-874. doi: 10.22092/ijwmse.2019.109371.1270
سوری, محمدرضا, عبدی نژاد, پرویز. (1399). 'گزارش فنی: بررسی اشکال فرسایش و ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی آن‌ها در خاک‌های مارنی حوزه آبخیززنجان‌رود', سامانه مدیریت نشریات علمی, 12(3), pp. 864-874. doi: 10.22092/ijwmse.2019.109371.1270
سوری, محمدرضا, عبدی نژاد, پرویز. گزارش فنی: بررسی اشکال فرسایش و ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی آن‌ها در خاک‌های مارنی حوزه آبخیززنجان‌رود. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1399; 12(3): 864-874. doi: 10.22092/ijwmse.2019.109371.1270

گزارش فنی: بررسی اشکال فرسایش و ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی آن‌ها در خاک‌های مارنی حوزه آبخیززنجان‌رود

مهندسی و مدیریت آبخیز
مقاله 20، دوره 12، شماره 3، مهر 1399، صفحه 864-874    اصل مقاله (966.27 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijwmse.2019.109371.1270
نویسندگان
محمدرضا سوری1؛ پرویز عبدی نژاد* 2
1کارشناسخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات ، آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان، ایران
2عضو هیات علمی و رئیش بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری - مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان
چکیده
این تحقیق به بررسی خصوصیات فیزیکوشیمیایی و اشکال فرسایش مارن‌های حوزه آبخیز زنجان‌رود می‌پردازد. برای این منظور ابتدا نقشه پراکنش و سیمای فرسایش واحدهای مارنی حوزه آبخیز زنجانرود تهیه و با تلفیق نقشه‌های مختلف، نقشه واحد کاری حوزه فراهم گردید. با انتخاب مناطقی از واحدهای کاری اقدام به نمونه برداری از خاک و آنالیز آزمایشگاهی و انجام تجزیه و تحلیل آماری شد. بر اساس نتایج بدست آمده واحدهای مارنی منطقه 20 درصد مساحت کل حوزه را تشکیل می‌دهند که شامل دو تیپ مارن پلیوسن (PLM)(99/75درصد) و تیپ مارن قرمز بالایی (Mur) (0/25 درصد )می‌باشد. در این حوزه چهار رخساره فرسایشی سطحی، شیاری، هزار دره و خندقی وجود دارد که رخساره فرسایشی شیاری با 61% بیشترین سطح و گستردگی را دارد. از بین عناصر عنصر گچ در سطح و عناصر سدیم محلول و کلسیم و منیزیم در عمق تمرکز یافته‌اند. بطوریکه در عمق واحد مارنی بر میزان شوری ،اسیدیته و درصد رس اضافه می‌شود که به دلیل آب‌شویی املاح و مواد ریزدانه توسط رواناب سطحی و انتقال آن‌ها از سطح به عمق می‌شود. تفاوت معنی داری در مقدار هدایت الکتریکی ، رس، آهک و گچ در بین اشکال فرسایشی وجود دارد. ولی این تفاوت در مورد درصد مواد ختنی شونده و نسبت جذب سدیم مشاهده نگردید. عدم اختلاف معنی‌دار بین بعضی از پارامترهای مورد بررسی در این پژوهش می‌تواند ناشی از ایجاد حالت تعادلی در بین ویژگی‌های خاک با هم و خنثی نمودن اثر یکدیگر باشد. تفاوت در شکل فرسایشی واحدهای مارنی ناشی از اختلاف در خصوصیات فیزیکوشیمیایی آن‌هاست.
کلیدواژه‌ها
مارن؛ اشکال فرسایش؛ حوضه زنجانرود؛ خصوصیات فیزیکوشیمیایی
عنوان مقاله [English]
Study of physico -chemical charastristics and Erosion Shapes of Zanjan rud Basins
چکیده [English]
Physicochemical properties and the forms of erosion of marl formations as well studied in this experiment within Zanjanrud watershed basin. At first, the distribution and erosion landscape maps for different marl formation were prepared and then by overlying different maps the final map of working units were produced. Soil samples from selected points within each working unit were collected and after laboratory measurements statistical analyses were applied. The results suggested that surface and sheet erosion were more dominated than other forms of erosion. While gypsum content was concentrated at surface, some elements such as Ca, Mg, and dissolved Na subsided in lower layers. Marl units account for 20% of the total area of the basin, which consists of two types of Marl Pliocene (Plm) (99.75%) and the upper Red marl (Mur) (0.25%). In this basin, there are four superficial erosional facies, surface,rill, badland and gully erosin, with the rill erosion facies having the highest and most expanse of 61%. Toward the deeper layers in marl soils level of salinity, pH and clay percentage increases as the result of leaching of salts and fine material by runoff and transferring them from surface to depth. There is statistical significant difference in the amount of EC, clay, limestone, and gypsum among various forms of erosion, so that the highest and lowest level of EC were found respectively in deep gully and upper layers of surface erosions. Highest content of gypsum was found in badland erosion while the lowest of that was found in surface erosion. Therefore, changes of chemical properties are mostly found in surface and badland erosions. Finally, prevention of these two types of erosion must be prioritized because they can be precursors to other forms of erosion in this type of marl soil.
کلیدواژه‌ها [English]
Marl, erosion, watershed, Zanjanrud, physicochemical
مراجع

 

  1. Abbasi, N. and P. Abdi. 2005. Investigation of relationship between chemical characteristics of marl and their environmental behavior, case study of low salmon trout in Tarom upper area of ​​Zanjan Province. 4th Iranian Geological and Environmental Conference, Tarbiat Modares University, Tehran, 8 pages (in Persian).
  2. Abdinejad, P., S. Fiznia, H.R. Pyrovan, F. Fayazi and A. Shabani. 2009. Study physical, chemical, mechanical and constructive erodibility marl formatons of Zanjan Province. Agriculture and Natural Resources Research Center, Zanjan Province, 257 pages (in Persian).
  3. Amiri, M., H.R. Peyrovan, H. Alirezaei, P. Nazari and H.A. Mazaheri. 2007. Correlation between type of erosion and physico-chemical properties in Hamedan marl soils. 4th National Conference on Watershed Management Science and Engineering of Iran. March 2007, Karaj, 12 pages (in Persian).
  4. Feiznia, S., M. Heshmati, H. Ahmadi and J. Ghoddousi. 2007. Study marl gully erosion Aghajari formation in Qasr-e Shirin. Journal of Construction Research, 74: 40-33 (in Persian).
  5. Hamidzadeh, S. 2002. Marly soil and different types of erosion in Iran. 17th World Congress of Soil Science, 14-21 August, Thailand, 37(2235): 1-8.
  6. Hassanzadeh Nofouti, M., S. Feiznia, S. Ghayumian, C. Ahmadi and H.R. Peyrovan. 2006. Investigating characteristics affecting the erodibility of marls, a case study of Eivanaki Watershed (Saltwater). PhD Thesis, Islamic Azad University-Science and Research Branch, 128 pages (in Persian).
  7. Ismail Nejad, L., H. Ramzanpour, M. Shabanpour and R. Bakhshipour. 2007. Investigation of physical and chemical factors affecting the development and extent of gully and badland erosion in the marl lands of Guilan Province. Pages 1213 to 1215 Proceedings of the 10th Iranian Soil Science Congress, University of Tehran.
  8. Kargar Khorami, R., M. Akhavan and H.R. Mehrnahad. 2014. Investigation of physical and chemical properties of marl Khan Zaniyan soil degradability in Fars Province. First National Conference on Sustainable Soil and Environmental Resources Management, Kerman, 5 pages (in Persian).
  9. Nemati, C. 1993. Evaluation of gully erosion in Gap Watershed. MSc Thesis, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, 143 pages (in Persian).
  10. Ramazanpour, H. and L. Esmaelnejad. 2010. Study of relationship between different type of erosion and soil properties of marls in Southern Guilan Province, Iran. University of Guilan, 175 pages (in Persian).
  11. Salmasi, R. and A. Ahmadi. 2012. The relationship between soil characteristics of marls and different forms of erosion in Taghkeh River Watershed. Geography and Sustainability, 3: 11-23.
  12. Shaban, M., S. Feiznia, H. Ahmadi and R. Peyrovan. 2013. Categorization of marl units rainfall simulator, a case study of Taleghan Watershed, Iran, study of physico-chemical characteristics and erosion shapes of Zanjanrood Basins. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 7(1): 312-319.
  13. Sokouti, R. and S. Razzaghi. 2015. Erodibility and loss of marly derived soils. Eurasian Journal of Soil Science, 4(4): 279-286.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 247
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 256


counter
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب