ایران سرزمینی خشک و بیابانی است که نزولات جوی آن کمتر از یک سوم متوسط بارندگی در سطح دنیا است. کشور ایران، در رده­بندی­های انجام‌شده توسط مؤسسه بین‏المللی مدیریت آب (IWMI) از جمله کشورهایی است که با وضعیت بحران آب مواجه است (2). پیش ‏بینی شده است که تا سال 2030، ایران جزو آن دسته از کشورهایی است که میزان سرانه منابع آب تجدیدپذیر آن پایین‌تر از 1500 مترمکعب خواهد شد. این وضعیت منجر به بحرانی شدن وضعیت آب در ایران خواهد شد. بنابراین خشکسالی و کم‌آبی در ایران یک واقعیت اقلیمی است و با توجه به روند روزافزون نیاز بخش‏های مختلف به آب، مشکل خشکسالی در سال‏های آینده حادتر خواهد شد. بر اساس گزارش مؤسسه بین‌المللی مدیریت آب (5)، کشور ایران برای حفظ وضع فعلی خود تا سال 2025 باید بتواند 112 درصد به منابع قابل استحصال خود بیفزاید. این امر با توجه به نیازهای روزافزون بخش‏های کشاورزی، شرب، صنعت و حفاظت از سایر منابع زیستی بسیار مشکل و حتی ناممکن است. هم‌‌اکنون منابع آب زیر‏زمینی، 85 درصد منابع آب استان همدان را تشکیل می‌دهد. از یک طرف وقوع خشکسالی‌های پی‏در‏پی در سال‌های اخیر و از طرفی بهره‌برداری بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی جهت امور کشاورزی که حدود 90 درصد از مصرف آب زیرزمینی استان همدان را به خود اختصاص داده، منجر به افت شدید سطح ایستابی در دشت‌های استان همدان شده است (4). در حال حاضر رویکرد مبتنی بر مدیریت عرضه در منابع آب استان همدان با محدودیت‌های زیادی مواجه می‌باشد و لزوم ایجاد تغییر در دیدگاه حاکم بر مدیریت منابع آب و چرخش به سمت مدیریت تقاضا در بخش‌های مختلف شرب، صنعت و کشاورزی احساس می‏شود (1). یکی از راهکارهای مبتنی بر مدیریت تقاضا در سطح مزرعه، افزایش راندمان آبیاری و مهم‌تر از آن بهبود بهره ‏وری مصرف آب است. بهره‏ وری در متون مربوط به اقتصاد توسعه، به‌عنوان میـزان ستاده حاصل از مقدار معینـی از یک یا چند نهاده تعریف شده است. این معیار نشان‌دهنده نحوه استفاده از منـابع و عوامل تولیدی در یک بازه‏ی زمانی است و آثار سه‌گانه تغییر فناوری، تغییـر مقیاس و تغییـر در راندمان استفاده از نهاده ‏ها، یعنـی حرکت به سمت تابع تولیـد مرزی از داخل را در بر می‏ گیرد (3). لذا در چنین شرایطی یکی از راهکارهای مؤثر و عملی، استفاده بهینه و صرفه‌جویی در مصرف آب است. برای دست‌یابی به شاخص بهره­ وری، شناسایی شاخص­های اصلی مدیریت مصرف آب و تعیین این شاخص‌ها به روش‌های مناسب ضروری است. بهره‌وری آب از مهم‏ترین شاخص‌های کلیدی و رویکردهای اساسی در برنامه‌ریزی‌های کلان مربوط به تأمین، تخصیص و مصرف اصولی آب در بخش ‏های مختلف از جمله کشاورزی است. لذا در این رابطه در سطح مزارع  سیب‌زمینی‏کاران استان همدان این سؤال مطرح شده که میزان بهره‏ وری آب چه اندازه است؟ در اکثر مطالعات انجام‌شده در این زمینه که به‌صورت پراکنده صورت گرفته، صرفاً به بهره‏وری فیزیکی پرداخته شده است. در این تحقیق، محاسبه بهره ‏وری از نظر فیزیکی و اقتصادی توأمان انجام شده که در واقع نوآوری این پژوهش محسوب می‏ شود.