اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات285
تعداد نشریات سازمان83
تعداد شماره‌ها3,087
تعداد مقالات34,477
تعداد مشاهده مقاله49,223,556
تعداد دریافت فایل اصل مقاله79,689,589
سیداخلاقی, سیدجعفر, طالشی, مصطفی. (1400). سنجش تاب آوری روستایی حوزه آبخیز حبله رود در شرایط خشکسالی. سامانه مدیریت نشریات علمی, 13(1), 137-151. doi: 10.22092/ijwmse.2020.126226.1647
سیدجعفر سیداخلاقی; مصطفی طالشی. "سنجش تاب آوری روستایی حوزه آبخیز حبله رود در شرایط خشکسالی". سامانه مدیریت نشریات علمی, 13, 1, 1400, 137-151. doi: 10.22092/ijwmse.2020.126226.1647
سیداخلاقی, سیدجعفر, طالشی, مصطفی. (1400). 'سنجش تاب آوری روستایی حوزه آبخیز حبله رود در شرایط خشکسالی', سامانه مدیریت نشریات علمی, 13(1), pp. 137-151. doi: 10.22092/ijwmse.2020.126226.1647
سیداخلاقی, سیدجعفر, طالشی, مصطفی. سنجش تاب آوری روستایی حوزه آبخیز حبله رود در شرایط خشکسالی. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1400; 13(1): 137-151. doi: 10.22092/ijwmse.2020.126226.1647

سنجش تاب آوری روستایی حوزه آبخیز حبله رود در شرایط خشکسالی

مهندسی و مدیریت آبخیز
مقاله 11، دوره 13، شماره 1، فروردین 1400، صفحه 137-151    اصل مقاله (1.32 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijwmse.2020.126226.1647
نویسندگان
سیدجعفر سیداخلاقی* 1؛ مصطفی طالشی2
1عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
2دانشیار دانشگاه پیام نور
چکیده
تاب‌آوری یکی از راهبردهای کاهش آسیب‌پذیری جوامع در مواجهه با مخاطرات طبیعی است، در میان مخاطرات محیطی ،خشکسالی، پرهزینه‌ترین مخاطره طبیعی به لحاظ کاهش تولیدات و شدت رنج برای روستائیان به شمار می‌آید ارزیابی اثرات خشکسالی‌های اخیر در کشور ، نشانگر تاب‌آوری پایین جوامع در برابر این مخاطره طبیعی می‌باشد پژوهش پیش‌رو کاربردی است و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با هدف سنجش میزان تاب‌آوری روستایی در شرایط خشکسالی انجام گرفته است. برای انجام پژوهش، ابتدا با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، شاخص‌ها و عوامل مؤثر بر تاب‌آوری روستایی شناسایی و تعریف عملیاتی شد و سپس با استفاده از روش میدانی و پرسشنامه، اطلاعات مورد نیاز جمع‌آوری و اطلاعات جمع‌آوری شده بااسنفاده از نرم افزار SPSS مورد پردازش قرار گرفت. جامعه آماری کشاورزان روستایی حوزه حبله رود می‌باشند. بدین منظور9 روستا از مناطق مختلف حوزه با سطوح مختلفی از خشکسالی و توسعه، انتخاب و بر اساس فرمول کوکران271 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین شدند. آزمون‌های مورد استفاده در این پژوهش، تی‌‌تک‌نمونه‌ای، آزمون فریدمن و ضریب همبستگی پیرسون می‌باشد. در این پژوهش وضعیت تاب آوری جوامع روستایی حوزه حبله رود در ابعاد مختلف محیطی، اقتصادی، اجتماعی،روانشناختی ، نهادی و فیزیکی کالبدی ارزیابی شد. نتایج نشان داد که میزان شاخص تاب آوری کل در پیوستار صفر تا 10 به میزان4.34 و در حد متوسط است . چنانچه وجه دیگر تاب آوری را آسیب پذیری در نظر بگیریم ، گرایش متوسط جامعه آماری مورد مطالعه به آسیب پذیری متمایل بوده و از حیث تاب آوری دروضعیت مناسبی قرار ندارد.
کلیدواژه‌ها
آسیب‌پذیری؛ سرمایه های معیشتی؛ جوامع محلی؛ توسعه یافتگی؛ حوزه ابخیزحبله‌رود
عنوان مقاله [English]
Rural resilience assesment in Hablehrood watershed with emphasis on drought
نویسندگان [English]
seyed jafar seyed akhlaghi1؛ mostafa taleshi2
1Faculty Member of Research Institute of Forestry and Rangeland /tehran / Iran
2Associate prof, Payam Noor University ,Iran
چکیده [English]
Resilience is one of the strategies to reduce the vulnerability of communities in dealing with natural hazards. Among environmental hazards, drought is the most costly natural hazard due to the decrease in production and severity of suffering for villagers and farmers. Assessment of the effects of recent drought in the country, Indicators of low resilience of societies against this natural hazard are therefore indispensable for resilience of societies against drought. This is an applied research and has been done by descriptive-analytical method with the aim of measuring and evaluating the level of rural resilience in facing drought risk. To conduct research, using library resources, indicators and factors affecting rural resilience were identified and defined operationally. Then, using the field method and the questionnaire, the required information was gathered and the information collected using SPSS software Processed. The statistical population of the rural farmers is Hablehrood. For this purpose, 9 villages from different areas of the province with different levels of drought and development were selected and based on the Cochran formula, 271 farmers were selected as sample size. The tests used in this research are single sample T, Friedman test and Pearson correlation coefficient. The results showed that the level of field fluctuation was at an undesirable level and lower than the average level, and the rural areas of Hablehrood watershed were at risk of drought occurrence in the vulnerability to resilience.
کلیدواژه‌ها [English]
Vulnerability, livelihood capital, local communities, development, Hablehroud watershed
مراجع
  1. Anabestani, A. 2017. Spatial analysis of the resilience level of rural settlements against environmental risks, a case study: Central District of Farouj County. Spatial Analysis of Environmental Hazards, 4: 38-49 (in Persian).
  2. Behtash, M.R.,A. Keynejhad and M.T. Pirbabaei.2012. Evaluation and analysis of dimensions and components of Tabriz metropolitan resilience. Fine Arts, Architecture and Urban Planning, 18(3): 42-33 (in Persian).
  3. Cutter, S.L., L. Barnes, M. Berry, C. Burton, E. Evans, E. Tate and J. Webb. 2008. A place-based model for understanding community resilienceto natural disasters. Journal of Global Environmental Change, 18: 598–606.
  4. Eftekhari, A.B., S.M. Mousavi, M. Portaheri and M. Farajzadehasl. 2014. Analysis of the role of livelihood diversity in the resilience of rural households in drought conditions, case study: drought-prone areas of Isfahan Province. Rural Research, 3(19): 639-662 (in Persian).
  5. Heijman, W., G. Hagelaar and M. Heide. 2007. Rural resilience as a new development concept. In development of agriculture and rural areas in Central and Eastern Europe. 100th Seminar of the EAAE. June 21-23, 2007, Novi Sad, Serbia and Montenegro, European Association of Agricultural Economists.
  6. Holling, C. S.1973. Resilience and stability of ecological systems. Annual Review of Ecology and Systematic, 4: 1-23.
  7. Kelin, R.J. and F. Nicholls. 2003. Resilience to natural hazards: how useful is this concept? Journal of Environmental Hazards, 5: 35-45.
  8. Liu, C., D. Golding and G. Gong. 2008. Farmers’ coping response to the low flows in the lower Yellow River: a case study of temporal dimensions of vulnerability. Journal of Global Environmental Change, 18: 543-
  9. McManus, P., J. Walmsley, Argent and S. Baum. 2012. Rural community and rural resilience: what is important to farmers in keeping their country towns alive? Journal of Rural Studies, 49: 21-28.
  10. Maythorne, L. and K. Shaw. 2013. Managing for local resilience: towards a strategic approach. Journal of Public Policy and Administration, 28(1): 43-65.
  11. Nouri, H. and F. Sepahvand. 2016. Resilience analysis of rural settlements against natural hazards with emphasis on earthquake, study: Shirvan Village of Boroujerd City. Journal of Rural Research, 7(2): 275-285 (in Persian).
  12. Pashanejadsilab, E. 2017. Creating rural resilience, necessity in sustainable development with a look at the situation of rural areas in East Azarbaijan Province. Reviewing the Conceptual Developments of Land Management, 1: 18-11 (in Persian).
  13. Rezaei, M.R., M. Rafieian and M. Hosseini. 2015. Measurement and evaluation of physical resilience of urban communities against earthquakes, a case study: Tehran neighborhoods. Researches of Human Geography, 47: 609-623 (in Persian).
  14. Saemipoor, H., M. Ghorbani and M. Ramezanzadehlesboui. 2018. Measuring and evaluating the resilience of local stakeholders in the face of drought, study area: Nardin Village, Miami County, Semnan Province. Rangeland, 12: 62-72 (in Persian).
  15. Taleshi, M., E. Aliakbari, M. Jafari and J. Seyedakhalaghi. 2017. Development and validation of appropriate indicators for assessing rural resilience against drought risk. Rangeland and Desert Research, 24: 896-881 (in Persian).
  16. Wilhite, D.A., M.D. Svoboda and M.J. Hayes. 2007. Understanding the complex impacts of drought: a key to enhancing drought mitigation and preparedness. Journal of Water Resources Management, 21(5): 763-774.
  17. Zhou, H., W. Jing’ai, W. Jinhong and J. Huicong. 2009. Resilience to natural hazards: a geographic Journal of Rural and Remote Health, 8: 51-69.

 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 889
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 670


counter
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب