| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,051 |
| تعداد مقالات | 34,085 |
| تعداد مشاهده مقاله | 46,566,551 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 77,614,321 |
سیمای طبیعی و ویژگی های محیط زیستی تالاب شادگان | ||
| طبیعت ایران | ||
| مقاله 10، دوره 6، شماره 4 - شماره پیاپی 29، مهر و آبان 1400، صفحه 135-146 اصل مقاله (666.62 K) | ||
| نوع مقاله: نگاهی به طبیعت ایران | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/irn.2021.353048.1322 | ||
| نویسندگان | ||
| اسما رافعی1؛ افشین دانه کار* 2 | ||
| 1;گروه محیط زیست پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران | ||
| 2عضو هیأت علمی دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| تالاب‌ها از حاصلخیزترین و مولدترین اکوسیستم‌های روی زمین هستند و ازنظر تنوع زیستی و معیشت انسان سامانه‌هایی ارزشمند به‌حساب می‌آیند. این پیکره‌های آبی به‌دلیل برخی ویژگی‌ها، جزو مهم‌ترین زیستگاه‌های حیات‌وحش هر کشور محسوب می‌شوند و خدمات متعددی را به انسان عرضه می‌کنند. بااین‌وجود این سیستم‌های طبیعی باارزش تحت پیامدهای فزاینده‌ای ازجمله فشار‌های انسانی، توسعه سکونت‌گاه‌های انسانی، صنعتی شدن، کشاورزی ناپایدار، گردشگری نابخردانه و بهره‌برداری بیش از حد منابع قرار دارند که سبب کاهش عملکرد بوم‌شناختی، اقتصادی و محیط‌زیستی آنها شده است. تالاب شادگان یکی از بزرگ‌ترین پیکره‌های تالابی کشور با ویژگی‌های انحصاری ازنظر تنوع کیفیت آب است. این تالاب دربرگیرنده هر سه نوع تالاب شیرین، لب‌شور و شور در کشور است که زیستگاه‌های متنوع گیاهی و طیف گوناگونی از پرندگان آبزی و جانوران وابسته به آب را در قلمروی خود جای داده است و خدمات متعددی را به جوامع انسانی پیرامونی عرضه می‌کند. در این مقاله سیمای طبیعی و ویژگی‌های محیط‌زیستی این تالاب ارزشمند در بخش‌های اقلیم، آب‌شناسی، توپوگرافی، پوشش گیاهی، حیات‌وحش، وابستگی‌های انسانی به خدمات تالاب، مشکلات و تهدیدات تالاب شادگان، تدابیر و راهکارها بررسی و به تفصیل توضیح داده شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تالاب شادگان؛ کنوانسیون رامسر؛ سیمای طبیعی؛ تهدیدات محیط زیستی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The natural landscape and environmental features of Shadegan wetland | ||
| نویسندگان [English] | ||
| asma rafei1؛ afshin danehkar2 | ||
| 1compos of agriculture and natrual resource university of tehran | ||
| 2Faculty member of Tehran University | ||
| چکیده [English] | ||
| Wetlands are one of the most fertile and productive ecosystems on earth and are valuable centers for biodiversity and human livelihood, as they are considered biological supermarkets. Also, according to some characteristics, they are considered one of the most important wildlife habitats in any country. In general, today, these valuable systems are under extreme pressure due to human activities, increasing urbanization and industrialization, intensification of agriculture and unwise tourism, and excessive exploitation, reducing their hydrological, economic, and environmental performance. Shadegan wetland is one of the largest wetlands in the country, with exclusive features in terms of water quality diversity. This wetland includes all three types of freshwater, brackish water, and saltwater wetlands in the country, with diverse plant habitats and a diverse range of waterfowl and water-dependent animals in its territory, and offers various services to the surrounding human communities. Therefore, in this article, the natural landscape and environmental characteristics of this valuable wetland in terms of climate, hydrology, topography, vegetation, wildlife, human dependence on services of Shadegan wetland, problems and threats, measures, and the solutions are examined and explained in detail. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Shadegan Wetland, Ramsar Convention, natural features, environmental threats | ||
| مراجع | ||
|
احمدی آلکویی، ز. و شهریاری، م.، 1392. عوامل تهدیدکننده تالاب شادگان با تأکید بر فاضلاب‌های شهری و صنعتی. سومین کنفرانس برنامه‌ریزی و مدیریت محیطزیست. دانشگاه تهران، تهران، 5 آذر 1392.
ارجمندی، ر. و حاجیان، ل.، 1390. کاربرد مدل SWOT در تحلیل عوامل مؤثر بر گسترش صنعت طبیعت گردی تالاب شادگان. انسان و محیطزیست، 17(2): 19-26.
آذرشب، ع، طاهر زاده، م.ح.، ملازاده، ا و رفیعی، ح.، 1370. نقشه ارزیابی منابع و قابلیت اراضی استان خوزستان. مؤسسه تحقیقات خاک و آب.
بهروزی راد، ب.، 1387. تالاب‌های ایران. سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، تهران، 798 صفحه.
بهروزی راد، ب. و مرادی، آ.، 1394. بررسی اثر خشک‌سالی بر تنوع جمعیت پرندگان آبزی تالاب بین‌المللی شادگان. سومین همایش سراسری محیطزیست، انرژی و پدافند زیستی. مؤسسه آموزش عالی مهر اروند، گروه ترویجی دوستداران محیطزیست، تهران، 15 خرداد 1394، 8 صفحه.
بهروزی راد، ب.، حسینی هاشمی، ا. و کریمی نژاد، ژ.، 1394. بررسی شاخص‌های تنوع گونه‌ای پرندگان تالاب شادگان و ارتباط آن با آلودگی. کنفرانس بین‌المللی مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، گروه محیطزیست، پردیس علوم و تحقیقات خوزستان، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران، 5 صفحه.
بهروش, م. و خلیلی پور، ا.، 1399. مدل‌سازی مطلوبیت زیستگاه گلاریول بال‌سرخ در تالاب بین‌المللی شادگان. مجله علمی پژوهشی اکوبیولوژی تالاب، 12(1): 5-16.
بیات، ر.، جعفری، س.، قرمز چشمه، ب.، و چرخابی، ا.، 1395. ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ رﻳﺰﮔﺮدﻫﺎ ﺑﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﭘﻮﺷﺶ ﮔﻴﺎﻫﻲ ﻣﻄﺎلعه ﻣﻮردی :ﺗﺎﻻب ﺷﺎدﮔﺎن، ﺧﻮزﺳﺘﺎن. سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در منابع طبیعی، 7(2): 32-17.
جعفری، ع.، 1379. گیتاشناسی ایران: رودها و رودنامه ایران (جلد2). مؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی، تهران، 560 صفحه.
حاجیوند، ر.، غنیان، م.، برادران، م و رمضانی، ل.، 1393. تحلیل عوامل مؤثر بر نگرش خانوارهای روستایی تالاب شادگان در خصوص تنوع زیستی کشاورزی. راهبردهای توسعه روستایی، 1(4): 126-109.
حق‌دوست، ر. و سلیمانی بابرصاد، م.، 1395. ارزیابی پساب خروجی زهکش‌ها و تأثیر آن بر کیفیت آب تالاب شادگان با تأکید بر میزان اکسیژن محلول و هدایت الکتریکی (مطالعه موردی شرکت کشت وصنعت حکیم فارابی). مهندسی آب، 4(1): 1-8.
خطیبی، ع.، 1396. بررسی نقش نهادها در تعیین اولویت‌های سیاست‌گذاری جهت مدیریت پایدار تالاب با رویکرد استفاده خردمندانه (مطالعه نمونه: تالاب شادگان). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده محیطزیست دانشگاه تهران، 155 صفحه.
خطیبی، ع.، دانه کار، ا.، و پورابراهیم، ش.، 1396. کاربرد مدل تلفیقی DPSIR و چهارچوب مدیریت یکپارچه اتصال تالاب- معیشت به خدمات تالاب با هدف بهبود استفاده خردمندانه، منطقه مورد مطالعه: تالاب شادگان. چهارمین کنفرانس بین‌المللی برنامه‌ریزی و مدیریت محیطزیست، تهران، دانشکده محیطزیست دانشگاه تهران، 20-1.
خلفه نیل ساز، منصور.، 1395. ﭘﺎﻳﺶ اﻛﻮﻟﻮژی ﺗﺎﻻب ﺷﺎدﮔﺎن. وزارت ﺟﻬﺎد ﻛﺸﺎورزی، ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮویج ﻛﺸﺎورزی، ﻣؤﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻋﻠﻮم ﺷﻴﻼﺗﻲ ﻛﺸﻮر، ﭘﮋوﻫﺸﻜﺪه آﺑﺰیﭘﺮوری ﺟﻨﻮب ﻛﺸﻮر.
خیرالهی، م.، 1392. تالاب‌ها قربانی توسعه پایدار، چالش بزرگ مدیریت محیطزیست کشور با نگاهی به وضعیت تالاب‌های ایرانی ثبت در کنوانسیون رامسر. دومین همایش ملی حفاظت و برنامه‌ریزی محیطزیست، همدان، 17 صفحه.
دانه کار، ا. و زند بصیری، م.، 1399. تجزیه‌و‌تحلیل سیستمی در محیطزیست. دانشگاه تهران، تهران، 310 صفحه.
دیناروند.، م. و شریفی.، م.، 1387. ﻧﮕﺮﺷﯽ ﺑﺮ ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎﻫﯽ زﯾﺴﺘﮕﺎهﻫﺎی ﺟﻨﻮب ﻏﺮب ﮐﺸﻮر (استان خوزستان). پژوهش و سازندگی در منابع طبیعی. 21(4): 86-77.
دیناروند، م.، 1396. فلور ایران، شماره های 101 تا 123: تیره‌های گیاهان آبزی. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 130 صفحه.
ذوالفقاری، س.، قنبرپور، م،. حبیب نژاد، م. و افخمی، م.، 1388. بررسی و ارزیابی جریان زیست‌محیطی با استفاده از روش‌های هیدرولوژیکی. علوم و مهندسی آبخیز داری ایران، 3(8): 68-70.
رافعی، ا.، 1400. ارائه راهکارهای ارتقا شرایط محیط‌زیستی تالاب شادگان با هدف خروج از فهرست مونترو با کاربرد برنامه‌ریزی خطی/غیرخطی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران.
رحیمی بلوچی، ل.، 1385. تحلیلی بر شرایط زیست‌محیطی تالاب بین‌المللی شادگان به‌منظور ارائه راهکارهای بهسازی محیطزیست آن. پروژه کارشناسی مهندسی منابع طبیعی رشته محیطزیست.
رحیمی بلوچی، ل. و ملک‌محمدی، ب.، 1392. ارزیابی ریسک‌های محیط‌زیستی تالاب بین‌المللی شادگان براساس شاخص‌های عملکرد اکولوژیکی. محیط‌شناسی، 39(1): 101-112.
روزبهانی، م.، چوبکار، ن.، رضایی منش، م و کاکولکی، ش.، 1397. اﺣﯿﺎی ﺗﺎﻻب ﺷﺎدﮔﺎن از ﻣﻨﻈﺮ ﺗﻮﺳﻌﻪ آﺑﺰیﭘﺮوری و ﻣﻬﺎر رﯾﺰﮔﺮدﻫﺎ ﺑﺎ زﻫاب ﺻﻨﻌﺖ ﻧﯿﺸﮑﺮ. بهره‌برداری و پرورش آبزیان، 7(4): 40-29.
زمانی، ر.، محمودی، ا.، اسماعیلی، ع.، قاسمپوری، م. و داوودی، م.، 1387. اگرت کوچک (Eegretta garzetta) به‌عنوان پایشگر آلودگی جیوه در تالاب شادگان. پژوهش و سازندگی، 21(4): 149-152.
سعادتمندی، م.، آموزندگار، ش.، براتی، س. و شهرآشوبی، ف.، 1394. راهکارهایی برای ارزش‌گذاری چند کارکرد و خدمات اکوسیستمی تالاب شادگان. دومین همایش بین‌المللی مدیریت و مهندسی تالاب، دانشگاه محیطزیست، کرج، 8 صفحه.
سلحشوری، پ.، وفایی‌نژاد، ع.، حسین‌زاده‌ساداتی، م. و جامعی، ن.، 1397. بررسی روند تغییرات اکوسیستم تالاب شادگان با استفاده از سنجش از دور و GIS. کنفرانس ملی فناوری‌ها و کاربردهای نوین ژئوماتیک، دانشگاه تبریز، تبریز، 12 صفحه.
سودانی، ع. و الهایی سحر، م.، 1398. بررسی اکولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی تالاب بین‌المللی شادگان. پنجمین کنفرانس بین‌المللی مهندسی محیطزیست و منابع طبیعی، مرکز راهکارهای دستیابی به توسعه پایدار، مؤسسه آموزش عالی مهر اروند، تهران، 9 صفحه.
صادق پناهی، ز. و صادق پناهی، م.، 1389. تهدیدات مخاطره‌آمیز تالاب شادگان. چهارمین همایش تخصصی مهندسی محیطزیست، دانشکده محیطزیست، دانشگاه تهران، تهران، 8 صفحه.
غنیان، م.، 1397. ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺟﺎﻣﻊ ﺗﺎﻻب ﺷﺎدﮔﺎن،«ﺣﻔﺎﻇﺖ از ﺗﺎﻻﺑﻬﺎ، ﺑﺮای ﻣﺮدم، ﺑﺮای ﻃﺒﻴﻌﺖ». 120 صفحه.
غنیان، م، هاشمی نژاد، آ.، مهراب قوچانی، ا.، بخشی، آ. و یوسفی حاجیوند، ر.، 1396. تبیین رفتار سازشی بهره‌برداران حوضه تالاب شادگان در برابر اثرات خشک‌سالی: کاربست نظریه آسیب‌پذیری. علوم محیطی، 15(2): 1-20.
لطفی، ا.، 1381. ﻃﺮح ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ ﺗﺎﻻب ﺷﺎدﮔﺎن، ﮔﺰارش1، ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﻮمﺳﺎزﮔﺎن، ﺗﺎﻻب ﺷﺎدﮔﺎن. وزارت ﺟﻬﺎد ﻛﺸﺎورزی، ﻣﻌﺎوﻧﺖ آب و ﭘﺮوژه ﺧﺎک، ﺑﻬﺴﺎزی آﺑﻴﺎری، ﻣﻬﻨﺪﺳﺎن ﻣﺸﺎور ﭘﻨﺪام.
محمدی، م. و برنا، ر.، 1394. روند نابودی تالاب شادگان و تبعات زیست‌محیطی به وجود آمده، همچنین تأثیر این روند بر افزایش پدیده گرد و غبار در استان خوزستان و نواحی هم‌جوار. سومین همایش سراسری محیطزیست، انرژی و پدافند زیستی، گروه ترویجی دوستداران محیطزیست، مؤسسه آموزش عالی مهر اروند، تهران.
مخدوم، م.، درویش‌صفت، ع. ا.، جعفرزاده، ه. و مخدوم، ع. ر.، 1390. ارزیابی و برنامه‌ریزی محیطزیست با سامانه اطلاعات جغرافیایی. دانشگاه تهران، تهران، 304 صفحه.
مرادی، ف.، سعیدپور، ب. و اورک، ن.، 1394. مطالعه عوامل تهدیدکننده ی تالاب شادگان و ارائه راهکارهای مدیریتی. دومین همایش بین‌المللی مدیریت و مهندسی تالاب، دانشگاه محیطزیست، کرج.
منتظر حجت، ام.، منصوری، ب.، و قربان نژاد، م.، 1394. ارزشﮔﺬاری ﺧﺪﻣﺎت اﺳﺘﻔﺎده‌ای ﺗﺎﻻب ﺷﺎدﮔﺎن. اقتصادی مقداری، 11(1): 41-73.
میرزایی، ع.، آزرم، ح. و لیانی، ق.، 1397. اولویت‌بندی عوامل تأثیرگذار بر پایداری اکوسیستم تالاب شادگان. اکوبیولوژی تالاب، 10(38): 80-69.
نوحه‌گر، ا.، رادمرد آذر، ف. و دهقانی ابیانه، م.، 1397. تالاب شادگان و عوامل تهدیدکننده آن. سومین همایش ملی یافته‌های نوین در علوم کشاورزی، محیطزیست و منابع طبیعی پایدار، همایش گستران، جیرفت.
هاشمی، ا.، قربانی، ر.، کیمرام، ف.، حسینی، ع.، اسکندری، غ. و هدایتی، ع.، 1393. برخی از خصوصیات زیستی ماهی بنی در تالاب شادگان. شیلات ایران، 23(3): 119-128.
هاشمی، م.، 1391. گزارش سنتز تالاب شادگان، گزارش هم‌نهاد سنتز مطالعات سیستم منابع آب و خاک و اکوسیستم حوضه آبریز تالاب شادگان. سازمان محیطزیست، تهران. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 877 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 725 |
||