اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات284
تعداد نشریات سازمان82
تعداد شماره‌ها3,043
تعداد مقالات34,039
تعداد مشاهده مقاله46,431,536
تعداد دریافت فایل اصل مقاله77,496,847
مختاران, علی, ورجاوند, پیمان, دهقانی سانیج, حسین, آبسالان, شکراله, عزیزی, آذرخش, جعفرنژادی, علیرضا. (1400). مقایسه روش قطره‌ای نواری با آبیاری سطحی و پایش شوری خاک در کشت گندم و ذرت آبیاری شده با آب لب شور. سامانه مدیریت نشریات علمی, 35(3), 217-234. doi: 10.22092/jwra.2021.353217.849
علی مختاران; پیمان ورجاوند; حسین دهقانی سانیج; شکراله آبسالان; آذرخش عزیزی; علیرضا جعفرنژادی. "مقایسه روش قطره‌ای نواری با آبیاری سطحی و پایش شوری خاک در کشت گندم و ذرت آبیاری شده با آب لب شور". سامانه مدیریت نشریات علمی, 35, 3, 1400, 217-234. doi: 10.22092/jwra.2021.353217.849
مختاران, علی, ورجاوند, پیمان, دهقانی سانیج, حسین, آبسالان, شکراله, عزیزی, آذرخش, جعفرنژادی, علیرضا. (1400). 'مقایسه روش قطره‌ای نواری با آبیاری سطحی و پایش شوری خاک در کشت گندم و ذرت آبیاری شده با آب لب شور', سامانه مدیریت نشریات علمی, 35(3), pp. 217-234. doi: 10.22092/jwra.2021.353217.849
مختاران, علی, ورجاوند, پیمان, دهقانی سانیج, حسین, آبسالان, شکراله, عزیزی, آذرخش, جعفرنژادی, علیرضا. مقایسه روش قطره‌ای نواری با آبیاری سطحی و پایش شوری خاک در کشت گندم و ذرت آبیاری شده با آب لب شور. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1400; 35(3): 217-234. doi: 10.22092/jwra.2021.353217.849

مقایسه روش قطره‌ای نواری با آبیاری سطحی و پایش شوری خاک در کشت گندم و ذرت آبیاری شده با آب لب شور

پژوهش آب در کشاورزی
مقاله 1، دوره 35، شماره 3، آذر 1400، صفحه 217-234    اصل مقاله (1.03 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/jwra.2021.353217.849
نویسندگان
علی مختاران* 1؛ پیمان ورجاوند2؛ حسین دهقانی سانیج3؛ شکراله آبسالان4؛ آذرخش عزیزی4؛ علیرضا جعفرنژادی5
1استادیار پژوهشی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکزتحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران
2استادیار پژوهشی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکزتحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران.
3دانشیار پژوهشی مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
4مربی پژوهشی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران.
5دانشیار پژوهشی بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران.
چکیده
 این تحقیق به‌منظور مقایسه و پایش دو سامانه آبیاری قطره‌ای و سطحی برای کشت‌های‌ ذرت و گندم در سه فصل کاشت از تابستان 1395 تا بهار 1397 در یکی از ایستگاه‌های تحقیقات کشاورزی خوزستان واقع در اهواز طراحی و اجرا شد. منبع آب آبیاری رودخانه کارون با شوری سه دسی‌زیمنس بر متر در مقطع اهواز بود. این پژوهش به‌صورت طرح آماری بلوک‌های ‌کامل تصادفی با سه تکرار انجام گردید. تیمارها و مبنای بلوک‌بندی در کشت ذرت، رژیم آبیاری دو و چهار روزه و در کشت گندم، فواصل 60،40 و 75 سانتی‌متری بین نوارهای قطره‌ای بود. نتایج نشان داد که حجم آب کاربردی در سامانه قطره‌ای برای کشت‌های ذرت و گندم به‌‌ترتیب %24 و %32 نسبت به سامانه سطحی کمتر بود. همچنین بهره‌وری آب در سامانه قطره‌ای برای کشت ذرت در عملکرد علوفه‌ای و دانه‌ای به‌ترتیب 16% و 21% و برای کشت گندم به میزان %35 نسبت به سامانه آبیاری سطحی بیشتر بود. در کشت گندم میزان بهره‌‌وری آب برای فواصل مختلف نوارهای قطره‌ای از همدیگر نیز اختلاف معنی‌داری نداشت بنابراین می‌توان در خاک‌هایی با بافت سنگین، از نوارهای آبیاری قطره‌ای با فواصل 75 سانتی‌متری برای کشت گندم بهره‌برداری کرد. در تحلیل پایش خاک، سامانه قطره‌ای موجب کاهش کیفیت خاک شد. به‌نحوی‌که خاک غیرشور- غیرسدیمی (ECe=3.09dS/m, ESP=6.18%) ابتدای تحقیق، بعد از سه فصل کاشت با این سامانه، شور شد (ECe=7.63dS/m, ESP=12.63%). اما، با وجود انباشت نمک ها در پیرامون خاک خیس شده زیر قطره‌چکان‌ها، رشد و عملکرد گیاهان در سامانه قطره‌ای نسبت به سامانه آبیاری سطحی بهتر بود و دلیل آن بالا نگه‌داشتن پتانسیل آب خاک در محیط اطراف ریشه و در زیر قطره‌چکان‌ها بود که تجمع نمک را کاهش داده و رشد بهتر گیاه را با وجود آب‌شور محقق ساخت. نتایج این پژوهش نشان داد که در صورت استفاده از سامانه قطره‌ای برای اقلیم مشابه مناطق مرکزی و جنوبی خوزستان، زهکشی اراضی و عملیات آبشویی در انتهای فصل کشت برای حفاظت خاک ضرورت دارد.
کلیدواژه‌ها
سامانه نوین آبیاری؛ بهره‌وری آب؛ رژیم آبیاری
عنوان مقاله [English]
Comparison of Drip Irrigation with Surface Irrigation and Monitoring Soil Salinity in Wheat and Corn Irrigated with Brackish Water
نویسندگان [English]
ali mokhtaran1؛ Peyman Varjavand2؛ Hossein Dehghanisanij3؛ Shokrola Absalan4؛ Azarakhsh Azizi4؛ Alireza Jafarnejadi5
1Assistant Professor, Agricultural Engineering Research Department, Khuzestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Ahwaz, Iran.
2Assistant Professor, Agricultural Engineering Research Department, Khuzestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, (AREEO), Ahwaz, Iran
3Associate Professor, Agricultural Engineering Research Institute (AERI), (AREEO), Karaj, Iran.
4Instructor, Agricultural Engineering Research Department, Khuzestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, (AREEO), Ahwaz, Iran
5Associate Professor, Soil and Water Department, Khuzestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, (AREEO), Ahwaz, Iran.
چکیده [English]
This study was conducted to compare and monitor drip and surface irrigation systems for corn and wheat crops in three planting seasons from summer 2016 to spring 2018 in one of the agricultural research stations in Khuzestan, located in Ahvaz. The source of irrigation water was Karun River with salinity of 3 dS/m in Ahvaz section. This study was performed using randomized complete blocks design with three replications. The basis of blocking in corn cultivation was 2 and 4 days irrigation intervals, and in wheat cultivation, the distances between drip lines were 40, 60, and 75 cm. The results showed that the volume of water used in the drip system for corn and wheat was 24% and 32% lower than the surface irrigation system, respectively. Also, water productivity in the drip system was higher than surface irrigation system by 16% and 21%, for corn forage and grain, respectively, and by 35% for wheat. Wheat water productivity for different distances of drip lines was not significantly different. Therefore, in heavy-textured soils, drip irrigation lines at 75 cm spacing can be used for wheat cultivation. In soil monitoring analysis, the drip system reduced soil quality such that, after three planting seasons, the initial non-saline-sodic soil (ECe = 3.09dS / m, ESP = 6.18%) became saline (ECe = 7.63dS / m, ESP = 12.63%). Despite accumulation of salts at the periphery of the wetted soil under the drippers, the plants had a better growth and yield in the drip system than the surface irrigation, because of the high soil water potential around the roots and under the drippers, which reduced salt effects. The results of this study showed that if a drip system is used for the climate similar to the central and southern regions of Khuzestan, land drainage and leaching operations at the end of the growing season are necessary to protect the soil.
کلیدواژه‌ها [English]
Modern irrigation system, Water productivity, Irrigation regime
مراجع
  1. افشار، ه. 1391. اثر فاصله لاترال و فاصله روزنه در آبیاری قطرهای بر روی عملکرد گندم. گزارش نهائی موسسه تحقیقات فنی و مهندسی. سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی.
  2. خوش سیمای چنار، م. و نوری، ح. 1398. اثر آبیاری قطره ای(نوار تیپ) با آب شور بر برخی ویژگیهای شیمیایی خاک. نشریه پژوهش آب در کشاورزی،33(4):581-565.
  3. رحیمیان، م. ح. 1391. تعیین فاصله اپتیمم نوارها در آبیاری قطره‌ای گندم. اولین همایش ملی مدیریت آب درمزرعه. خرداد ماه 1391. کرج. ایران. 7-2.
  4. قدمی فیروزآبادی، ع.، چایچی، م.و سیدان، س. م. 1396. اثر سامانه‌های آبیاری بر عملکرد و بهره‌وری آب سه ژنوتیپ گندم و ارزیابی اقتصادی آنها در همدان. نشریه پژوهش آب در کشاورزی،31(2):149-139.
  5. قره داغی، م.م.، طباطبایی، م.، معرف پور، ع. و حسین پناهی، ف. 1398. تاثیر فاصله لترال‌ها و قطره چکانها بر عملکرد و کارایی مصرف آب گندم در سامانه آبیاری قطره­ای نواری. نشریه پژوهش آب در کشاورزی،33(4):660-645.
  6. طاهری، م.، طاهری، م.، عباسی، م.، مصطفوی، ک. و واحدی، س. 1395. بررسی الگوی توزیع شوری و سدیم خاک تحت آبیاری قطره‌ای سطحی و زیرسطحی درباغات زیتون فصلنامه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب.7(26):141-127.
  7. عباسی، ف.، سهرابی، ف. و عباسی، ن. 1395. ارزیابی وضعیت راندمان آب آبیاری در ایران. مجله تحقیقات مهندسی سازه­های آبیاری و زهکشی، جلد 17 شماره 67، صفحه­های 128-113.
  8. مختاران، ع.، ناصری، ع.ع. و کشکولی، ح.ع. 1392. تعیین ضخامت فصل مشترک آب شور- شیرین در اراضی تحت آبیاری و آب زیرزمینی شور و کم عمق. دوازدهمین کنفرانس هیدرولیک ایران، تهران: دانشگاه تهران. 8-7 آبان.
  9. مختاران، ع.، آبسالان، ش. و ورجاوند، پ .1398. بررسی میدانی تاثیرسامانه آبیاری بارانی برروی شوری خاک درکشت‌های ذرت و گندم مناطق مرکزی خوزستان. اولین کنگره بین المللی وچهارمین کنگره ملی آبیاری و زهکشی ایران. ارومیه: دانشگاه ارومیه.23-22 آبان.
  10. ناصری، ا.، عباسی، ف. و اکبری، م. 1396. برآورد آب مصرفی در بخش کشاورزی به روش بیلان آب. مجله تحقیقات مهندسی سازه­های آبیاری و زهکشی، جلد 18 شماره 68، صفحه­های 32-17.
  11. نصرالهی، ع. ح.، هوشمند. ع. و برومند نسب. س. 1394. بررسی واکنش ذرت به شوری تحت شرایط آبیاری قطره ای و مدیریت آبیاری. مجله علوم و مهندسی آبیاری. 38(4):32-25.
  12. Ali, M.H. and Talukder, M.S.U. 2008. Increasing water productivity in crop production-A synthesis, Agricultural Water Management, 95, 1201-1213.
  13. Chauhan, C. P. S., Singh, R. B., & Gupta, S. K. 2008. Supplemental irrigation of wheat with saline water. Agricultural Water Management, 95(3), 253–258.
  14. Chen, R., Cheng, W., Cui, J., Liao, J., Fan, H., Zheng, Z., and Ma, F. 2015. Lateral spacing in drip-irrigated wheat: The effects on soil moisture, yield, and water use efficiency. Field Crops Research, (179): 52-62.
  15. Chouhan, S.S., Awasthi, M.K., and Nema, R. K. 2015. Studies on water productivity and yields responses of wheat based on drip irrigation systems in clay loam soil. Indian Journal of Science and Technology, 8(7): 650.
  16. Dehghanisanij, H., Agassi, M., Anyoji, H., Yamamoto, T., Inoue, M., & Eneji, A. E. 2006. Improvement of saline water use under a drip irrigation system. Agricultural water management, 85(3), 233-242.
  17. Díaz, F. J., Grattan, S. R., Reyes, J. A., de la Roza-Delgado, B., Benes, S. E., Jiménez, C., Tejedor, M. 2018. Using saline soil and marginal quality water to produce alfalfa in arid climates. Agricultural Water Management, 199, 11–21.
  18. Fang, Q., Zhang, X.Y., Shao, L.W., Chen, S.Y., Sun, H.Y. 2017. Assessing the performance of different irrigation systems on winter wheat under limited water supply. Agricultural water management, 196: 133-143.
  19. Hanson, B. 2012. Drip irrigation and salinity. Agriculture salinity assessment and management manual and reports on engineering practice 70 (2edn). American Society of Civil Engineers, Reston (VI), 539-560.
  20. Kang, Y., Chen, M., & Wan, S. 2010. Effects of drip irrigation with saline water on waxy maize (Zea mays L. var. ceratina Kulesh) in North China Plain. Agricultural Water Management, 97(9), 1303-1309.
  21. Li, X., Kang, Y., Wan, S., Chen, X., & Xu, J. 2015. Effect of drip-irrigation with saline water on Chinese rose (Rosa chinensis) during reclamation of very heavy coastal saline soil in a field trial. Scientia Horticulturae, 186, 163-171.
  22. Liu, M.X., Yang, J.S., Li, X.M., Liu, G.M., Yu, M., Wang, J., 2013. Distribution and dynamics of soil water and salt under different drip irrigation regimes in northwest China. Irrig. Sci. 31, 675–688.
  23. Machekposhti, M. F., Shahnazari, A., Ahmadi, M. Z., Aghajani, G., & Ritzema, H. 2017. Effect of irrigation with seawater on soil salinity and yield of oleic sunflower. Agricultural Water Management, 188, 69-78.
  24. Munns, R. 2002. Comparative physiology of salt and water stress. Plant, cell & environment, 25(2), 239-250.
  25. Oktem, A. 2006. Effect of different irrigation intevals to drip irrigated Dent Corn (Zea mays L. indentata) water-yield relationship. Pakistan Journal of Biolojical Science, 9 (8):1476-1481.
  26. Rameshwaran, P., Tepe, A., Yazar, A., & Ragab, R. 2016. Effects of drip-irrigation regimes with saline water on pepper productivity and soil salinity under greenhouse conditions. Scientia Horticulturae, 199, 114–123.
  27. Sairam, R. K., & Tyagi, A. 2004. Physiological and molecular biology of salinity stress tolerance in deficient and cultivated genotypes of chickpea. Plant Growth Regul, 57(10).
  28. Saleem, M., Waqas, A., and Ahmad, R. N. 2010. Comparison of three wheat varieties with different irrigation systems for water productivity. International Journal of Agriculture and Applied Sciences (Pakistan).
  29. Singh, A., & Panda, S. N. 2012. Effect of saline irrigation water on mustard (Brassica juncea) crop yield and soil salinity in a semi-arid area of north India. Experimental Agriculture, 48(1), 99–110.
  30. Wan, S., Kang, Y., Wang, D., & Liu, S. P. 2010. Effect of saline water on cucumber (Cucumis sativus L.) yield and water use under drip irrigation in North China. Agricultural Water Management, 98(1), 105-113.
  31. Wan, S., Jiao, Y., Kang, Y., Hu, W., Jiang, S., Tan, J., & Liu, W. 2012. Drip irrigation of waxy corn (Zea mays L. var. ceratina Kulesh) for production in highly saline conditions. Agricultural Water Management, 104, 210-220.
  32. Wang, R.S., Kang, Y.H., Wan, S.Q., Hu, W., Liu, S.P., Liu, S.H., 2011. Salt distribution and the growth of cotton under different drip irrigation regimes in a saline area. Agric.Water Manage.100, 58–69.
  33. Wang, J., Gong, S., Xu, D., Yu, Y., and Zhao, Y. 2013. Impact of drip and level-basin irrigation on growth and yield of winter wheat in the North China Plain. Irrigation Science, 31(5): 1025-1037.
  34. Wang, X., Yang, J., Liu, G., Yao, R., & Yu, S. 2015. Impact of irrigation volume and water salinity on winter wheat productivity and soil salinity distribution. Agricultural Water Management, 149, 44-54.
  35. Zilang, G., Zhifeng, J., Zhiqiang, Z., & Qiying, Y. 2019. Dynamics and distribution of soil salinity under long term mulched drip irrigation in an arid area of northwestern china. Water 2019,11,1225.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,211
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 526


counter
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب