بررسی سمّیت تدخینی اسانس پوست لیموترش (Citrus limon L.)، پرتقال (Citrus sinensis L.) و نارنج (Citrus aurantium L.) روی سه گونه آفت مهم انباری

استوار, الیناز; خدایاری, سمیرا; آرمیده, شهرام

doi:10.22092/ijmapr.2021.353970.2965

	ارتقاء سامانه مدیریت نشریات
	وبینار آموزشی آیین نامه نشریات علمی و شیوه نامه ارزیابی و رتبه بندی نشریات علمی در تاریخ 25 شهریور ماه 1398
	برگزاری دوره آموزشی ویراستاری متون علمی از طریق وب کنفرانس در تاریخ 1398/2/11
	راه اندازی سامانه ارزیابی نشریات
	قابل توجه سردبیران و مدیران داخلی نشریات (ساماندهی صفحه اول نشریات در سامانه)
	مجوز انتشار دو نشریه توسط شورای انتشارات سازمان در مردادماه 1397
	ارزیابی سال 1397
	راه اندازی پست الکترونیکی در مرکز فناوری اطلاعات و اطلاع رسانی کشاورزی
	تکمیل سامانه با نشریات وزارت علوم
	پست الکترونیک نشریات

تعداد نشریات	279
تعداد نشریات سازمان	78
تعداد شماره‌ها	2,220
تعداد مقالات	25,673
تعداد مشاهده مقاله	13,948,107
تعداد دریافت فایل اصل مقاله	11,184,417

	بررسی سمّیت تدخینی اسانس پوست لیموترش (Citrus limon L.)، پرتقال (Citrus sinensis L.) و نارنج (Citrus aurantium L.) روی سه گونه آفت مهم انباری
تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران
دوره 37، شماره 5 - شماره پیاپی 109، آذر و دی 1400، صفحه 859-871 اصل مقاله (967.62 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijmapr.2021.353970.2965
نویسندگان
الیناز استوار¹؛ سمیرا خدایاری ²؛ شهرام آرمیده³
¹دانشجوی کارشناسی ارشد حشره‌شناسی، گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران
²استادیار، گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران
³دانشیار، گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
چکیده
سالیانه بخش قابل توجهی از تولیدات کشاورزی توسط آفات انباری از بین می‌روند. به‌طور معمول برای کنترل آفات از سموم شیمیایی استفاده می‌شود. خطرات باقیمانده سموم روی محصولات انباری و نیز افزایش مقاومت آفات، انتخاب روش‌های کنترل امن و مؤثر را ایجاب می‌کند. ترکیب‌های گیاهی می‌توانند زمینه تحقیق در مورد کنترل آفات انباری با روش‌های کم خطر باشند. بنابراین در این تحقیق تأثیر اسانس پوست سه گونه مرکبات شامل لیموترش (Citrus limon L.)، پرتقال (C. sinensis L.) و نارنج (C. aurantium L.) روی حشرات کامل سوسک چهارنقطه‌ای حبوبات (Callosobruchus maculatus (F.))، سرخرطومی گندم (Sitophilus granarius L.) و شپشه آرد (Tribolium confusum Duv.)، ارزیابی شد. جهت ارزیابی تأثیر اسانس‌ها روی آفات از تجزیه پروبیت بعد از ۲۴ و ۴۸ ساعت استفاده گردید. بعد از تعیین LC₅₀ و LC₂₅، جهت ارزیابی اثر ترکیبی اسانس‌ها، ترکیب‌های LC₂₅ لیموترش+LC₂₅ نارنج، LC₂₅ لیموترش+LC₂₅ پرتقال و LC₂₅ پرتقال+LC₂₅ نارنج بررسی شدند. هر تیمار در سه تکرار و هر تکرار روی ده حشره کامل دو روزه در قالب طرح کاملاً تصادفی بررسی شد. همچنین، تجزیه اسانس‌ها با GC/MS برای بررسی اجزای اصلی آنها صورت گرفت. بیشترین ترکیب موجود در اسانس‌ پوست هر سه گونه مورد مطالعه لیمونن بود. شاخص LC₅₀ اسانس لیموترش، پرتقال و نارنج روی حشرات کامل سرخرطومی گندم بعد از 24 ساعت به‌ترتیب 3.80، 2.65، 3.11 و بعد از 48 ساعت به‌ترتیب 2.48، 1.93، 2.88 میکرولیتر بر لیتر، روی سوسک چهارنقطه‌ای حبوبات بعد از 24 ساعت به ترتیب 0.23، 2.41، 2.66 و بعد از 48 ساعت به‌ترتیب 0.132، 1.38، 2.35 میکرولیتر بر لیتر و روی شپشه آرد بعد از 24 ساعت به‌ترتیب 5.33، 2.76، 1.35 و بعد از 48 ساعت به‌ترتیب 2.24، 2.49، 0.89 میکرولیتر بر لیتر به‌دست آمد. بررسی اثر ترکیبی اسانس‌ها نشان داد که اثر تیمار LC₂₅ لیمو+LC₂₅ پرتقال روی هر سه آفت از اثر هر یک از اسانس ها به‌تنهایی بیشتر است. با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق، اسانس پوست مرکبات به‌ویژه لیموترش در تولید آفتکش‌های زیستی می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.
کلیدواژه‌ها
آفات انباری؛ کشندگی؛ پوست مرکبات؛ اسانس
عنوان مقاله [English]
Fumigant toxicity of essential oils of Citrus limon L., Citrus sinensis L. and Citrus aurantium L. peels on three important stored products pests
نویسندگان [English]
E. Ostovar¹؛ S. Khodayari²؛ Sh. Aramideh³
¹M.Sc. student of Entomology, Faculty of Agriculture, University of Maragheh, Maragheh, Iran
²Plant Protection Department, Faculty of Agriculture, University of Maragheh, Maragheh, Iran
³Plant Protection Department, Faculty of Agriculture, Urmia University, Urmia, Iran
چکیده [English]
Annually a significant portion of agricultural products is destroyed by the stored products pests. The chemical pesticides are commonly used to control pests. The residual hazards of pesticides on the storage products as well as increase in the pest resistance necessitate the selection of safe and effective control methods. The plant compounds can be the subject of researches on the storage pests control with the low-risk methods. Therfore, this experiment was conducted to study the effects of peel essential oil from three Citrus spp. including Citrus limon L., C. sinensis L., and C. aurantium L. on the adults of Callosobruchus maculatus F., Sitophilus granarius L., and Tribolium confusum Duv. The probit analysis was performed after 24 and 48 hours to evaluate the effects of essential oils on the pests. After determining the LC₅₀ and LC₂₅, the combinations of C. limon LC₂₅ + C. aurantium LC₂₅, C. limon LC₂₅ + C. sinensis LC₂₅, and C. sinensis LC₂₅ + C. aurantium LC₂₅ were tested to evaluate the combined effects of essential oils. The treatments had three replications and each replicate was performed on ten two-days-old adult insects in a completely randomized design. Also, the essential oils were analyzed by GC/MS to evaluate their major constituents. The LC₅₀ value (µl.l^-1) of essential oils of C. limon, C. sinensis, and C. aurantium was 3.8, 2.65, and 3.11 after 24 hours and 2.48, 1.93, and 2.88 after 48 hours on the S. granaries adults, 0.23, 2.41, and 2.66 after 24 hours and 0.13, 1.38, and 2.35 after 48 hours on C. maculatus, and 5.33, 2.76, and 1.35 after 24 hours and 24.2, 2.49, and 0.89 after 48 hours on T. confusum, respectively. The study on the combined effects of essential oils showed that the C. limon LC₂₅ + C. sinensis LC₂₅ treatment was more effective than the effect of each essential oil alone on all three pests. According to the results of this study, the use of Citrus peel essential oil, especially C. limon, could be recommended in the production of bio-pesticides.
کلیدواژه‌ها [English]
Stord product pests, lethality, citrus peel, essential oils

مراجع
- Adams, R.P., 2001. Identification of Essential Oils Components by Gas Chromatography/Quadrupole Mass Spectroscopy. Allured Publishing Co, Carol Stream, IL, USA, 456p. - Boussaada, O. and Chemli, R., 2007. Seasonal variation of essential oil composition of Citrus aurantium L. var. amara. Journal of Essential Oil Bearing Plants, 10(2): 109-120. - Caccioni, D.R.L., Guizzardi, M., Biond, D.M., Renda, A. and Ruberto, G., 1998. Relationship between volatile components of citrus fruit essential oils and antimicrobial action on Penicillium digitatum and Penicillium italicum. International Journal of Food Microbiology, 43: 73-79. - Ezeonu, F.C., Chidume, G.I. and Udedi, S.C., 2001. Insecticidal properties of volatile extracts of orange peels. Bioresource Technology, 76: 273-274. - Ghaderi, T., Arash Rad, F. and Hosseinzadeh, A., 2018. Comparison of respiratory toxicity and repellency effect of citrus essential oil against Callosobruchus maculatus. Second International and 25^th Iranian Congress on Food Science and Technology, Sari, 24-25 April: 272. - Hosni, K., Zahed, N., Chrif, R., Abid, I., Medfei, W., Kallel, M., Ben Brahim, N. and Sebei, H., 2010. Composition of peel essential oils from four selected Tunisian Citrus species: evidence for the genotypic influence. Food Chemistry, 123: 1098-1104. - Ibrahim Yunis, M., 2014. Effect of orange peel (Citrus sinensis) (L.) extracts and powder on confused flour beetle Tribolium confufum (Coleoptera: Tenebrionidae). Iraqi Journal of Science, 55(3B): 1164-169. - Jbilou, R., Ennabili, A. and Sayah, F., 2006. Insecticidal activity of four medicinal plant extracts against Tribolium castaneum (Herbst) (Coleoptera: Tenebrionidae). African Journal of Biotechnology, 5(10): 936-940. - Karamaouna, F., Kimbaris, A., Michaelakis, A., Papachristos, D., Polissiou, M., Papatsakona, P. and Tsora, E., 2013. Insecticidal activity of plant essential oils against the vine mealybug, Planococcus ficus. Journal of Insect Science, 13: 142. - Koul, O., Walia, S. and Dhaliwal, G.S., 2008. Essential oils as green pesticides: Potential and constraints. Biopesticides International, 4: 63-84. - Kumar, P., Mishra, S., Malik, A. and Satya, S., 2012. Insecticidal evaluation of essential oils of Citrus sinensis L. (Myrtales: Myrtaceae) against housefly, Musca domestica L. (Diptera: Muscidae). Parasitology Research, 110: 1929-1936. - Lee, B.H., Choi, W.S., Lee, S.E. and Park, B.S., 2001. Fumigant toxicity of essential oils and their constituent compounds towards the rice weevil, Sitophilus oryzae (L.). Crop Protection, 20: 317-320. - Manoj, K.N., Gregory, J.D., Thomas, W.P. and Paul, R.E., 2020. Resistance to the fumigant phosphine and its management in insect pests of stored products: a global perspective toxicity and repellency of Citrus limetta (L.) peel essential oil on four coleopteran stored product pests. Plant Pests Research, 5(2): 61-72. - Moraes, T.M., Kushima, H., Moleiro, F.C., Santos, R.C., Rocha, L.R.M., Marques, M.O., Vilegas, W. and Hiruma-Lima, C.A., 2009. Effect of limonene and essential Annual Review of Entomology, 65(1): 333-350. - Mohammadi Sharif, M. and Kabiri Raisabbad, M., 2015. Fumigant oil from Citrus aurantiumon gastric mucosa: role of prostaglandins and gastric mucus secretion. Chemico-Biological Interactions, 180: 499-505. - Moravvej, G. and Abbar, S., 2008. Fumigant toxicity of citrus oils against cowpea seed beetle Callosobruchus maculatus (F.) (Coleoptera: Bruchidae). Pakistan Journal of Biological Sciences, 11(1): 48-54. - Nerio, L.S., Olivero-Verbel, J. and Stashenko, E., 2010. Repellent activity of essential oils: A review. Bioresource Technology, 101: 372-378. - Oboh, G., Ayokunle O.A., Tolulope A.O., Tosin A.O., Adedayo O.A. and Adenike C.A., 2017. Insecticidal activity of essential oil from orange peels (Citrus sinensis) against Tribolium confusum, Callosobruchus maculatus and Sitophilus oryzae and its inhibitory effects on acetylcholinesterase and Na⁺/K⁺-ATPase activities. Phytoparasitica, 45: 501-508. - Rajasekharreddy, P. and Rani, P.U., 2010. Toxic properties of certain botanical extracts against three major stored product pests. Journal of Biopesticides, 3(3): 586-589. - Rajendran, S. and Sriranjini, V., 2008. Plant products as fumigants for stored-product insect control. Journal of Stored Products Research, 44: 126-135. - Rasooli, I., Rezaei, M.B. and Allameh, A., 2006. Growth inhibition and morphological alterations of Aspergillus niger by essential oils from Thymus eriocalyx and Thymus x-prolock. Food Control, 17: 359-364. - Rees, D., 2004. Insects of Stored Products. CSIRO publishing, Australia, 181p. R- ossi, Y.E. and Palacios, S.M., 2013. Fumigant toxicity of Citrus sinensis essential oil on Musca domestica L. adults in the absence and presence of a P450 inhibitor. Acta Tropica, 127: 33-37. - Saeidi, M., Moharramipour, S., Sefidkon, F. and Aghajanzadeh, S., 2011. Insecticidal and repellent activities of Citrus reticulata, Citrus limon and Citrus aurantium essential oils on Callosobruchus maculatus. Integrated Protection of Stored Products, 69: 289-293. - Saeidi, M., Moharramipour, S. and Sefidkon, F., 2014. Chemical composition and fumigant toxicity of three citrus essential oils against eggs, larvae and adults of Callosobruchus maculatus (Col: Bruchidae). Journal of Entomological Society of Iran, 34(3): 17-25. - Safavi, A. and Mobki, M., 2012. Fumigant toxicity of essential oils from Citrus reticulata Blanco fruit peels against Tribolium castaneum Herbst (Coleoptera: Tenebrionidae). Journal of Crop Protection, 1(2): 115-120. - Siskos, E.P., Konstantopoulou, M.A., Mazomenos, B.E. and Jervis, M., 2007. Insecticidal activity of Citrus aurantium fruit, leaf and shoot extracts against adults of the olive fruit fly Bactrocera oleae (Diptera: Tephritidae). Journal of Economic Entomology, 100: 1215-1220. - Siskos, E.P., Mazomenos, B.E. and Konstantopoulou, M.A., 2008. Isolation and identification of insecticidal components from Citrus aurantium fruit peel extract. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 56(14): 5577-5581. - Stamopoulos, D.C., Damos, P. and Karagianidou, G., 2007. Bioactivity of five monoterpenoid vapours to Tribolium confusum (du Val) (Coleoptera: Tenebrionidae). Journal of Stored Products Research, 43: 571-577. - Sun, Y. P. 1950. Toxicity indexes an improved method of comparing the relative toxicity of insecticides. Journal of Economic Entomology, 43(1): 45-53. - Tapandjou, L.A., Adlen, C., Bouda, H. and Fontem, D.A., 2002. Efficacy of powder and essential oil from Chenopodium ambrosioides leaves as post-harvest grain protectants against six stored-product beetles. Journal of Stored Products Research, 38: 395-402. - Tapandjou, L.A., Adlen, C., Bouda, H. and Fontem, D.A., 2002. Efficacy of powder and essential oil from Chenopodium ambrosioides leaves as post-harvest grain protectants against six stored-product beetles. Journal of Stored Products Research, 38: 395-402. - Tripathi, A.K., Prajaoati, V., Khanuja, S.P. and Kumar, S., 2003. Effect of d-Lemonene on three stored product beetles. Journal of Economic Entomology, 96: 990-995. - Zarrad, K., Chaieb, I., Ben Hamouda, A., Bouslama, T. and Laarif, A., 2017. Chemical composition and insecticidal effects of Citrus aurantium essential oil and its powdery formulation against Tuta absoluta. Tunisian Journal of Plant Protection, 12: 83-94.
آمار تعداد مشاهده مقاله: 18 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 14

Journal Management System. Designed by sinaweb.

اخبار و اعلانات

آمار

بررسی سمّیت تدخینی اسانس پوست لیموترش (Citrus limon L.)، پرتقال (Citrus sinensis L.) و نارنج (Citrus aurantium L.) روی سه گونه آفت مهم انباری