| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 2,944 |
| تعداد مقالات | 33,229 |
| تعداد مشاهده مقاله | 43,866,241 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 20,372,528 |
درمنه‌زار، وسیع‌ترین اکوسیستم مرتعی ایران | ||
| طبیعت ایران | ||
| مقاله 6، دوره 6، شماره 5 - شماره پیاپی 30، آذر و دی 1400، صفحه 35-43 اصل مقاله (640.39 K) | ||
| نوع مقاله: نامه‌های علمی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/irn.2021.354616.1363 | ||
| نویسندگان | ||
| نادیا کمالی* 1؛ عادل جلیلی2؛ پروانه عشوری3؛ مرتضی خداقلی4 | ||
| 1استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران. | ||
| 2استاد پژوهش، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران. | ||
| 3استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| 4دانشیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| درمنه‌زارها میلیون‌ها هکتار از رویشگاه‌های طبیعی کشور را به خود اختصاص می‌دهند و وسیع‌ترین اکوسیستم مرتعی ایران به‌شمار می‌روند. وابستگی انواع جوامع گیاهی و جانوری به این رویشگاه‌ها موید ظرفیت بالای آن‌ها است و مدیریت اکوسیستمی و جامع در این رویشگاه‌ها بسیار حائز اهمیت است.. گونه های جنس درمنه در حدود 34 میلیون هکتار از مناطق استپی و نیمه استپی ایران، پراکنش دارند که حدود 21 درصد از مساحت خشکی های کشور را در بر می‌‌گیرند. این رویشگاه‌ها با توجه به سختی شرایط زیستگاهی، بسیار حساس و شکننده می-باشند. تغییرات آب و هوایی، چرای مفرط و تغییر کاربری اراضی، در تعیین سرنوشت این رویشگاه‌ها بسیار مهم می‌باشند. تقسیم بندی درمنه‌زار با رویکرد مدیریت چرای دام نگاهی نامناسب و تحمیلی به-شمار می‌رود و موجب غفلت از پتانسیل واقعی این رویشگاه‌ها شده است، در حالیکه نتایج مطالعات مختلف صورت گرفته در این مناطق نشان می‌دهد متوسط تولید علوفه در این اکوسیستم‌ها بسیار ناچیز و حدود 150 کیلوگرم در هکتار است، این ارزش‌گذاری با نگاه تامین علوفه مانع اتخاذ راهبردی مناسب در سیستم دام پروری کشور برای تامین انرژی مورد نیاز دام می گردد. لذا با توجه به شکنندگی این اکوسیستم‌ها و خدماتی که این عرصه‌های طبیعی به کشور ارائه می کنند بازنگری در مدیریت آن‌ها در راستای استفاده از توان واقعی در حفظ تنوع زیستی و حفاظت آب و خاک امری ضروری است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| درمنه زار؛ اکوسیستم مرتعی؛ مدیریت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Artemisia, the largest rangeland ecosystem in Iran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Nadia Kamali1؛ Adel Jalili2؛ Parvaneh Ashouri3؛ Morteza Khodagholi4 | ||
| 1Assistant Prof., Rangeland Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran. | ||
| 2Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| 3Assistant Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extention Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| 4Associate Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Artemisia spp. occupy millions of hectares of natural habitats in the country and is considered the largest rangeland ecosystem in Iran. The dependence of various plant and animal communities on these habitats confirms their high capacity, and comprehensive management in these habitats is of utmost importance. Planning in the field of rangeland ecosystem management requires basic information in these areas. According to the results, Artemisia species are distributed in about 34 million hectares of steppe and semi-steppe regions of Iran, covering about 21% of the country's land area. Artemisia sieberi and Artemisia aucheri are the most abundant Artemisia species in Iran. Unfortunately, in recent years, the drying up of Artemisia spp. has been observed in many parts of the country, mainly due to overgrazing and successive droughts. These habitats are very sensitive and fragile due to the harsh habitat conditions. Climate change, overgrazing, and land-use change are very important in determining the fate of these habitats. Artemisia lands classification with grazing management approach is an inappropriate and imposed view and has neglected the real potential of these habitats. However, the results of various studies conducted in these areas show that the average forage production in these ecosystems is very low and about 150 kg/ha. This valuation with the view of forage supply prevents the adoption of an appropriate strategy in the country's livestock system to supply the energy needed by livestock. Therefore, due to the fragility of these ecosystems and the services that these natural areas provide to the country, it is necessary to review their management to use the real potential in preserving biodiversity and protecting water and soil. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Artemisia, rangeland ecosystems, management | ||
| مراجع | ||
|
تمرتاش، ر.، طاطیان، م.ر. و یوسفیان، م.، 1391 الف. تأثیر گونه‌های رویشی مختلف در ترسیب کربن در مراتع جلگه‌ای میانکاله. محیط‌شناسی، 38(62): ۴۵-۵.
تمرتاش، ر.، یوسفیان، م.، مهدوی، خ. و مهدوی، م.، 1391ب. بررسی اثر قرق بر میزان ترسیب کربن درمنه‌زارها در مناطق خشک استان سمنان. محیط‌زیست طبیعی، 65(3): 341-352.
جلیلی، ع.، 1394. اکولوژی، تکامل و بیوجغرافیایی درمنه Artemisia L.. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 493 صفحه.
جنیدی، ح.، 1388. بررسی تأثیر عوامل بوم‌شناختی و مدیریتی بر میزان ترسیب کربن در رویشگاه درمنه دشتی Artemisia sieberi (مطالعه موردی: مراتع استان سمنان). رساله دکتری، دانشگاه تهران، 126 صفحه.
چمنی، ع.، حشمتی، غ. و کریمیان، و.، 1393. بررسی شاخصهای سطح خاک مراتع در لکه‌های مختلف بوته‌ای (مطالعه موردی: مراتع گوب گگجه، استان گلستان). پژوهش‌های فرسایش محیطی، 4(16): 1-11.
رشتیان، آ. و کریمیان، ع.ا.، 1393. اثر قرق بر برخی خصوصیات رویشی و الگوی پراکنش درمنه دشتیArtemisia sieberi) ) در مناطق استپی مرکزی ایران. تحقیقات مرتع و بیابان ایران، 21(4): 747-755.
زارع‌کیا، ص.، اکبرزاده، م. و زارع، ن.،1396. بررسی تغییرات تولید و مصرف گونه دشتی (Artemisia sieberi) در مراتع استپی خشکه‌رود ساوه. تحقیقات منابع طبیعی تجدید‌شونده، 8(1): 23-13.
فروزه، م.ر.، حشمتی، غ.، قنبریان، غ.ع. و مصباح، ح.، 1387. مقایسه توان ترسیب کربن سه گونه بوته‌ای گل آفتابی، سیاه‌گینه و درمنه دشتی در مراتع خشک ایران (مطالعه موردی: دشت گربایگان فسا). محیط طبیعی، 34(46): 65-72.
معصومی، ع. ا.، 1396. اکولوژی، تکامل و بیوجغرافیایی درمنه. نشریه طبیعت ایران، 2 (3): 106-100.
میرحاجی، س.ت.، جلیلی، ع. و اکبرزاده، م.، 1381. مقایسه تولید علوفه‌های درمنه در استان سمنان. مرتع و بیابان، 9(2): 729-742.
میرسعیدی، ع.، بارانی، ح.، اکبرلو، م. و بهمنش، ب.، 1396. تعیین شاخصهای ارزیابی وضعیت مراتع درمنه‌زار با مشارکت ذی‌نفعان. مرتع، 11(3): 388-378.
نیکو، ش. و رحیمی‌دهچراغی، م.، 1395. اثر شدت‌های مختلف چرا بر خصوصیات کمی و کیفی اندام هوایی درمنه دشتی (مطالعه موردی: مناطق قوشه و لوکه در استان سمنان). مرتع، 10(3): ۲۸۲-۲۹۱.
یوسفیان، م.، تمرتاش، ر. و طاطیان، م.ر.، 1393. بررسی اثر ارتفاع بر میزان ترسیب کربن گونه درمنه دشتی در مراتع کوهستانی کیاسر استان مازندران. علوم و مهندسی محیط‌زیست، 1(4):10-1. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 464 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,722 |
||