| تعداد نشریات | 285 |
| تعداد نشریات سازمان | 83 |
| تعداد شماره‌ها | 3,086 |
| تعداد مقالات | 34,441 |
| تعداد مشاهده مقاله | 48,898,936 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 79,343,867 |
میشینه‌مرگ یکی از مرتفع‌ترین کوه‌ها در شرق البرز مرکزی با پوشش گیاهی متنوع و غنی | ||
| طبیعت ایران | ||
| مقاله 11، دوره 7، شماره 6 - شماره پیاپی 37، بهمن و اسفند 1401، صفحه 103-115 اصل مقاله (1.42 M) | ||
| نوع مقاله: نگاهی به طبیعت ایران | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/irn.2023.360724.1489 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد امینی راد* 1؛ امیرحسین پهلوانی2 | ||
| 1دانشیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| 2استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| کوه میشینه‌مرگ، با ارتفاع تقریبی 4050 متر از سطح دریا با بافتی سنگی و صخره‌ای، یکی از قله‌های مرتفع ایران و رشته کوه البرز محسوب می‌شود که در مرز بین استان تهران و مازندران قرار دارد. کوه‌های مرتفع و بلند ایران دارای گونه‌های گیاهی و جانوری منحصر‌به‌فردی هستند که بیشتر به‌دلیل شرایط سخت صعود و دسترسی، از مناطق تقریباً بکر به‌حساب می‌آیند. امروزه برخی از این مناطق به‌دلایل مختلفی از‌جمله مهم‌ترین آن‌ها یعنی چرای دام به مخاطره افتاده‌اند. مناطق کوهستانی کشور به‌ویژه کوه‌های مرتفع از‌نظر شناخت فلور و پوشش گیاهی نسبت به سایر مناطق کمتر بررسی شده‌اند و چنین مطالعاتی می‌تواند کمک شایانی به شناسایی تنوع گیاهی این مناطق باشد. در مطالعه‌ای که در منطقه آلپی و نیمه‌آلپی میشینه‌مرگ طی سه سال انجام شد، 287 آرایه گیاهی شامل گونه و واحد فروگونه‌ای (زیرگونه و واریته) از 165 جنس و 48 تیره جمع‌آوری و شناسایی شدند که شامل 72 گونه انحصاری ایران، 20 آرایه نیمه‌انحصاری و 40 آرایه نادر و کمیاب در منطقه هستند. جنس‌های Astragalus با 17 گونه، Veronica با 8 گونه، Allium با 7 گونه، Silene و Tanacetum هر کدام با 6 گونه بزرگ‌ترین جنس‌های گیاهی منطقه را تشکیل می‌دهند. چرای دام، هجوم زیاد گردشگران، شکارچیان و خودروهای مخصوص مناطق صعب‌العبور از عوامل اصلی تهدیدکننده تنوع زیستی و تخریب محیط‌زیست در کوه میشینه‌مرگ هستند. با توجه به غنای بالای گیاهی و وجود گونه‌های منحصر‌به‌فرد پیشنهاد می‌شود، کوه میشینه‌مرگ به‌عنوان منطقه حفاظت‌شده توسط سازمان محیط‌زیست اعلام شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| البرز؛ تنوع زیستی؛ پوشش گیاهی آلپاین؛ گیاهان کمیاب؛ ایران | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Mishineh-Marg Mt., one of the highest mountains in the east of Central Alborz with diverse and rich flora | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Amini Rad1؛ Amir Hossein Pahlevani2 | ||
| 1Associate Prof., Research Institute of Forests and Rangelands,, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| 2Assistant Prof., Iranian Research Institute of Plant Protection | ||
| چکیده [English] | ||
| Mishineh-Marg Mt., with ca. 4050 m a.s.l., is one of the highest rocky and stony peaks of the Alborz Mountains in Iran, which is situated between Tehran and Mazandaran Provinces. Many highlands and peaks of Iran have prominent and unique flora and fauna, considered undisturbed areas due to the harsh conditions of climbing and accessing. Furthermore, some of these habitats are disturbed and endangered because of overgrazing. The Iranian mountainous areas, especially alpines, have been less studied in terms of flora and vegetation compared to other areas. So, such studies can improve our knowledge regarding biodiversity and the conservation status of the existing species. In the survey conducted in the alpine and semi-alpine regions of Mishineh-Marg Mt. during three years, 287 taxa, including species and infraspecific taxa (subspecies and varieties) of 165 genera, and 48 families have been collected and determined, including 72 Iranian endemics, 20 regional endemics, and 40 rare taxa. Astragalus (17 species), Veronica (8 species), Allium (7 species), Silene, and Tanacetum (each one six species) are the largest genera in this region. Overgrazing, the high numbers of visiting tourists, illegal hunters, and off-road vehicles are the main factors and most problematic issues of environmental destruction in the studied region. According to the high richness of plant species and existing of many endemics and rare taxa in the region, it is suggested Mishineh-Marg Mt. be recognized as a “protected area” by the Iranian Department of Environment Organization. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Alborz, biodiversity, alpine flora, rare plants, Iran | ||
| مراجع | ||
|
1- اسدی، م.، (ویراستاران)، 1367-1399. فلور ایران، جلدهای 1-151. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران.
2- امینی‌راد، م.، 1398. نگاهی به آزادکوه یکی از قله‌های مرتفع البرز مرکزی با گونه‌های گیاهی منحصر‌به‌فرد و مخاطرات محیط‌زیستی آن. طبیعت ایران، 4(6): 93-100.
3- مظفریان، و.، 1381. طرح مدیریت منطقه حفاظت‌شده البرز مرکزی. جلد دهم، پوشش گیاهی. سازمان حفاظت محیط‌زیست، معاونت محیط طبیعی و تنوع زیستی.
4- مظفریان، و.، 1396. فلور دماوند. فرهنگ معاصر، تهران، 892+169 صفحه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 476 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 593 |
||