| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,051 |
| تعداد مقالات | 34,085 |
| تعداد مشاهده مقاله | 46,575,115 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 77,619,096 |
بندهای سرشاخه گیر حوضه جنگلی هیرکانی و نقش آنها در کنترل سیل | ||
| مدیریت پایدار جنگلهای هیرکانی | ||
| دوره 4، شماره 2، اسفند 1401، صفحه 31-37 اصل مقاله (454.54 K) | ||
| نوع مقاله: ترویجی | ||
| نویسندگان | ||
| عیسی کیاء* 1؛ بهنوش جعفری گرزین2؛ محمدعلی هادیان امری3؛ سید احمد حسینی4؛ رضاعلی دومهری5 | ||
| 1محقق، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران eassa_kia@yahoo.com | ||
| 2مربی پژوهش، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران | ||
| 3استادیار پژوهش، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران | ||
| 4استادیار پژوهش، گروه تحقیقات مهندسی رودخانه و حفاظت سواحل، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| 5کارشناس، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران | ||
| چکیده | ||
| وقوع سیل سالهای اخیر در حوضه های جنگلی هیرکانی از جمله مواردی است که علاوه بر سیلاب، حجم انبوهی از تنه و سرشاخه درختان جنگلی را به همراه داشته و موجب بروز خسارت مالی و جانی شده است. یکی از راهکارها برای به حداقل رساندن خسارت و عبور بی خطر جریان سیلابی به پائین دست، احداث بند سرشاخه گیر است که در حد ظرفیت، از انتقال تنه درختان تنومند و تخته سنگها جلوگیری می کند. ارزیابی و آگاهی از نحوه تأثیر این سازه در مقابل سیل، یکی از مسائل مهم در مدیریت حوضه های آبخیز و کنترل سیل می باشد. بدین منظور، بند سرشاخه گیر بُزپل واقع در زیرحوضه آبخیز بهشهر- گلوگاه از لحاظ تله اندازی رسوبات و کاهش دبی اوج سیل آبان 1398 مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که خسارتی به بدنه بند و اجزای آن وارد نشد، اما سبب تغییراتی مانند فرسایش بستر و شیبهای کناری، تجمع رسوبات در پیچ داخلی آبراهه، افتادن درختان و بجای گذاشتن سنگهای درشت در مسیر آبراهه و تمرکز جریان به یک سمت آبراهه شد. حجم رسوبات تله اندازی شده در مخزن بند برابر 375 مترمکعب برآورد گردید. با بررسی میزان دبی اوج سیل در بالادست و پایین دست بند، به روش اندازه گیری داغاب سیل مشخص شد که این بند حدود 55 درصد دبی اوج سیل را کاهش داده است. بنابراین، اجرای بند سرشاخه گیر در زیرحوضه بُزپل علاوه بر تله اندازی رسوبات، در کاهش قدرت تخریبی سیل موثر بوده و چنانچه در بالادست حوضه عملیات بیولوژیک و بیومکانیک همگام با هم انجام شود، بـه اثربخشی آنها افزوده و خسارات وارده به میزان قابل توجهی کاهش می یابد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بند؛ حوضه؛ سرشاخه‌گیر؛ سیلاب؛ عملکرد | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,159 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 207 |
||