2عضو هیئت علمی/دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده کشاورزی، گروه زراعت و اصلاح نباتات
3دانشجوی دکترا اگرواکولوژی، دانشگاه فردوسی مشهد.
چکیده
تنش خشکی از عوامل نامساعد محیطی است که رشد گیاهان زراعی را بهویژه در مراحل اولیه جوانهزنی تحت تاثیر قرار میدهد. این مطالعه به منظور بررسی اثر پرایمینگ بذر بر خصوصیات جوانه زنی بذر برنج(Oryza sativa L.) تحت تنش خشکی در شرایط آزمایشگاه، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با سه تکرار در سال 96-1395 در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل دو رقم برنج (طارم و دم سیاه)، دو تاریخ کاشت شامل 27 اردیبهشت و 8 خرداد، چهار سطح پرایمینگ (عدم پرایمینگ، هیدروپرایمینگ، پرایمینگ با هورمون اسید سالسیلیک و نیترات پتاسیم) و چهار سطح تنش خشکی شامل صفر، 4-، 8- و 12- بار محلول پلی اتیلن گلیکول 6000 و شاهد (سطح صفر) آب مقطر بود. صفات مورد ارزیابی شامل درصد جوانهزنی، سرعت جوانه زنی و میانگین مدت جوانه زنی بود. نتایج مقایسه میانگین تیمار پرایمینگ نشان میدهد که بذور در تیمار شاهد(بدون پرایمینگ) و تیمارهای پرایمینگ هیدروپرایم دارای بیشترین سرعت جوانه زنی میباشند و در یک گروه آماری قرار دارند و تفاوتی میان این دو تیمار در سرعت جوانه زنی بذور برنج دیده نشد. و از طرفی پیش تیماری بذور با هیدرو پرایمینگ و نیترات پتاسیم باعث افزایش درصد جوانه زنی بذور در سطح خشکی 4- شده. بذور برنج در سطح شاهد (صفر بار) بیشترین جوانهزنی با 25/95 درصد و 4- بار با 67/44 درصد کمترین درصد جوانهزنی (بدون در نظر گرفتن 8- و 12- بار که درصد جوانهزنی این سطوح از خشکی صفر میباشد) را دارند.
1Master student of agroecology, Ferdowsi University of Mashhad
2Faculty member / Ferdowsi University of Mashhad, Faculty of Agriculture, Department of Agriculture and Plant Breeding
3PhD student in Agroecology, Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]
Drought stress is one of the unfavorable environmental factors that affects the growth of crops, especially in the early phases of germination. A factorial experiment based on CRD design with three replications was conducted in Seed Technology laboratory of Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad in year 2016, in order to evaluate the effect of seed priming on germination characteristics of rice seeds (Oryza sativa L.) under drought stress. Experimental Factors included two seed vareties (“Tarom” and “Dom-Siah”), two seeding dates (April 15 and May 4), four seed primings (control, hydropriming and priming with salicylic acid and potassium nitrate), and four drought stresses (0 or control, -4, -8 and -12 bar, applied by PEG6000). The evaluated traits included germination percentage, germination rate and average germination duration. The results of the mean comparison of priming treatments showed that control (without priming) and hydropriming treatments had the highest germination rates and were in same statistical group. On the other hand, treatment of seeds with hydropriming and potassium nitrate increased the germination percentage of seeds at -4 drought stress treatment. Seeds did not germinate at two drought stress levels of -8 and -12 bar, so at other levels, rice seeds had the highest germination (95.25%) in the control and the lowest one in the -4 bar treatment (44.67%). Therefore, it can be concluded that hydropriming in addition to the effect on germination rate and percentage, increases drought tolerance.