- همه نشریات
- نشریات علمی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویچ کشاورزی
- مجلات ترویجی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
- سایر نشریات سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
- نشریات علمی انجمن ها
- علوم آب و خاک
- علوم اقتصاد و ترویج کشاورزی
- علوم جنگل, مرتع و آبخیزداری
- علوم دامی و شیلات
- علوم زراعی و باغی
- علوم گیاهپزشکی
- علوم مهندسی و مکانیزاسیون کشاورزی
- نشریات با زبان انگلیسی
- نشریات با زبان فارسی
- نشریات دانشگاه آزاد اسلامی
- نشریات علمی
پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 83 |
| تعداد شماره‌ها | 2,601 |
| تعداد مقالات | 29,856 |
| تعداد مشاهده مقاله | 18,699,685 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,135,016 |
ارزیابی تأثیر عوامل محیطی در استعداد سیل گیری آبخیز سیروان براساس رخدادهای تاریخی سیل | ||
| پژوهش های آبخیزداری | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 خرداد 1402 | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/wmrj.2023.361544.1527 | ||
| نویسندگان | ||
| امید رحمتی* 1؛ آیدینگ کرنژادی2؛ بهرام چوبین3؛ ابوالفضل جعفری4؛ عطا امینی5 | ||
| 1استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، سنندج، ایران | ||
| 2استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش | ||
| 3استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، | ||
| 4استادیار / موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور | ||
| 5استاد پژوهشی، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش | ||
| چکیده | ||
| مقدمه و هدف: سیل خسارات مالی و تلفات جانی زیادی هرساله به بار می‌آورد که مدیریت آن از ارکان ضروری مدیریت آبخیزها به شمار می‌رود. در این پژوهش سعی بر آن است که استعداد سیل‌گیری آبخیز سیروان در استان کردستان و درنهایت اهمیت عوامل مختلف محیطی در وضعیت استعداد سیل-گیری براساس رخدادهای تاریخی سیل تعیین گردد. مواد و روش‌ها: از مدل بیشینه بی‌نظمی به‌همراه 13 عامل زمینه‌ساز توپوگرافیک، هیدرولوژیک، مورفوهیدرولوژیک، زمین‌شناختی و محیطی مؤثر بر وقوع سیلاب، استفاده شد. واحد محاسباتی سلولی (پیکسل) به‌عنوان معیار تهیه نقشه عوامل محیطی و نقشه استعداد سیل‌گیری انتخاب گردید. 123 رخداد تاریخی و قابل‌ملاحظه سیل‌گیری در بازه زمانی 1402-1390 شناسایی شده و به‌عنوان متغیر هدف در مدل مورد استفاده قرار گرفت که 70% آن برای یادگیری و 30% مابقی برای اعتبارسنجی نتایج مدل در نظر گرفته شد. از معیار مساحت زیر منحنی مشخصه عملکرد گیرنده (AUC) نیز برای ارزیابی عملکرد مدل استفاده شد. نتایج: نتایج ارزیابی دقت مدل حاکی از آن است که مساحت زیر منحنی مشخصه عملکرد گیرنده در دو مرحله آموزش و اعتبارسنجی به‌ترتیب 2/98 و 3/97 درصد بدست آمد و بیانگر عملکرد عالی مدل می‌باشد. بر اساس تفسیر بصری نقشه استعداد سیل‌گیری، آبراهه‌های با رتبه بالاتر در نزدیکی خروجی که مجرای عبور جریان با حجم بیشتر بوده و در مناطق پست‌تر واقع شده‌اند، عموماً استعداد سیل‌گیری بالاتری دارند. بر اساس نتایج آزمون اهمیت نسبی عوامل، چهار عامل فاصله از آبراهه، شاخص رطوبت توپوگرافی، تراکم زهکشی و کاربری اراضی به‌ترتیب با مشارکت 17، 13، 12 و 10 درصد به‌عنوان مهمترین عوامل مؤثر در فرایند مدل‌سازی استعداد سیل گیری معرفی شدند. این یافته نشان می‌دهد که عوامل طبیعی هیدرولوژیک و مورفوهیدرولوژیک و محیطی (اعم از طبیعی و انسان‌ساخت) در افزایش استعداد سیل‌گیری تأثیر توأم دارند. براساس تحلیل های کمی حاصل از مدل‌سازی، حدود 76/0 درصد (5600 هکتار) از منطقه موردمطالعه در کلاس استعداد زیاد و خیلی‌زیاد سیل‌گیری قرار گرفته که این عرصه نیازمند برنامه‌ریزی و مدیریت سیل هستند. نتیجه‌گیری و پیشنهادها: تفکیک بالای طبقه‌بندی کلاس‌های استعداد سیل در سطح آبخیز سیروان استان کردستان و تعیین میزان اهمیت عوامل محیطی در رخداد سیل-گیری، این امکان را برای مدیران فراهم می‌نماید تا با برنامه‌ریزی امکانات و زیرساخت های امدادی گامی مؤثر در رویکرد پیش‌گیرانه برداشته شود. مدیریت بحران سیل آبخیز سیروان باید مبتنی بر چهار عامل اصلی شناخته شده در این پژوهش تعریف گردد تا ریسک ناشی از سیل گیری کاهش یابد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بیشینه بی نظمی؛ سیروان؛ مدیریت ریسک؛ مدیریت بحران؛ منحنی مشخصه عملکرد گیرنده | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Evaluating the impact of environmental factors on flood susceptibility in the Sirwan watershed based on historical flood events | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Omid Rahmati1؛ Aiding Kornejady2؛ Bahram Choubin3؛ Abolfazl Jaafari4؛ Ata Amini5 | ||
| 1Soil Conservation and Watershed Management Research Department, Kurdistan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Sanandaj 6616936311, Iran | ||
| 2Soil Conservation and Watershed Management Research Department, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Golestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Gorgan, Iran | ||
| 3West Azarbaijan Agricultural and Natural Resources Research Institute-AREEO | ||
| 4Research Institute of Forests and Rangelands | ||
| 5Soil Conservation and Watershed Management Research Department, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Kurdistan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Sanandaj, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Introduction and aims: Floods cause loss of life and financial losses every year, and their management is one of the essential elements of watershed management. In this research, an attempt is made to determine the flood susceptibility of the Sirwan watershed and finally the importance of various environmental factors in the state of flood susceptibility based on historical flood events. Methodology: In this research, to model the flood susceptibility of the Sirwan watershed and determine the importance and percentage of participation of various environmental factors in the state of flooding potential, the maximum entropy model along with 13 topographical, hydrological, morpho-hydrological, geological, and environmental flood-affecting factors were used. The cellular computing unit (pixel) was chosen as the criterion for preparing the map of environmental factors and the flood susceptibility map. A number of 123 historical flood inundation events were detected in the last decade and were used as target variables in the model, 70% of which were considered for learning and the remaining 30% for validating the model results. The criterion of the area under the receiver operating characteristic curve was also used to evaluate the performance of the model. Results The results indicate that the accuracy of learning and validation are 98.2% and 97.3%, respectively, and indicate the excellent performance of the model. Based on the visual interpretation of the flood susceptibility map, streams with a higher order near the watershed outlet, which are the conduits for the passage of the flow with a larger volume and are located in lower areas, often have a higher proneness to flood inundation. Based on the results of the relative importance test, the four factors of distance from the stream, topographic wetness index, drainage density, and land use were introduced as the most important factors in the process of modeling flood susceptibility with the participation of 17, 13, 12 and 10%, respectively. This finding shows that natural hydrological, morpho-hydrological, and environmental factors (both natural and man-made) have a mutual effect on increasing the susceptibility to flooding. Based on the quantitative analysis of modeling, about 0.76% (5600 hectares) of the studied area is in the class of high and very high flood susceptibility, which requires planning and flood management. Conclusion: The high classification of flood susceptibility classes in the Sirwan watershed of Kurdistan province and the determination of the importance of environmental factors in the event of flooding provide the possibility for managers to take an effective step in the preventive approach by planning relief facilities and infrastructure. Flood crisis management in the Sirwan watershed should be defined based on the four main factors identified in this research in order to reduce the risk of flooding. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| maximum entropy, Sirwan, risk management, crisis management, receiver operating characteristic curve | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 52 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب