| تعداد نشریات | 283 |
| تعداد نشریات سازمان | 81 |
| تعداد شماره‌ها | 2,731 |
| تعداد مقالات | 31,103 |
| تعداد مشاهده مقاله | 29,607,551 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,394,364 |
تعیین آب مصرفی و بهره وری آب ارقام تجاری پنبه | ||
| پژوهش های پنبه ایران | ||
| دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 17، شهریور 1401، صفحه 149-172 اصل مقاله (854.06 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijcr.2023.361509.1190 | ||
| نویسندگان | ||
| علی نادری عارفی* 1؛ قربان قربانی نصرآباد2 | ||
| 1استادیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران | ||
| 2استادیار موسسه تحقیقات پنبه کشور، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: مدیریت بهینه مصرف آب در محصولات زراعی نقش مهمی در کاهش اثرات کمآبی در مناطق خشک و نیمه خشک کشور دارد. در گیاه پنبه این موضوع از اهمیت بالایی برخوردار است چون دارای رفتار رشد نامحدود است و در صورت مصرف آب زیاد، احتمال غلبه رشد رویشی بر رشد زایشی و کاهش عملکرد وجود دارد. در نتیجه، ممکن است با وجود مصرف آب زیاد، عملکرد کاهش یابد. برتری روش آبیاری نواری به روش نشتی در زراعت پنبه در بیشتر نقاط جهان گزارش شده و است و در کشور ما نیز برتری این روش در بعضی مناطق گزارش شده است.علاوه بر مدیریت مصرف آب، انتخاب رقمهایی که در شرایط محدودیت آب عملکرد بالاتری داشته باشند، نقش مهمی در کاربرد بهرهورانه آب آبیاری دارد. با توجه به معرفی رقمهای جدید توسط موسسه تحقیقات پنبه کشور و نیز افزایش تعداد رقمهای وارداتی، در این پژوهش تعدادی از رقمهای خارجی و داخلی از نظر عملکرد وش و کارایی مصرف آب در شرایط معمول و آبیاری بهرهورانه مقایسه شدهاند تا ارقام برتر برای سطوح تجاری به کشاورزان پیشنهاد شوند. مواد و روشها: این آزمایش به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک های تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی 1400 و 1401 اجرا گردید. کرتهای اصلی به آبیاری پس از 100 و 30 درصد تبخیر از تشتک (3897 و 6495 مترمکعب در هکتار به‌ترتیب کمآبیاری و آبیاری کامل) و کرتهای فرعی به 13 رقم پنبه شامل ارقام داخلی خرداد، گلستان، لطیف شایان، سپید، تابان، پرتو، B557 و خارجی لودوز، مای، ماکسا، لیدر، آمریکن ژنتیکس اختصاص داده شدند. یافته ها: اثر تیمارهای آبیاری و ارقام بر کلیه صفات مورد بررسی معنیدار بود. برهمکنش تیمارها بر کلیه صفات غیر از تعداد شاخه زایا و کیل الیاف معنیدار شد. در سال اول آزمایش عملکرد رقمهای گلستان و پرتو در شرایط آبیاری پس از 30 درصد تبخیر از تشت (6879 کیلوگرم در هکتار) و گلستان، B557 و خرداد در شرایط 100 درصد تبخیر بیش از سایر رقمها بود (به ترتیب 5189 و 4967 کیلوگرم در هکتار). کمترین عملکرد در سال اول از دو رقم سپید و لودوز حاصل شد (به ترتیب 2754 و 2872 کیلوگرم در هکتار). در سال دوم آزمایش رقم گلستان با عملکرد 6946 کیلوگرم در هکتار در آبیاری پس از 30 درصد تبخیر از تشت برتری خود را حفظ کرد و در شرایط تبخیر 100 درصد از تشت (کمآبیاری) هم این رقم بالاترین عملکرد را دارا بود (3872 کیلوگرم در هکتار). کمترین عملکرد از رقم لودوز در شرایط آبیاری پس از 30 درصد تبخیر از تشت به دست آمد (757 کیلوگرم در هکتار). در سال اول آزمایش رقم گلستان در شرایط آبیاری پس از 30 در صد تبخیر از تشتک بالاترین کارایی مصرف آب را دارا بود (7/1 کیلوگرم به از هر متر مکعب آب آبیاری) و در تیمار 100 درصد تبخیر از تشتک رقم لودوز کمترین کارایی مصرف آب را داشت (12/0 کیلوگرم بر متر مکعب). در سال دوم با توجه به افزایش عملکرد بیشتر ارقام، کارایی مصرف آب نیز افزایش یافت. بیشترین کارایی مصرف آب به میزان 33/1 کیلوگرم به ازای متر مکعب آب مصرفی مربوط به رقم گلستان در سطح آبیاری پس از 30 درصد تبخیر از تشتک اندازهگیری شد. کمترین کارایی مصرف آب به میزان 47/0 کیلوگرم به ازای هر متر مکعب در رقم سپید و آبیاری پس از 100 درصد تبخیر از تشتک مشاهده شد. در دو سال انجام آزمایش، رقمهای گلستان، تابان، خرداد و مای وشایان برتری نشان دادند. نتیجه گیری: رقمهای داخلی گلستان، خرداد و پرتو و رقم خارجی مای رقمهای مناسبی برای کشت با آبیاری نواری در شرایط آزمایش هستند. در شرایط کمبود آب و اولویت بهرهوری رقمهای گلستان، خرداد، شایان، مای و تابان برتری دارند. رقمهای لودوز و لیدر، از رشد رویشی شدیدی بهویژه در آبیاری کامل داشتند، در صورت کشت این ارقام، اقدامات مدیریتی مانند کاربرد تنظیمکنندههای رشد، جلوگیری از ریزش اندامهای زایشی و شناسایی شرایط آب و هوایی سازگار با فیزیولوژی و مرفولوژی آنها شایسته توجه جدی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| رقم؛ شاخه زایا؛ عملکرد؛ کارایی مصرف آب | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Determination of water use and water productivity of commercial cotton cultivars | ||
| نویسندگان [English] | ||
| ALI NADERI AREFI1؛ Ghorban Ghorbani Nasrabad2 | ||
| 1Assistant professor at Department of Cotton and Fiber Plants, Agricultural and Natural Resources Research and Education Center of Tehran, AREEO, Varamin, Iran | ||
| 2Cotton Research Institute of Iran (CRII), Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Gorgan , Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Background and Objectives: Crops with high WUE and appropriate irrigation methods are critical for irrigation water management. Because of the indeterminate growth habit of the crop, this issue is particularly important in cotton production. Under high irrigation conditions, the balance between vegetative and reproductive growth may be upset. There are many reports showing the superiority of belt irrigation methods over conventional methods such as furrow irrigation. Considering the limited water resources in Iran, this experiment was conducted to study the response of cotton cultivars to irrigation rates and methods. Materials and Methods: In this experiment, foreign and domestic commercial cotton varieties were compared in terms of yield and water use efficiency (WUE), in the form of split blocks on CRBD with 3 replications in 2022-2023 cropping seasons. Irrigation after 30% and 100% water evaporation from the pan in the main blocks. 13 cotton varieties were established in sub-blocks (plots) as sub-factors. Cultivars included of Golestan, Latif, Sepid, B557, Khordad, Partow, Taban Mai, Maxa, Lider, Loduz and American Genetics. Result: the effects of treatments on all traits studied were significant. The interaction between irrigation and cultivar on the traits was significant, except for the number of sympodial branches and fiber content. In the first year, the yield of Golestan and Partov cultivars was higher than the others when irrigated after evaporation of 30% of the husk water. Golestan, B557 and Khordad had higher yield when irrigated after 100% evaporation, which was due to their ability to form and retain more bolls per plant. Sepid and Lodouz varieties had the lowest yield in the first year. In the second year, Golestn and Khordad were superior to the other cultivars when irrigated after 30% pod evaporation. When irrigated at 100% evaporation from the pan, Golestan, Mai, and Taban had higher yield. The lowest yield this year was obtained by Leeder and Loduz varieties when irrigated after 30% evaporation from the pan. The most likely reason for these yield losses was the loss of balance between vegetativeand reproductive growth, which resulted in completely excessive growth, especially in the Loduz variety. This higher vegetative growth resulted in a reduction of the WUE value. Conclusion: the local cultivars Golestan, Khordad and Partow and the Turkish cultivar Mai showed higher yields under belt irrigation. Due to the high vegetative growth potential in Leeder and Golestan, irrigation management of these varieties is more important than that of the others. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| cultivar, reproductive branches, water use efficiency, yield | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 215 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 179 |
||