| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,074 |
| تعداد مقالات | 34,301 |
| تعداد مشاهده مقاله | 47,137,093 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 78,043,407 |
بررسی مقاومت 21 کلن صنوبر تاج‌بسته به آفات و وضعیت کیفی آنها در طرح سازگاری (پوپولتوم مقایسه‌ای) در استان مرکزی | ||
| طبیعت ایران | ||
| مقاله 8، دوره 8، شماره 3 - شماره پیاپی 40، مرداد و شهریور 1402، صفحه 53-63 اصل مقاله (823.72 K) | ||
| نوع مقاله: نامه‌های علمی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/irn.2023.361817.1508 | ||
| نویسندگان | ||
| غلامرضا گودرزی* 1؛ فاطمه احمدلو2 | ||
| 1استادیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران. | ||
| 2استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| در این پژوهش، تعداد 21 کلن برتر صنوبر تاج‌بسته از بین کلن‌های بررسی‌شده در مرحله اول طرح آزمایش (خزانه سلکسیون) انتخاب و با فاصله کشت 3×3 متر در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار برای یک دوره 10 ساله بررسی شد. کلن‌های شماره 72، که در سال 1372 از استان مرکزی جمع‌آوری شدند، همچنین کلن‌های دیگر از سایر مناطق کشور، یا از خارج از کشور در سال 1376 آزمایش و کاشته شدند. در طول فصول رویش در سال‌های مختلف، علاوه‌بر انجام عملیات داشت (آبیاری، وجین، هرس)، مقاومت و حساسیت کلن‌های مختلف به آفات در پنج درجه کیفی شامل درجه 5 (100-76 درصد مقاوم)، درجه 4 (75-51 درصد مقاوم)، درجه 3 (50-26 درصد مقاوم)، درجه 2 (25-1 درصد مقاوم) و درجه 1 (صفر کاملاً حساس) ثبت شدند. درجه‌بندی کلن‌ها ازنظر کیفیت تنه و تراکم شاخه نیز انجام شد. نتایج بررسی میانگین عملکرد 10 ساله نشان داد، کلن‌های P.a.72/7 و P.a.49.39 نسبت به Melanophyla picta، کلن‌های P.n.56.72، P.a.72.7، P.a.44.9، P.a.49.39 و P.a.17.60 نسبت به پروانه زنبور‌مانند صنوبر و کلن‌های P.n.betulifolia، P.a.72.7، P.a.44.9، P.a.49.39، P.n.63.135 و P.a.17.60 نسبت به شته مومی کاملاً مقاوم بودند. کلن‌های P.n.betulifolia، P.n.56.72، P.a.72.7، P.a.44.9، P.a.49.39 و P.a.17.60 نسبت به کلیه آفات مقاومت بیشتری داشتند و کلن‌های P.n.72.13، P.n.72.11، P.n.47.40 و P.n.72.18 در آلوده‌ترین وضعیت قرار داشتند. کلن‌های P.n.72.11، P.n.72.19 و P.n.72.5 دارای تنه با کیفیت صاف و مستقیم و با تراکم شاخه کم بودند. کلن‌های مناسب صنوبر تاج‌بسته P.n.56.72، P.n.72.19، P.a.72.7 و P.a.44.9 ازنظر مقاومت به آفات و وضعیت کیفی تنه برای کشت در مناطق مختلف صنوبرکاری استان مرکزی انتخاب و معرفی می‌شوند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تراکم شاخه‌ها؛ Melanophyla picta Pall؛ Paranthrene tabaniformis؛ Phloeomyzus passerinii Sign؛ کلن‌های صنوبر؛ کیفیت تنه‌ها | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Investigating the resistance of 21 closed-crown poplar clones to pests and their quality status in the adaptation plan (comparative population) in Markazi province | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Gholam Reza Goodarzi1؛ Fatemeh Ahmadloo2 | ||
| 1Assistant Prof., Research Division of Natural Resources, Markazi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Arak, Iran. | ||
| 2Assistant Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| In this research, 21 clones of closed-crown superior poplar were selected from among the clones studied in the first stage of the experiment (selection nursery) under the randomized complete blocks statistical design with three replications at 3 x 3 m—spacing for ten years. Clone No. 72 was collected from the Markazi province in 1993. Other clones were tested and planted in other regions of the country or abroad in 1997. During the growing seasons in different years, in addition to post-planting operations (irrigation, weeding, pruning), the percentage of resistance and sensitivity of different clones in five qualitative grades, including grade 5 (76-100% resistant), grade 4 (51-75% resistant), grade 3 (26-50% resistant), grade 2 (1-25% resistant) and grade 1 (Zero, fully sensitive) were recorded. Clones were graded in terms of trunk quality and branch density. The results of the 10-year performance evaluation indicated that clones of P.a.72.7 and P.a.49/39 than to Melanophyla picta Pall., clones of P.n.56.72, P.a.72.7, P.a.44.9, P.a.49.39 and P.a.17.60 than to Paranthrene tabaniformis, and clones of P.n.betulifolia, P.a.72.7, P.a.44.9, P.a.49.39, P.n.63.135, and P.a.17.60 than to Phloeomyzus passerinii Sign. were completely resistant. Clones of P.n.betulifolia, P.n.56.72, P.a.72.7, P.a.44.9, P.a.49.39 and P.a.17.60 were more resistant to all pests and clones of P.n.72.13, P.n.72.11, P.n.47.40 and P.n.72.18 were in the most contaminated condition. P.n.72.11, P.n.72.19, and P.n.72.5 clones had smooth and straight trunks and low branch density. The suitable clones of P.n.56.72, P.n.72.19, P.a.72.7, and P.a.44.9 are selected and introduced for cultivation in Populus plantations in Markazi province. These clones are selected based on resistance to pests and trunk quality. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Branches density, Melanophyla picta Pall, Paranthrene tabaniformis, Phloeomyzus passerinii Sign, poplar clones, the quality of trunks | ||
| مراجع | ||
- امان‌زاده، ب.، صالحی، م. و امین املشی، م.، 1384. بررسی ارتباط بین فعالیت دارکوب و جمعیت پروانه گالزا Paranthrene tabaniformis در نهالستانهای صنوبر در استان گیلان. تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران، 3(1): 92-89.- بابایی، م.ر.، خورنکه، س. و اسپهبدی، ک.، 1387. بررسی تحمل صنوبر کلنPopulus deltoides 69/55 به پروانه گالزای صنوبر Paranthrene tabaniformis Rott. (Lep.: Sessiidae) در استان مازندران. تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران، 6(1): 61-54.
- باب‌مراد، م. و صادقی، س.ا.، 1383. آفات صنوبر و گونه‌ها و کلن‌های میزبان آنها در کرج. تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران، 2(1): 21-1.
- باب‌مراد، م.، عبایی، م. و زینالی، س.، 1386. زیست‌شناسی سوسک چوبخوار Melanophila (= Trachypteris) picta (Col.: Buprestidae) در کرج. نشریه آفات و بیماریهای گیاهی، 75(2): 71-55.
- باب‌مراد، م.، عبایی، م. و عسکری، ح.، 1380. میزبان‌های سنک صنوبر Monosteira unicostata و بررسی مقدماتی ترجیح میزبانی آن در کرج. خلاصه مقاله‌های دومین همایش گیاه پزشکی جنگلها و مراتع. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، صفحه 42.
- باب‌مراد، م.، عزیزخانی، ا. و زینالی، س.، 1389. بررسی خسارت پسیل صنوبر (Camarotoscena fulgidipennis (Hom.: Psyllidae روی گونه‌ها و کلن‌های صنوبر در کرج. تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران، 8(2): 127-119.
- باب‌مراد، م، باقری‌زنوز، ا. و یارمند، ح.، 1383، بررسی بیولوژی سنک صنوبر Monosteira unicostata (Muls. & Rey) Het.: Tingidae در کرج. پژوهش و سازندگی، 17(1): 82-71.
- تاراسی، ج.، صادقی، س.ا.، استوان، ه. و شجاعی، م.، 1384. بررسی تراکم گال پسیل صنوبر Camaratoscena hoberlandii (Hom.: Psyllidae) بر روی ارقام مختلف تبریزی در استان زنجان. علوم کشاورزی، 11(4): 85-79.
- رجبی مظهر، ن.ع.، محرمی‌پور، س.، صادقی، س.ا. و راسپی، آ.، 1383. گزارش مگس Thaumatomyia elongatula(Chloropidae) شکارگر شته مومی صنوبر Phloeomyzus Passerinii (Aphididae) از ایران. نامه انجمن حشره‌شناسی ایران، 24(1): 128-127.
- رفیعی کرهرودی، ز.، صادقی، ا.، آزدو، ض. و گودرزی، غ.، 1390. بررسی مقاومت آنتی‌بیوزی 21 کلن صنوبر (Populus spp.) نسبت به شته مومی در استان مرکزی. تحقیقات حشره شناسی، 3(1): 37-21.
- سجادی، س.ع.، 1380. گزارش نهایی پروژه تحقیقاتی طرح بررسی آفات صنوبر در استان مرکزی. مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان مرکزی، اراک، ایران، 137 صفحه.
- شجاعی، م.، لطفیان، ح.، نصراللهی، ع.، یاسینی، ا.، آزما، م. و قاسمی، ر.، 1377. بررسی بیواکولوژی شته مومی صنوبر Phloeomyzus passerinii Sign. و شرایط مقاومت میزبان در صنوبرکاری‌های ایران. نشریه علوم کشاورزی، 14-13(4): 49-21.
- صــادقی، س. ا.، تاراســی، ج. و عــسکری، ح.، 1380. بررســی مقاومت و حساسیت یازده کلن صـنوبر نـسبت بـه شـته مـومی صنوبر Signoirct Phloeomyzus passerinii در استان زنجـان. مجلـه آفات و بیماریهای گیاهی، 69(2): 67-57.
- صالحی، م.، قدس‌خواه، م. و امین املشی، م.، 1399. بررسی بیواکولوژی پروانه گالزای صنوبرParanthrene tabaniformis Rott. (Lep.: Sessiidae) و روش‌های کنترل آن در استان گیلان. مجله تحقیقات آفات گیاهی، 10(1): 91-87.
- صدرائی نجفی، ن.، 1373. پروانه گالزای صنوبر و روش‌های کنترل آن. فصلنامه پژوهش و سازندگی، 25(7): 352-343.
- صفرزاده، ف. و عسکریان‌زاده، ع.، 1397. نوسانات جمعیت و مدیریت تلفیقی سوسک چوبخوار صنوبر، Melanophila picta (Col., Buprestidae) روی بید مجنون در محوطه دانشگاه شاهد، تهران. پژوهش‌های کاربردی در گیاه پزشکی، 7(1): 39-29.
- گودرزی، غ.، 1378. گزارش نهایی طرح تحقیقاتی شناسایی، جمع‌آوری و بررسی کلن‌های بومی و غیر بومی صنوبر در استان مرکزی. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 110 صفحه.
- گودرزی، غ.، مدیررحمتی، ع. و احمدلو، ف.، 1392. بررسی سازگاری کلن‌های صنوبر تاج باز در استان مرکزی. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 21(2): 267-256.
- گودرزی، غ.، مدیررحمتی، ع.، زاهدی پور، ح. و قاسمی، ر.، 1388. بررسی سازگاری 21 کلن صنوبر تاج بسته در استان مرکزی. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 17(4): 664-650.
- محرمی‌پور، س.، رجبی مظهر، ن. و صادقی، س.ا.، 1383. مقایسه پارامترهای جمعیت پایدار شته مومی صنوبر P. passerinii Sign. روی دوازده کلن صنوبر. نامه انجمن حشره‌شناسی ایران، 24(1): 97-83.
- نیکدل، م. و دردایی، ع.ا.، 1389. مقاومت آنتی‌زنوزی کلن‌های مختلف صنوبر به سه آفت مهم در استان آذربایجان شرقی. نشریه حفاظت گیاهان (علوم و صنایع کشاورزی)، 24(4): 488-481.
- یوسفی، م.، مدیررحمتی، ع.ر.، شهریور، ع.، همتی، ا. و قاسمی، ر.، 1381. بررسی رشد و سازگاری کلن‌های مختلف صنوبر (بومی و غیربومی) در خزانه‌های آزمایشی تولید قلمه و نهال. نشریه پژوهش و سازندگی، 15(2): 85-78. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 192 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 299 |
||