- همه نشریات
- نشریات علمی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویچ کشاورزی
- مجلات ترویجی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
- سایر نشریات سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
- نشریات علمی انجمن ها
- علوم آب و خاک
- علوم اقتصاد و ترویج کشاورزی
- علوم جنگل, مرتع و آبخیزداری
- علوم دامی و شیلات
- علوم زراعی و باغی
- علوم گیاهپزشکی
- علوم مهندسی و مکانیزاسیون کشاورزی
- نشریات با زبان انگلیسی
- نشریات با زبان فارسی
- نشریات دانشگاه آزاد اسلامی
- نشریات علمی
پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 283 |
| تعداد نشریات سازمان | 81 |
| تعداد شماره‌ها | 2,727 |
| تعداد مقالات | 31,054 |
| تعداد مشاهده مقاله | 28,214,719 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,258,735 |
تعیین تغییرات بیلان آب و انرژی در مقیاس‌های مختلف زمانی با استفاده از منحنی بودیکو در آبخیز نیر اردبیل | ||
| پژوهش های آبخیزداری | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 30 شهریور 1402 | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/wmrj.2023.362093.1538 | ||
| نویسندگان | ||
| رئوف مصطفی‌زاده* 1؛ نازیلا علائی2؛ فاطمه کاتب3 | ||
| 1دانشیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی و عضو پژوهشکده مدیریت آب، دانشگاه محقق اردبیلی اردبیل، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران | ||
| 3دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مهندسی آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
| چکیده | ||
| مقدمه و هدف فهم درست مولفه‌ها و تغییرات بیلان آب در مطالعات هیدرولوژیک و منابع آب دارای اهمیت قابل توجهی است. تغییرات اقلیمی و فعالیت‌های انسان بر تغییرات رواناب، مدیریت منابع آب و توسعه پایدار جامعه تاثیر می‌گذارد. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف تعیین و مقایسه تغییرات بیلان آب با استفاده از منحنی بودیکو در آبخیز نیر، استان اردبیل انجام شد. مواد و روش‌ها منحنی بودیکو برای آبخیز نیر در مقیاس‌های زمانی ماهانه، فصلی و سالانه محاسبه شد. در این مطالعه، از داده‌های ایستگاه باران‌سنجی و تبخیرسنجی آبخیز نیز در یک دوره آماری 33 ساله برای محاسبه متوسط بارش و تبخیر-تعرق پتانسیل در آبخیز استفاده شد. در منحنی بودیکو، یک رابطه غیرخطی است که با محدودیت‌های فیزیکی تقاضای آب جوی (PET> ET) و عرضه (P> ET) محدود می‌شود و شاخص خشکی در منحنی بودیکو تعادل بلندمدت آب را نشان می‌دهد. نتایج و بحث نتایج نشان داد که در مقیاس سالانه روند تغییرات جریان رودخانه به‌طور مستقیم با تغییرات مولفه‌های آب و هوایی ارتباط دارد. این در حالی است که برخلاف انتظار، فقط در تعدادی از فصل‌ها روند تغییر جریان از تغییر مولفه‌های اقلیمی تبعیت می‌کند. هم‌چنین توزیع داده‌ها در سال‌های مطالعه شده در منحنی بودیکو حاکی از آن بود که میزان مصرف آب در آبخیز مورد مطالعه به‌طور منظم از وابستگی مورد انتظار خود به انرژی و تعادل آب دچار انحراف شده است. حداکثر و متوسط و حداقل ET برای سال‌های مورد بررسی به‌ترتیب 55/876، 85/431 و 88/277 بدست آمد. هم‌چنین حداکثر و متوسط و حداقل نسبت PET/ P به‌ترتیب 07/0، 05/0 و 02/0 بود. بیش‌تر سال‌های مورد مطالعه روی منحنی بودیکو قرار گرفتند، که در آن، میزان مصرف آب مشاهده شده (AET/P) برابر با پیش‌بینی مصرف آب (PET/P) بود. بر اساس نتایج، تغییرات در AET/P در سال‌های (1360، 1362، 1368، 1373، 1386 و 1389) کم‌تر می‌باشد. بر اساس تغییرات در مقادیر PET/P و AET/P نسبت به منحنی بودیکو می‌توان در خصوص توانایی آبخیز در تنظیم AET قضاوت نمود. نتیجه‌گیری و پیشنهادها نتایج این پژوهش نشان داد که با افزایش دما و کاهش بارش، مقدار تبخیر-تعرق واقعی سالانه آبخیز افزایش می‌یابد که به کاهش رواناب در آبخیز منجر شده است. نتایج می‌تواند مبنای ارائه راهکارهای مدیریتی و سازگاری با اقلیم در راستای استفاده بهینه از منابع آب موجود باشد. در مجموع می‌توان گفت که مقدار تبخیر-تعرق پتانسیل در آبخیز مورد مطالعه از مقدار بارش بیش‌تر است. نتایج پژوهش حاضر می‌تواند مبنایی برای مدیریت منابع آب تحت محدودیت‌های تغییر اقلیم و فعالیت‌های انسانی را فراهم کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مولفه‌های اقلیمی؛ معادله بیلان؛ جریان رودخانه؛ تبخیر-تعرق پتانسیل؛ مدیریت منابع آب | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Determining changes in water and energy balance in different time scales using Budyko curve in Nir watershed, Ardabil | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Raoof Mostafazadeh1؛ Nazila Alaei2؛ Fatemeh Kateb3 | ||
| 1Associate Professor, Faculty of Agriculture and Natural Resources, Member of Water Management Research Center, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran | ||
| 2Ph.D. Student, Watershed Management Science and Engineering, Faculty of Natural Resources, Urmia University, Urmia, Iran | ||
| 3Former M.Sc. Student, Faculty of Agriculture and NaturalResources, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Introduction Understanding of the components and changes of water balance in hydrological and water resources studies is of significant importance. Climate changes and human activities affect runoff changes, water resources management and sustainable development of society. In this regard, the current research was conducted with the aim of determining and comparing water balance changes using Budyko curve in Nir watershed, Ardabil province. Materials and methods Budyko curve was calculated for Nair watershed in monthly, seasonal and annual time scales. In this study, the data of the rain gauge and evapotranspiration station of the watershed were also used in a statistical period of 33 years to calculate the average precipitation and evapotranspiration potential in the watershed. In the Budyko curve, the non-linear relationship that is limited by the physical limits of atmospheric water demand (PET>ET) and supply (P>ET), and the aridity index in the Budyko curve shows the long-term water balance. Results and discussion The results showed that, the trend of flow changes is directly related to the trend of weather components in annual time scale. Meanwhile, contrary to expectation, only in some seasons does the flow change process follow the change of climatic components. Also, the Budyko curve analysis indicated that the amount of water consumption in the studied watershed regularly deviated from its expected dependence on energy and water balance. The maximum, average and minimum ET for the studied years were obtained as 876.55, 431.85 and 277.88, respectively. Also, the maximum, average and minimum ratio of PET/P was 0.07, 0.05 and 0.02 respectively. Most of the studied years were located on the Budyko curve, where the observed water consumption (AET/P) was equal to the predicted water consumption (PET/P). According to the results, the changes in AET/P are less in the years (1981, 1983, 1989, 1994, and 2010). Based on the changes in the values of PET/P and AET/P in the Budyko curve, the watershed ability to regulate AET can be considerable. Conclusions and suggestions The results showed that with an increase in temperature and a decrease in precipitation. The amount of actual annual evaporation in the watershed has been increased, which has led to a decrease in runoff in the watershed. The results can be the basis for providing management solutions and adapting to the climate change in order to optimally use the available water resources. In general, it can be said that the amount of potential evaporation in the studied watershed is more than the amount of precipitation. The results of the present research can provide a basis for managing water resources under the limitations of climate change and human abstractions. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Climatic variables, Water balance, River flow discharge, Potential evapo-transpiration, Water resources management | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 104 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب