1، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع ، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ازدبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،
2دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگل، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
چکیده
قارچهای میکوریزی از جمله ریزجانداران مفید خاک هستند که در اثر همزیستی با ریشه گیاهان میتوانند با جذب و انتقال آب و مواد غذایی بیشتر به گیاه، سبب افزایش رشد گیاه میزبان شوند. به منظور بررسی تأثیر قارچهای میکوریزی بر زیتوده و جذب عناصر غذایی نهالهای فندق، یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در شرایط عرصه اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل مبداء نهال در سه سطح ( فندقلو، مکش و مکیدی) و تلقیح قارچی در سه سطح (ترکیب 1: Rhizophagus irregularis، ترکیب 2: مایه تلقیح Myco root و شاهد) با سه تکرار 25 تایی با فاصله 3 × 3 متر، در سطح 6075 مترمربع در اراضی زراعی حاشیه جنگل فندقلوی اردبیل کاشته شدند. نتایج پس از چهار سال نشان داد که در هر سه مبدأ، در مقایسه با نهال شاهد (مایهزنی نشده)، همه مشخصههای مورد بررسی نهالهای مایهزنی شده برتر بودند. بیشترین مقدار صفات مزبور به نهالهای مبدأ فندقلو با مایهزنیR. irregularis اختصاص داشت.بهگونهایکه در این نهالها، کلنیزاسیون ریشه، زیتودۀ خشک ریشه، ساقه و برگ بهترتیب 51/9% ، 54/4%، 45/1% و 40/7% ، و عناصر غذایی نیتروژن، فسفر، پتاسیم، آهن و روی به ترتیب 38/8%، 45/4%، 62/9%، 35/5% و 42/6% در مقایسه با نهالهای شاهد افزایش داشت. میتوان نتیجهگیری کرد که کاشت نهالهای فندق مایهزنی شده با قارچهای میکوریزی (بهویژه قارچR. irregularis) رشد رویشی بیشتری خواهند داشت.
Effect of Inoculation with Arbuscular Mycorrhizal Fungi on Biomass and Uptake of Nutrients of Hazelnut Seedlings in Field Condition
نویسندگان [English]
younes Rostamikia1؛ Mohammad Matinizadeh2؛ Ahmad Rahmani2
1Forests and Rangelands Research Department, Ardabil Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Ardabil, Iran
2Assoc., Prof., Forest Research Department, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, I.R. Iran
چکیده [English]
Mycorrhizal fungi are one of the useful soil microorganisms, which can increase the growth of the host plant by absorbing and transferring more water and nutrients to the plant due to symbiosis with plant roots. Therefore, in order to investigate the effect of mycorrhizal fungi on the biomass and nutrient absorption of hazelnut seedlings, a factorial experiment was conducted in the form of a randomized complete block design in field conditions. The investigated factors included the three origins of the seedlings (Fandoghlou, Makesh, and Makidi regions) and fungal inoculation in three levels (Rhizophagus irregularis, Myco root inoculum and control) with three replications of 25 at a distance of 3x3 m, in an area of 6075 m2 in the agricultural lands on the edge of Fandoghlou Forest in Ardabil, Iran. After four years, the results showed that the inoculated seedlings of all three origins were superior in terms of all the examined characteristics compared to the control (non-inoculated) seedlings. The highest traits belonged to Fandoghlou seedlings with R. irregularis inoculation. In these seedlings, root colonization, dry mass of root, stem and leaf were, respectively, 51.9%, 54.4%, 45.1%, and 40.7% higher, and N, P, K, Fe, and Zn were, respectively, 38.8%, 45.4%, 62.9%, 35.5%, and 42.6% more compared to the control seedlings. Finally, it can be concluded that planting of hazelnut seedlings inoculated with mycorrhizal fungi (especially R. irregularis) will have higher vegetative growth.
مراقبی، ف.، متینی زاده، م. خانجانی شیرازی، بابا.، 1389. همزیستی میکوریزی فندق و فعالیت اسید فسفاتاز در دو منطقه مکش و فندقلو. مجله گیاه و زیست بوم، جلد 3، شماره 24، صفحه 23-13.
رستمیکیا، ی. شریفی،ج. 1397. فندقلو بزرگترین ذخیره گاه ژنتیکی فندق در ایران را دریابید. مجله طبیعت ایران، جلد3، شماره 6، صفحه 99-90.
رستمیکیا، ی.، طبری کوچکسرایی، م.، اصغرزاده، ا.، رحمانی،ا .1397. اثر چینه سرمایی بر صفات جوانهزنی بذر سه اکوتیپ فندق جنگلی (Corylus avellana L.). مجله جنگل و فرآورده های چوب، جلد 71، شماره 1، صفحه 12-1.
رستمیکیا، ی.، متینیزاده، م.، رحمانی، ا .1401. اثر مبداء بذر و تلقیح میکوریزی بر مشخصههای رویشی و فیزیولوژیکی نهالهای فندق در منطقه فندقلو . مجله جنگل و فرآوردههای چوب. 75جلد 75، شماره 2، صفحه 153-141.
حمزه سورکی، م.، الوانی نژاد، س.، فیاض، ص.، اسپهبدی، ک. 1397. تأثیر منشا بذر بر ویژگی های جوانه زنی بذر Fraxinusexcelsior L در نهالستان چلرومودی استان مازندران، مجموعه مقالات اولین همایش ملی جنگل در ایران ، تحقیق و توسعه، 27 الی 28 تیرماه 1397، ارومیه، ایران