| تعداد نشریات | 283 |
| تعداد نشریات سازمان | 81 |
| تعداد شماره‌ها | 2,730 |
| تعداد مقالات | 31,090 |
| تعداد مشاهده مقاله | 29,510,915 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,382,860 |
بررسی ذخیره کربن لایه درختی در جنگل‌های شهرستان مریوان (مطالعه موردی: رویشگاه‌های گاران و دوله ناو) | ||
| تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 بهمن 1402 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijfrpr.2024.363590.1603 | ||
| نویسندگان | ||
| مازیار حیدری* 1؛ یعقوب ایرانمنش2؛ مهدی پورهاشمی3 | ||
| 1استادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش | ||
| 2دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چار محال و بختیاری، سازمان تحقیقات، | ||
| 3استاد پژوهش، بخش تحقیقات جنگل، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| مقدمه: جنگل‌های ناحیه رویشی زاگرس با مساحتی بیش از 5 میلیون هکتار و تأمین بیش از 40 درصد از آب کشور، از نظر اکولوژیکی دارای اهمیت زیادی هستند و جنگل 256 هزار هکتار از استان کردستان (8/8 درصد استان) را پوشش می‌دهد و سهم چشمگیری را در ترسیب کربن در این استان و ناحیه رویشی زاگرس دارد. دی‌اکسیدکربن اتمسفر در دهه‌های اخیر افزایش قابل‌توجهی داشته است. در کاهش دی‌اکسید کربن جو، زی‌توده گیاهی و خاک تحت آن نقش بسیار مهمی دارند. اندام‌های هوایی درختان (لایه روی زمینی) سهم زیادی را در تولید زی‌توده و ذخیره کربن دارند. هدف از این پژوهش بررسی ذخیره کربن لایه درختی در دو منطقه گاران (توده قرق و حفاظت‌شده) و دولهناو (تیپیک جنگل‌های استان) بود. مواد و روش‌ها: جهت اجرای این پژوهش دو قطعه نمونه گاران و دوله ناو در شهرستان مریوان انتخاب شدند. در هر منطقه، یک قطعه‌نمونه مربعی‌شکل یک هکتاری پیاده شد و با روش آماربرداری صددرصد، مشخصه‌های کمی شامل گونه درختی، قطر برابر سینه، قطر یقه، ارتفاع کل درخت، ارتفاع تاج، قطر بزرگ تاج و قطر عمود بر آن اندازه‌گیری شدند. در هر دو قطعه‌نمونه از تنه و سرشاخه درختان نمونه‌برداری شد و برای این منظور، برای هر گونه درختی در هر قطعه‌نمونه سه درخت انتخاب و از تنه، سرشاخه‌های اصلی و فرعی درختان نمونه‌گیری شد. در آزمایشگاه وزن تر، وزن خشک و درصد کربن نمونه‌های چوب به روش سوزاندن نمونه‌های خشک شده در کوره الکتریکی محاسبه گردید. سپس، زی‌توده روی زمینی درختان با استفاده معادلات آلومتریک محاسبه شد و در نهایت اندوخته کربن تمام درختان برآورد شد و پارامترهای کمی و میانگین زی‌توده روی زمینی و ذخیره کربن مقایسه شدند. از آزمون تی مستقل برای مقایسه پارامترهای کمی و ذخیره کربن در دو قطعه‌نمونه گاران و دولهناو استفاده شد. نتایج: یافته‌های پژوهش نشان داد که مقدار زی‌توده روی زمینی در قطعه‌نمونه دولهناو و گاران به‌ترتیب 3/45 و 4/41 تن در هکتار بود. در قطعه‌نمونه دولهناو، دو گونه برودار و مازودار با مجموع 68/24 تن در هکتار، 5/54 درصد زی‌توده روی زمینی را به‌خود اختصاص داده بودند. اندوخته کربن روی زمینی در قطعه‌نمونه‌های دولهناو و گاران به‌ترتیب 4/22 و 3/20 تن در هکتار محاسبه شد و نتایج آزمون تی مستقل نشان داد که بین مشخصه‌های کمی قطر برابر سینه، ارتفاع کل، سطح تاج درختان، زیر توده روی زمینی و ذخیره کربن در دو قطعه نمونه اختلاف معنی‌دار وجود داشت. از طرفی سهم گونه مازودار از ترسیب کربن در قطعه‌نمونه‌های دولهناو و گاران به‌ترتیب 48/6 و 13/9 تن در هکتار به‌دست آمد. از طرفی میانگین مشخصه‌های کمی شامل ارتفاع درخت (7/3 متر)، قطر برابرسینه (79/15 سانتیمتر) و سطح تاج (77/6 مترمربع) درختان قطعه‌نمونه دوله ناو، بیشتر از قطعه‌نمونه گاران بود. نتیجه‌گیری: برای مدیریت بهینه این جنگلها و افزایش ترسیب دی‌اکسیدکربن پیشنهاد می‌گردد که عوامل تخریب جنگل (مانند توسعه زراعت زیر اشکوب جنگل، چرای شدید و مازاد ظرفیت دام، مدیریت و کنترل آتش‌سوزی، زغال‌گیری و دیگر موارد) مدیریت و کنترل شوند و در مناطق تخریب یافته اقدام به احیاء و توسعه جنگل با استفاده از گونه‌های بومی (مازودار، برودار، وی ول و بنه) و مثمر دیم (بادام، سماق و سنجد) شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| زی‌توده روی زمینی؛ معادله آلومتری؛ مازودار؛ لایه درختی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Investigating the biomass and carbon stock of the tree layer in the Marivan forests (Case study: Garan and Dolah Naw forest stands) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| maziar heidari1؛ Yaghoub Iranmanesh2؛ Mehdi Pourhashemi3 | ||
| 1Assistant Professor, Forests and Rangelands Research Department, Kurdistan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Sanandaj, Iran | ||
| 2Associate Professor, Forests and Rangelands Research Department, Chaharmahal and Bakhtiari Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Shahrekord, Iran | ||
| 3Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Above-ground biomassss, allometric equation, Quercus infectoria, tree layer | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 70 |
||