| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 2,838 |
| تعداد مقالات | 32,218 |
| تعداد مشاهده مقاله | 41,127,234 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 18,369,677 |
صحت‌سنجی استفاده از خاکدانه‌های مصنوعی رنگی برای برآورد فرسایش پاشمانی و سطحی | ||
| پژوهش های آبخیزداری | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 28 اسفند 1402 | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/wmrj.2024.364785.1573 | ||
| نویسندگان | ||
| رضا زارعی1؛ مصطفی آدمی2؛ عبدالواحد خالدی درویشان* 3 | ||
| 1دانشجوی دکتری، گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران | ||
| 2گروه مهندسی مناطق خشک و کوهستانی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران | ||
| 3گروه آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، مازندران، ایران | ||
| چکیده | ||
| مقدمه و هدف: فرسایش خاک یکی از مهم‌ترین مشکلات زیست‌محیطی، منابع طبیعی و کشاورزی در جهان به شمار می‌رود. پاشمان خاک اولین مرحله بعد از برخورد قطرات باران بر سطح خاک بوده که موجب تخریب خاکدانه‌ها، جدا شدن ذرات خاک شده که درنتیجه باعث فرسایش پاشمانی می‌شود که این فرآیند متعاقباً کاهش نفوذپذیری خاک، افزایش رواناب و درنتیجه فرسایش سطحی را در پی دارد. بنابراین، برآورد صحیح فرسایش پاشمانی و سطحی برای موفقیت اقدامات حفاظت خاک و کنترل فرسایش و کاهش مخاطرات طبیعی ضروری است. در همین راستا روش‌های جدیدی با استفاده از عکس‌برداری و فنون پردازش تصویر برای برآورد فرسایش پاشمانی و سطحی ابداع‌شده است. هدف از پژوهش حاضر صحت‌سنجی استفاده از خاکدانه‌های رنگی مصنوعی برای برآورد فرسایش پاشمانی و سطحی می‌باشد. مواد و روش‌ها: ابتدا خاکدانه‌های رنگی مصنوعی با استفاده از ذرات پوکه معدنی و رنگ بتن زرد تهیه شد. سپس خاک با بافت سیلتی-رسی-لومی از حواشی جاده مرزن‌آباد-کندلوس برداشت شد و خاکدانه‌های طبیعی و رنگی مصنوعی به قطرهای 77/1، 89/2 و 05/4 میلی‌متر تفکیک شد. سپس اندازه‌گیری فرسایش سطحی در کرت‌های 20×40 سانتی‌‌متری و اندازه‌گیری پاشمان با استفاده از روش فنجان پاشمان در شدت بارندگی 60 میلی‌متر در ساعت با دوام 10 دقیقه و در سه تکرار انجام شد. نتایج و بحث: نتایج نشان داد که میانگین پاشمان خالص برای قطرهای مختلف خاکدانه 77/1، 89/2 و 05/4 میلی‌متر به ترتیب 72/73، 73/38 و 68/20 گرم بر مترمربع و همچنین میانگین پاشمان کل به ترتیب 61/192، 97/73 و 46/44 بود که نشان‌دهنده کاهش میانگین پاشمان خالص و پاشمان کل با افزایش قطر خاکدانه‌ها می‌باشد. نتایج نشان داد که خاکدانه‌های رنگی مصنوعی به ترتیب با ضرایب تبیین 82 ،70 و 82 درصد، از کارایی قابل قبولی برای اندازه‌گیری پاشمان خالص، پاشمان کل و فرسایش سطحی برخوردار است. نتایج همچنین نشان داد که میانگین هدررفت خاک برای قطرهای مختلف خاکدانه 77/1، 89/2 و 05/4 میلی‌متر به ترتیب برابر 69/94، 22/83 و 20/42 گرم بر مترمربع است و به‌عبارت‌دیگر فرسایش سطحی با افزایش قطر خاکدانه‌های سطح خاک کاهش یافت. نتیجه‌گیری و پیشنهادها: با توجه به نتایج این پژوهش می‌توان جمع‌بندی کرد که با استفاده از خاکدانه‌های رنگی مصنوعی با صرف هزینه کم‌تر و در زمان کوتاه‌تر می‌توان با دقت قابل‌قبول فرسایش پاشمانی و نیز فرسایش سطحی را در مقیاس برآورد نمود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| رسوب؛ رواناب؛ شبیه‌ساز باران؛ فرسایش ورقه‌ای؛ فنجان پاشمان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Validation of the use of Synthetic Colour-Contrast Aggregates for the Estimation of Splash and Surface Erosion | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Reza Zarei1؛ Mostafa Adami2؛ Abdulvahed Khaledi Darvishan3 | ||
| 1Ph.D. Student, Department of Watershed Management, Faculty of Natural Resources, Tarbiat Modares University, Noor, Iran | ||
| 2Department of Reclamation of Arid and Mountainous Regions, Faculty of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran | ||
| 3Department of Watershed Management, Faculty of Natural Resources, Tarbiat Modares University, Noor, Mazandaran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Introduction and Objective: Soil erosion is one of the most important environmental, natural resource and agricultural problems in the world. Soil splash is the first stage after the impact of raindrops on the soil surface, which causes the degradation of soil aggragated and the detachment of soil particles, which results in splash erosion, which reduces soil permeability, increases runoff, and sheet erosion, consequently.Therefore, the accurate estimation of splash and sheet erosion is necessary for the success of soil conservation erosion control and reduction of natural hazards. In this regard, new methods have been devised using photography and image processing techniques to estimate splash and sheet erosion. The aim of this research was to validate the splash and sheet erosion estiamtesusing synthetic colour-contrast aggregates. Materials and Methods: Synthetic colour-contrast aggregates were first prepared using mineral pumice particles and yellow concrete colour. Then, the soil with silty-clay-loamy texture was sampled from the Marzanabad-Kandalus road bank, and natural and synthetic colour-contrast aggregates with diameters of 1.77, 2.89 and 4.05 mm were separated. sheet erosion was then measured in 20×40 cm plots and splash measurements were performed using the splash cup method at a rainfall intensity of 60 mm hr-1 and duration of 10 min and in three repetitions. Results and Discussion: The results showed that the average rates of net splash for different soil aggregate diameters of 1.77, 2.89 and 4.05 mm, were 73.72, 38.73 and 20.68 g m-2, respectively, and also the average rates of total splash were 192.61, 73.97, and 44.46 g m-2, respectively, which indicates a decrease in the average amount of total and net splash with increasing in the soil aggregate diameter. The results showed that synthetic colour-contrast aggregates have an acceptable efficiency for measuring net splash, total splash and sheet erosion with coefficients of determination of 82, 70 and 82%, respectively. The results also showed that the average soil loss for different soil aggregate diameters of 1.77, 2.89, and 4.05 mm, were 94.69, 83.22, and 42.20 g m-2, respectively, and in other words, sheet erosion decreased with increasing the diameter of soil aggregate on the soil surface. Conclusion and Suggestions: According to the results of this research, it is possible to estimate splash erosion and sheet erosion on a plot scale with acceptable accuracy by using synthetic colour-contrast aggregates, with less cost and in a shorter time. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Rainfall simulator, Runoff, Sediment, Sheet erosion, Splash cup | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 144 |
||