| تعداد نشریات | 285 |
| تعداد نشریات سازمان | 83 |
| تعداد شماره‌ها | 2,812 |
| تعداد مقالات | 31,930 |
| تعداد مشاهده مقاله | 40,554,880 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 17,896,218 |
ارزیابی آستانه فرسایش آبکندی با استفاده از مدلهای وزن شواهد (WofE)و دمپستر– شفر (DSH) در آبخیز ایلام | ||
| پژوهش های آبخیزداری | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 29 شهریور 1403 | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/wmrj.2024.364768.1571 | ||
| نویسندگان | ||
| شمس اله عسگری* 1؛ کورش شیرانی2؛ فریدون سلیمانی3 | ||
| 1استادیار، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج | ||
| 2استادیار، گروه پژوهشی مهندسی حفاظت خاک و آب، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| 3استادیار، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج | ||
| چکیده | ||
| فرسایش آبکندی یکی از مهمترین فرسایش‌های آبی است که در آن حجم زیادی از خاک شسته می‌شود. این نوع فرسایش علاوه بر تولید رسوب زیاد و در نتیجه پرشدن سدها و مخازن، محدوده وسیعی از اراضی را غیرقابل استفاده کرده و سیمای کلی سرزمین را تغییر می‌دهد. یکی از مسائل مهم آبخیز ایلام، فرسایش آبکندی است که در این پژوهش جهت تعیین آستانه‌ها و پهنه‌بندی حساسیتپذیری فرسایش آبکندی از توانایی مدلهای حداکثر وزن شاهد و دمپسترشفر استفاده شده است. با استفاده از تصاویر گوگل ارث و همچنین بازدیدهای میدانی 331 موقعیت آبکند درآبخیز ایلام شناسایی و ثبت شد و نقشه پراکنش آنها تهیه شد. داده‌های مکانی پراکنش فرسایش آبکندی در قالب دو دسته تصادفی آموزشی (70 درصد) و آزمایشی (30 درصد) تقسیم شدند. 23عامل مؤثر بر وقوع فرسایش آبکندی با توجه به سوابق تحقیق در ارزیابی آستانه فرسایش آبکندی در تحلیل مدل‌ها مورد استفاده قرار گرفتند. در این پژوهش از دو شاخص ضریب تحمل و عامل تورم واریانس برای بررسی آزمون هم‌خطی استفاده شد. نتایج نشان داد که هیچ‌کدام از عوامل، هم‌خط نمی‌باشند و همه عوامل در جریان مدلسازی مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج خروجی لایه‌ها، وزن‌دهی و طبقه‌بندی و تلفیق در دو مدل وزن‌شاهد و دمپسترشفر استخراج نقشه پهنه‌بندی حساسیت فرسایش آبکند می باشد. نتایج اعتبارسنجی و کارآمدی مدل‌ها براساس نقشه پراکنش آبکند از 70 درصد آبکند‌ها برای آموزش مدل‌ها و 30 درصد واسنجی و اعتبارسنجی مدل‌ها سطح زیر منحنی مشخصه عملکرد سیستم (ROC) و مساحت سطح زیر نمودار (AUC) نشان داد که مدل دمپسترشفر با ضریب تبیین 934/0 و مدل وزن‌شاهد با ضریب تبیین 932/0 دارای درصد قابل قبولی از مساحت زیر منحنی هستند که این مسئله نشان دهنده عملکرد بالای هر دو مدل در منطقه است. بر اساس نتایج تحلیل‌های آماری، آستانه فرسایش آبکندی در بارش‌های 100 تا 750 میلی‌متر، نوع سنگ شیل و مارن، ارتفاع 500 تا 1500متر، تراکم آبراهه 7/0تا2/3 کیلومتر بر کیلومتر مربع، خاک‌های اینسپتی‌سویل یا لیتیک‌کلسی‌زریپت، شیب 5/12 درصد، جهت جغرافیایی 5/67 تا 5/292درجه، سطح زه‌کشی آبخیز 1/0 کیلومتر مربع، طول شیب 20تا200 متر، نوع کاربری، اراضی کشاورزی و باغ، شاخص نرمال شده تفاوت پوشش گیاهی 075/0تا 50/0، آنالیز سایه روشن 55/0تا 77/0درصد، شاخص رطوبت توپوگرافی 5/3تا14/8 درصد، شاخص‌های هم‌گرایی و انحناء 1/0- تا 1/0، فاصله از آبراهه 25تا200 متر، فاصله عمودی از شبکه آبراهه 0تا400 متر و نوع اقلیم فراخشک و نیمه‌خشک، در آبخیز ایلام تعیین شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آبخیز ایلام؛ آستانه فرسایش آبکندی؛ مدل دمپسترشفر؛ مدل وزن‌شاهد | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Evaluation of gully erosion threshold using weight of evidence (WofE) and Dempster-Schiffer (DSH) models in Ilam watershed | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Shamsollah Asgari1؛ Kourosh Shirani2؛ Freidoon Soleimani3 | ||
| 1Assistant Professor, Soil Conservation and Watershed Management Research Department, Ilam Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran. | ||
| 2Assistant Professor, Soil Conservation and Watershed Management Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| 3Assistant Professor/ Soil Conservation and Watershed Management Research Department, Khuzestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center. AREEO, Ahvaz, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Gully erosion is one of the most important water erosion's in which a large amount of soil is washed away. This type of erosion, in addition to producing a lot of sediment and as a result of filling dams and reservoirs, makes a wide range of lands unusable and changes the overall appearance of the land. One of the important issues of Ilam watershed is gully erosion. In this research, the ability Wight of Evidence and Dempster- Shafer models were used to determine the thresholds and zoning of gully erosion sensitivity. Using Google Earth images as well as field visits, 331 ditch locations in Ilam watershed were identified and recorded, and their distribution map was prepared. Spatial data of gully erosion distribution were divided into two random training (70%) and experimental (30%) groups. 23 factors affecting the occurrence of gully erosion according to the research records were used in the analysis of the gully erosion threshold. The output results of the layers, weighting and classification and integration in the two models of weight witness and Dempster- Shafer are the extraction of the zoning map of gully erosion sensitivity. The validation and efficiency results of the models based on the ditch distribution map of 70% of the ditches for training the models and 30% of the calibration and validation of the models showed that the area under the system performance characteristic curve (ROC) and the area under the graph (AUC) showed that the Dempsterschie Shafer fer model with an explanation coefficient of 934/ 0 and the control weight model with an explanation coefficient of 0.932 have an acceptable percentage of the area under the curve, which indicates the high performance of both models in the region. Based on the results of statistical analysis, the threshold of gully erosion in rains of 100 to 750 mm, the type of shale and marl rock, the height of 500 to 1500 meters, the density of waterways is 0.7 to 2.3 km per square kilometer, inspatisoil or lithic calcifert soils, the slope is 12.5%. Geographical direction: 67.5 to 292.5 degrees, watershed drainage area: 0.1 square kilometers, slope length: 20 to 200 meters, land use: agricultural and garden land, normalized vegetation difference index: 0.075 to 0.50, light shade analysis: 55/ 0 to 0.77 percent, topographic humidity index 3.5 to 8.14 percent, convergence and curvature indices -0.1 to 0.1, distance from the Stream 25 to 200 meters, vertical distance from the drainage network 0 to 400 meters, and the type of climate is ultra-arid and semi-arid, in the watershed. Ilam was determined. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Ilam watershed, Threshold of gully erosion, Dempster-shafer model, Wight of Evidence model | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 28 |
||