یاراحمدی, سعید, صابری, علیرضا, حسین پور, مصطفی, طالقانی, داریوش, علوی سینی, سید محمد, بیاری, آتنا. (1404). بررسی اثر تاریخ کاشت بر عملکرد کمی و کیفی ارقام چغندر قند پاییزه در منطقه گنبد کاووس. سامانه مدیریت نشریات علمی, (), -. doi: 10.22092/jsb.2025.365172.1348
سعید یاراحمدی; علیرضا صابری; مصطفی حسین پور; داریوش طالقانی; سید محمد علوی سینی; آتنا بیاری. "بررسی اثر تاریخ کاشت بر عملکرد کمی و کیفی ارقام چغندر قند پاییزه در منطقه گنبد کاووس". سامانه مدیریت نشریات علمی, , , 1404, -. doi: 10.22092/jsb.2025.365172.1348
یاراحمدی, سعید, صابری, علیرضا, حسین پور, مصطفی, طالقانی, داریوش, علوی سینی, سید محمد, بیاری, آتنا. (1404). 'بررسی اثر تاریخ کاشت بر عملکرد کمی و کیفی ارقام چغندر قند پاییزه در منطقه گنبد کاووس', سامانه مدیریت نشریات علمی, (), pp. -. doi: 10.22092/jsb.2025.365172.1348
یاراحمدی, سعید, صابری, علیرضا, حسین پور, مصطفی, طالقانی, داریوش, علوی سینی, سید محمد, بیاری, آتنا. بررسی اثر تاریخ کاشت بر عملکرد کمی و کیفی ارقام چغندر قند پاییزه در منطقه گنبد کاووس. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1404; (): -. doi: 10.22092/jsb.2025.365172.1348
بررسی اثر تاریخ کاشت بر عملکرد کمی و کیفی ارقام چغندر قند پاییزه در منطقه گنبد کاووس
1بخش تحقیقات علوم زراعی-باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان،
2عضو علمی تحقیقات گلستان
3استادیار مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
4مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
5بخش تحقیقات علوم زراعی-باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،
6سازمان جهاد کشاورزی، دامغان، ایران
چکیده
به منظور بررسی صفات مقاومت به ساقهروی و عملکرد کمی و کیفی ارقام چغندرقند پاییزه این پژوهش در سال زراعی 1401-1402 در منطقه گنبد کاووس انجام شد. در این پژوهش دو تاریخ کاشت20 مهر و 25 آبان و 13 رقم خارجی و یک هیبرید جدید به همراه دو رقم شاهد خارجی مقاوم به ساقهروی (موناتونو و رزاگلد) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات مورد بررسی در این مطالعه شامل عملکرد ریشه، عملکرد شکر سفید، درصد قند، میزان ناخالصیهای ریشه شامل سدیم، پتاسیم، نیتروژن مضره، درصد قند قابل استحصال و ضریب استحصال شکر بودند. تاریخ کاشت بر صفات ساقهروی، عملکرد ریشه و عملکرد قند خالص تاثیر معنیداری داشت. اثر متقابل تاریخ کاشت و رقم بر عملکرد ریشه معنیدار بود. در تاریخ کاشت 20 مهرماه میانگین عملکرد ریشه ارقام 1/66 تن در هکتار بود. با 35 روز تاخیر در کاشت (کاشت در 25 آبان ماه) 5/51 درصد از عملکرد ریشه کاسته شد. اثر متقابل تاریخ کاشت و رقم بر عملکرد ریشه معنیدار بود. در تاریخ کاشت 20 مهر ماه ارقام رزاگلد، موناتونو، شانون و گراناته به ترتیب با 95، 5/82، 1/79 و 78 تن در هکتار بیشترین عملکرد ریشه را داشتند و در یک گروه آماری قرار گرفتند. در تاریخ کاشت دوم، ارقام شانون، آرمسا، تیکال و رزاگلد به ترتیب با 43، 9/40، 8/40 و 3/38 تن در هکتار بیشترین عملکرد ریشه را داشتند. عملکرد قند خالص بطور معنیداری تحت تاثیر تاریخ کاشت بود. 35 روز تاخیر در کاشت موجب 44 درصد کاهش در عملکرد قند خالص شد. همچنین تاثیر رقم بر صفت عملکرد قند خالص در سطح احتمال 5% درصد معنی دار بود. بیشترین عملکرد قند خالص را ارقام رزاگلد و شانون به ترتیب با مقدار 2/9 و 8/7 تن در هکتار در مقایسه با سایر ارقام داشتند. رقم رزاگلد در تاریخ کاشت 20 مهر با عملکردی برابر با 2/9 تن در هکتار بیشترین عملکرد قند خالص را داشت. ارقام موناتونو، سمپر، کویانا و رزاگلد در تاریخ کاشت 20 مهر ساقهروی نداشتند و مقاوم ترین ارقام به ساقهروی بودند.
Study the effects of planting date on quantitative and qualitative performance of autumn sugar beet varieties in the Gonbad Kavus region, Iran
نویسندگان [English]
saeed Yarahmadi1؛ Alireza Saberi2؛ M. Hosseinpour3؛ Daryush Taleghani4؛ Seyed Mohammad Alavi Siney5؛ Atena Biari6
1Horticulture-Crops Research Department, Golestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Gorgan, Iran
2agricultural reserch center of golestan
3Assistant Professor of Sugar Beet Seed Institute(SBSI), Agricultural Research, Education, and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
4Sugar Beet Seed Institute (SBSI) - Agricultural Research Education and Extension, Karaj,Iran
5Department of Crop and Horticultural Science Research, South of Kerman Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Jiroft, Iran
6Organization of Agriculture-Jahad, Damghan, Iran
چکیده [English]
This research was conducted in the Gonbad Kavous region during the 2022-2023 crop year to investigate the resistance to bolting and the quantitative and qualitative yield of autumn sugar beet varieties. This research considered two planting dates, October 12 and November 16, as main plots. Thirteen foreign cultivars and one new hybrid, along with two resistant foreign check cultivars (Monatunno and Rosagold) commonly used in Golestan Province, were evaluated in subplots using a randomized complete block design at the Gonbad Kavous Agricultural Research Station. The traits examined in this study included root yield, white sugar yield, percentage of sugar, the amount of root impurities (including sodium, potassium, and harmful nitrogen), white sugar percentage and Extraction coefficient of sugar. Planting date had a significant effect on bolting, root and white sugar yield. With a planting date of October 12th, the average root yield was 66.1 tons per hectare. A 35-day delay in planting (planting on Novwmber 16th) led to a 51.5% decrease in root yield. The interaction between planting date and cultivar on root yield was significant. On October 12th, the cultivars Rosagold, Monatunno, Shannon, and Granate achieved the highest root yield at 95, 82.5, 79.1, and 78 t/ha, respectively. On the second planting date, Shannon, Armesa, Tikal, and Rosagold had the highest root yields at 43, 40.9, 40.8, and 38.3 t/ha respectively. White sugar yield was significantly influenced by planting date. A 35-day delay in planting caused a 44% reduction in white sugar yield. The effect of the cultivar on white sugar yield was also significant at the 5% significant level. Rosagold and Shannon showed the highest white sugar yields at 9.2 and 7.8 t/ha respectively. Rosagold cultivar had the highest white sugar yield with a yield of 9.2 tons per hectare on the planting date of October 12, and Homa had the lowest yield with 5.1 t/ha. The cultivars Monatunno, Semper, Quiana, and Rosagold did not have bolting on the planting date of October 12 and were the most resistant cultivars to bolting.