| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 2,996 |
| تعداد مقالات | 33,567 |
| تعداد مشاهده مقاله | 44,180,432 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 20,545,637 |
بررسی وضعیت توسعه سطح زیرکشت ارقام جدید گندم دیم | ||
| زراعت دیم ایران | ||
| دوره 13، شماره 2، دی 1403، صفحه 312-328 اصل مقاله (1.31 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/idaj.2025.364635.423 | ||
| نویسندگان | ||
| رویا فردوسی* 1؛ عادل نعمتی2؛ نورمحمد آبیار3؛ علی بهرامی4؛ علیرضا رابط5؛ موسی سلگی6 | ||
| 1استادیار مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه، ایران | ||
| 2عضو هیئت علمی بخش تحقیقات اقتصادی، اجتماعی و ترویج کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان | ||
| 3عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گلستان، ایران | ||
| 4عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کردستان، ایران | ||
| 5عضو هیأت علمی بخش تحقیقات اقتصادی، اجتماعی و ترویج کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات، | ||
| 6بخش تحقیقات اقتصادی، اجتماعی و ترویج کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و | ||
| چکیده | ||
| مقدمه: در گذار از کشاورزی سنتی به کشاورزی صنعتی، انتقال دانش فنی از مؤسسات تحقیقاتی به عرصه‌های تولید و بهره‌برداری امری اجتناب‌ناپذیر است و بایستی به طوری جدی در رأس برنامه‌های توسعه و ترویج وزارت کشاورزی قرار گیرد. با وجود تلاش‌هایی که برای افزایش استفاده از پژوهش در عمل شده است، انتقال دستاوردهای پژوهشی، هنوز با چالش روبه رو است. لذا هدف این مطالعه، بررسی وضعیت نشر ارقام جدید گندم دیم به عرصه‌های تولیدی و نگرش‌سنجی کشاورزان نسبت به این ارقام است. روش شناسی پژوهش: این تحقیق در سال زراعی 1402-1401 به شیوه پیمایش انجام یافت. جامعه آماری شامل بهره‌برداران، کارشناسان مسئول پهنه و مدیران جهاد کشاورزی بود. مکان اجرای تحقیق بر اساس نوع اقلیم و سطح زیر کشت شامل استان‌های آذربایجان شرقی، کردستان، کرمانشاه، زنجان، گلستان و همدان بودند. نحوه نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی با انتساب متناسب در استان‌ها بود. ابزار مورد استفاده برای این منظور، پرسشنامه بود که توسط بهره‌برداران تکمیل شد. عوامل مؤثر در میزان پذیرش بهره‌برداران به سه دسته (عوامل مربوط به کشاورزان، عوامل مربوط به ارقام، و عوامل مربوط به نحوه نشر ارقام) تقسیم شدند که در هر دسته، یکسری متغیر مد نظر قرار گرفت. متغیرهای مورد نظر از طریق پرسشنامه محقق ساخته، اندازه‌گیری شدند. در نهایت مدل مفهومی که برای بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش ارقام توسط بهره‌برداران استفاده شد دارای سه سازه اصلی بود که یکی از سازه‌ها ویژگی‌های فناوری شامل مزیت نسبی، سازگاری، سادگی، آزمون پذیری و قابلیت رویت نتایج بود. یکی دیگر از سازه‌ها ترویج و رشد فناوری بود که شامل اطلاع‌رسانی در خصوص فناوری، آموزش استفاده از فناوری و در دسترس بودن فناوری است. سازه سوم هم ویژگی‌های فردی و حرفه‌ای بود که شامل وضعیت اقتصادی، ارتباطات اجتماعی و ویژگی‌های فردی بهره‌بردار است. یافته‌های پژوهش: در استان‌های گلستان و کرمانشاه حدود 85 درصد، در استان آذربایجان‌شرقی 80 درصد و در استان‌های زنجان، کردستان و همدان به ترتیب 75، 70 و 67 درصد از کشاورزان دیمکار از ارقام جدید گندم دیم اطلاع دارند. کشاورزان اغلب از طریق ارتباط مستقیم با مراکز جهاد کشاورزی و دوره‌های آموزشی در مورد ارقام جدید اطلاع کسب می‌کنند. در استان کرمانشاه 90 درصد کشاورزان و در استان آذربایجان شرقی 75 درصد کشاورزان به بذر جدید دسترسی دارند که وضعیت مناسبی است. اما در استان‌های همدان، گلستان، کردستان و زنجان وضعیت دسترسی به بذر جدید گندم مناسب نیست. 75 تا 100 درصد کشاورزان در استان‌های مورد مطالعه، از بذر گندم اصلاح شده استفاده می‌نمایند. از نظر کشاورزان، متغیرهای سازگاری با آب و هوا، بازدید از مزارع کشاورزان پیشرو، تعیین قیمت تضمینی بالاتر برای محصولی که از بذر رقم جدید تولیده شده است وکشت در مزارع نمایشی عواملی هستند که می‌توانند تأثیر زیادی در پذیرش ارقام جدید معرفی شده داشته باشند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بهره‌برداران؛ زراعت دیم؛ پذیرش؛ نفوذ فن‌آوری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Investigating the development of cultivation area of new varieties dryland wheat | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Roya Ferdowsi1؛ Adel Nemati2؛ Noormohammad Abyar3؛ Ali Bahrami4؛ Alireza Rabet5؛ Musa Solgi6 | ||
| 1Dryland Agricultural Research Institute Agricultural Research Education and Extension Organization, Maragheh, Iran. | ||
| 2Department of Economic, Social and Agricultural Research, Kermanshah Province Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Education and Extension Research Organization, Kermanshah, Iran. | ||
| 3Agricultural Research and Training Center and Natural Resources of Golestan Province, Agricultural Research, Training and Extension Organization, Golestan, Iran | ||
| 4Kurdistan Province Agriculture and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Kurdistan, Iran | ||
| 5Department of Economic, Social and Agricultural Research, Agricultural Research and Training Center and Natural Resources of Zanjan Province, Agricultural Research, Training and Promotion Organization, Zanjan, Iran | ||
| 6Department of Economic, Social and Agricultural Research, Hamedan Province Agriculture and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Hamedan, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Introduction: In the transition from traditional agriculture to industrial agriculture, the transfer of technical knowledge from research institutions to production and exploitation fields is inevitable and should be seriously placed at the top of the development and promotion programs of the Ministry of Agriculture. Despite the efforts that have been made to increase the use of research, the transfer of research achievements is still a challenge. Therefore, the purpose of this study is to investigate the release of new varieties of dry wheat to the production fields and measure the attitude of farmers towards these varieties. Methodology: The current research was carried out in a survey way in 2022-2023. The statistical population consisted of operators, experts responsible for the area and managers of agricultural jihad. The locations based on the type of climate and cultivated area included the provinces of East Azarbaijan, Kurdistan, Kermanshah, Zanjan, Golestan and Hamedan. The sampling method was stratified random with proportional assignment in the provinces. The tool used for this purpose was a questionnaire that was completed by the users. The effective factors in the rate of acceptance by the users were divided into three categories (factors related to farmers, factors related to cultivars, and factors related to the way cultivars are published), and in each category, a series of variables are considered, and these variables are measured through a researcher-made questionnaire. became Finally, the conceptual model that was used to investigate the factors affecting the acceptance of cultivars by users had three main structures, one of which was the characteristics of technology, including relative advantage, compatibility, simplicity, testability, and visibility of results. Another construct is technology promotion and growth, which includes technology information, technology use training, and technology availability. The third structure is personal and professional characteristics, which includes economic status, social relations and personal characteristics of the user. Research findings: In Golestan and Kermanshah provinces, about 85%, in East Azerbaijan province, 80%, and in Zanjan, Kurdistan, and Hamedan provinces, respectively, 75, 70, and 67% of dryland farmers know about the new varieties of dryland wheat. Farmers often learn about new cultivars through direct contact with agricultural jihad centers and training courses. In Kermanshah province, 90% of farmers and in East Azerbaijan province, 75% of farmers have access to new seeds, which is a good situation. But in the provinces of Hamedan, Golestan, Kurdistan and Zanjan, the availability of new wheat seeds is not suitable. 75 to 100 percent of farmers in the studied provinces use modified wheat seeds. From the farmers' point of view variables of adaptation to the climate, visiting the farms of leading farmers, setting a higher guaranteed price for a product produced from the seeds of a new variety and cultivation in demonstration farms are factors that can have a great impact on the acceptance of new introduced varieties. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| beneficiaries, Dryland agriculture, adoption, technology penetration | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 26 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 25 |
||