رحمانی نیا, حسین, رحمانی نیا, جواد, سیددخت, عاطفه. (1404). بهبود کیفیت و ماندگاری گوشت از پرورش تا بستهبندی با ترکیبات زیستفعال طبیعی از گیاهان دارویی و علوفه مرتعی. سامانه مدیریت نشریات علمی, (), -. doi: 10.22092/mpt.2025.371069.1205
حسین رحمانی نیا; جواد رحمانی نیا; عاطفه سیددخت. "بهبود کیفیت و ماندگاری گوشت از پرورش تا بستهبندی با ترکیبات زیستفعال طبیعی از گیاهان دارویی و علوفه مرتعی". سامانه مدیریت نشریات علمی, , , 1404, -. doi: 10.22092/mpt.2025.371069.1205
رحمانی نیا, حسین, رحمانی نیا, جواد, سیددخت, عاطفه. (1404). 'بهبود کیفیت و ماندگاری گوشت از پرورش تا بستهبندی با ترکیبات زیستفعال طبیعی از گیاهان دارویی و علوفه مرتعی', سامانه مدیریت نشریات علمی, (), pp. -. doi: 10.22092/mpt.2025.371069.1205
رحمانی نیا, حسین, رحمانی نیا, جواد, سیددخت, عاطفه. بهبود کیفیت و ماندگاری گوشت از پرورش تا بستهبندی با ترکیبات زیستفعال طبیعی از گیاهان دارویی و علوفه مرتعی. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1404; (): -. doi: 10.22092/mpt.2025.371069.1205
بهبود کیفیت و ماندگاری گوشت از پرورش تا بستهبندی با ترکیبات زیستفعال طبیعی از گیاهان دارویی و علوفه مرتعی
1دانشجوی دکتری، آزمایشگاه تحقیقاتی اکولوژی کمّی گیاهی و تنوع زیستی، گروه زیستشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
2استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
3استادیار پژوهش، بخش تحقیقات علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج
چکیده
استرس اکسایشی و فساد میکروبی از عوامل اصلی کاهش کیفیت و ماندگاری گوشت هستند که به طور سنتی با آنتیاکسیدانها و نگهدارندههای مصنوعی کنترل میشوند. با این حال، نگرانیهای مرتبط با سلامت مصرفکننده و پایداری محیط زیستی موجب افزایش توجه به جایگزینهای طبیعی شده است. مطالعات نشان میدهد روغنهای ضروری گیاهانی مانند آویشن، رزماری، میخک، پونه کوهی و دارچین، همراه با سلنیوم، ویتامین E و علوفههای غنی از تانن، پایداری اکسایشی و ایمنی میکروبی گوشت را بهبود میبخشند. ترکیبات فعال مانند اسید کارنوسیک، کارنوزول، تیمول، کارواکرول، سینامالدئید و اوژنول، رادیکالهای آزاد را مهار میکنند. این ترکیبات پراکسیداسیون لیپید را جلوگیری کرده و اثر ضدمیکروبی نشان میدهند. سلنیوم و ویتامین E نیز دفاع آنتیاکسیدانی درونزا را تقویت میکنند. این همافزایی در شرایط استرس حرارتی، تغذیهای یا فرآوری، اثربخشی را افزایش میدهد. همچنین، مصرف علوفههای حاوی این ترکیبات میتواند بهبود پروفایل اسیدهای چرب، سلامت روده و کبد و عملکرد متابولیک دام را به همراه داشته باشد. در کنار مدیریت تغذیه، بهرهگیری از فناوریهای پس از کشتار همچون نانوکپسولاسیون، پوششهای خوراکی و بستهبندی فعال، موجب تثبیت و رهایی کنترلشده آنتیاکسیدانهای طبیعی شده و ضمن کاهش رشد میکروبی و اکسیداسیون پروتئین و چربی، از تغییرات نامطلوب حسی گوشت جلوگیری میکند. به طور کلی، ترکیب راهبردهای تغذیهای و فناوریهای فرآوری میتواند اثری همافزا در افزایش کیفیت، ایمنی و ماندگاری گوشت ایجاد کند.
1Ph.D. Student, Quantitative Plant Ecology and Biodiversity Research Lab., Department of Biology, Faculty of Sciences, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
2Assistant Professor, Animal Science Research Institute of Iran, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran
3Assistant Professor, Animal Science Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Mashhad, Iran
چکیده [English]
Oxidative stress and microbial spoilage are major contributors to the deterioration of meat quality and shelf life. These issues have traditionally been controlled using antioxidants and synthetic preservatives. However, growing concerns about consumer health and environmental sustainability have increased interest in natural alternatives. Research indicates that essential oils from plants such as thyme, rosemary, clove, oregano, and cinnamon—when combined with selenium, vitamin E, and tannin-rich forages—can enhance the oxidative stability and microbial resistance of meat. Active compounds including carnosic acid, carnosol, thymol, carvacrol, cinnamaldehyde, and eugenol act as potent inhibitors of free radicals. These substances help prevent lipid peroxidation and exhibit strong antimicrobial activity. Selenium and vitamin E further support the body’s endogenous antioxidant defenses, and their combined use increases effectiveness under thermal, nutritional, or processing stress. Moreover, the consumption of forages containing these bioactive compounds can improve the fatty acid profile of meat while promoting intestinal and liver health, as well as overall metabolic performance in livestock. In addition to nutritional strategies, post-slaughter technologies—such as nanoencapsulation, edible coatings, and active packaging—can stabilize and gradually release natural antioxidants. These approaches reduce microbial growth and protein and lipid oxidation while preventing undesirable sensory changes in meat. Overall, integrating nutritional interventions with advanced processing technologies can create a synergistic effect that significantly improves the quality, safety, and shelf life of meat.
کلیدواژهها [English]
Essential oils, Natural antioxidants, Oxidative stability, Meat preservation, Active packaging
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 5
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب