| تعداد نشریات | 285 |
| تعداد نشریات سازمان | 83 |
| تعداد شمارهها | 3,104 |
| تعداد مقالات | 34,628 |
| تعداد مشاهده مقاله | 49,657,273 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 80,092,633 |
اثرات تدخینی اسانسهای گیاهی Foeniculum vulgare, Zataria multiflora, Carum copticum و Cuminum cyminum بر دو گونه مهم آفات انباری، Callosobruchus maculatus (F.) و Ephestia kuehniella Zeller، | ||
| مهار زیستی در گیاهپزشکی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 02 دی 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/bcpp.2025.370345.395 | ||
| نویسندگان | ||
| علی رحمانی1؛ مصطفی معروف پور* 2 | ||
| 1دانشآموخته کارشناسی ارشد حشرهشناسی کشاورزی، موسسه آموزش عالی غیردولتی مهرگان محلات، ایران. | ||
| 2دانشیار، گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان سنندج، ایران. | ||
| چکیده | ||
| اتکای بیشازحد به آفتکشهای شیمیایی در مدیریت آفات انباری طی دهههای اخیر، موجب نگرانیهای جدی در زمینه بروز مقاومت در جمعیتهای حشرات، آلودگی محصولات ذخیرهشده و محیطزیست، و ایجاد خطرات بالقوه برای سلامت انسان و موجودات غیرهدف شده است. این چالشها، ضرورت شناسایی و بهکارگیری جایگزینهای ایمنتر، پایدارتر و سازگار با محیطزیست را بیش از پیش آشکار میسازد. در این راستا، اسانسهای گیاهی که حاوی ترکیبات زیستی فعال متنوع هستند، بهعنوان حشرهکشهای طبیعی، به دلیل داشتن اثرات سمی قوی، تجزیهپذیری سریع در محیط، سمیت پایین برای پستانداران و سازگاری با برنامههای مدیریت تلفیقی آفات (IPM) مورد توجه قرار گرفتهاند. مطالعه حاضر، سمیت تدخینی اسانس چهار گونه گیاهی شامل رازیانه (Foeniculum vulgare)، آویشن شیرازی (Zataria multiflora)، زنیان (Carum copticum) و زیره سبز (Cuminum cyminum) را علیه حشرات کامل سوسک چهار نقطهای حبوبات (Callosobruchus maculatus F.) و لاروهای شبپره مدیترانهای آرد (Ephestia kuehniella Zeller) در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار داد. آزمایشها در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد و دادهها با استفاده از تحلیل پروبیت برای برآورد مقادیر LC₅₀ تجزیه و تحلیل گردید. نتایج نشان داد تمام اسانسهای آزمایششده اثر تدخینی قابلتوجهی بر هر دو گونه آفت داشتند، اما میزان سمیت میان اسانسها و گونههای حشره متفاوت بود. آویشن شیرازی بالاترین اثر حشرهکشی را نشان داد و مقادیر LC₅₀ آن برای حشرات کامل C. maculatus و لاروهای E. kuehniella به ترتیب 64/5و 144/5 µL/L هوا بود. پس از آن، زیره سبز با LC₅₀ معادل 132/3 و 405/9، زنیان با LC₅₀ برابر 149/3 و 416/7، و در نهایت رازیانه با LC₅₀ معادل 239/5 و 611/8 µL/L هوا قرار گرفتند. به طور کلی، حساسیت حشرات کامل C. maculatus نسبت به لاروهای E. kuehniella بیشتر بود. این نتایج نشاندهنده پتانسیل بالای اسانسهای گیاهی، به ویژه آویشن شیرازی و زیره سبز، بهعنوان فومیگانتهای مؤثر در کنترل آفات انباری است و استفاده از آنها میتواند وابستگی به آفتکشهای شیمیایی را کاهش دهد، باقیمانده سموم در محصولات ذخیرهشده را کاهش داده و گامی مؤثر در مدیریت آفات به شیوهای پایدار و دوستدار محیطزیست باشد. همچنین، همخوانی نتایج با مطالعات پیشین اهمیت ادامه تحقیقات در زمینه بهینهسازی فرمولاسیون، بررسی اثرات همافزایی و ارزیابی کارایی در شرایط انباری واقعی را تأکید میکند. | ||
| کلیدواژهها | ||
| سمیت تدخینی؛ اسانسهای گیاهی؛ Ephestia kuhniella؛ Callosobruchus maculatus | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Fumigant Effects of Essential Oils of Foeniculum vulgare, Zataria multiflora, Carum copticum, and Cuminum cyminum on Two Major Stored-Product Pest Species, Callosobruchus maculatus (F.) and Ephestia kuehniella Zeller | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ali Rahmani1؛ Mostafa Maroofpour2 | ||
| 1Graduated MSc Student, Department of Plant Protection, Mehrgan Non-Governmental Higher Education Institute, Mahalat, Iran. | ||
| 2Associate professor, Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Excessive reliance on chemical pesticides in stored-product pest management over recent decades has raised serious concerns regarding the development of resistance in insect populations, contamination of food products and the environment, and potential risks to human health and non-target organisms. These challenges underscore the necessity of identifying and applying safer, more sustainable, and environmentally compatible alternatives. In this context, plant essential oils, rich in diverse bioactive compounds, have attracted considerable attention as natural insecticides due to their strong toxic effects, rapid environmental degradation, low mammalian toxicity, and compatibility with integrated pest management (IPM) programs. In the present study, the fumigant toxicity of essential oils from four plant species—fennel (Foeniculum vulgare), Shirazi thyme (Zataria multiflora), ajwain (Carum copticum), and cumin (Cuminum cyminum)—was evaluated against adults of the cowpea weevil (Callosobruchus maculatus) and larvae of the Mediterranean flour moth (Ephestia kuehniella) under laboratory conditions. Experiments were conducted in a completely randomized design with four replications, and data were analyzed using probit analysis to estimate LC₅₀ values. The results showed that all tested essential oils had significant fumigant effects against both pest species; however, toxicity levels varied among oils and insect species. Shirazi thyme essential oil exhibited the highest insecticidal activity, with LC₅₀ values of 5.64 and 144.5 μL/L air for C. maculatus adults and E. kuehniella larvae, respectively. This was followed by cumin essential oil, with LC₅₀ values of 132.3 (adults) and 405.9 (larvae), ajwain essential oil with LC₅₀ values of 149.3 and 416.7, and fennel essential oil with LC₅₀ values of 239.5 and 611.8 μL/L air, respectively. Overall, C. maculatus adults were more susceptible to the tested essential oils than E. kuehniella larvae. These findings indicate the high potential of plant essential oils, particularly Shirazi thyme and cumin, as effective botanical fumigants for stored-product pest control. Their application could reduce dependence on synthetic pesticides, minimize chemical residues in stored commodities, improve food quality and safety, and contribute to environmentally friendly and sustainable pest management. Furthermore, the consistency of these results with previous research highlights the importance of further studies to optimize formulations, investigate synergistic effects, and evaluate efficacy under real storage conditions. . | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| Fumigant toxicity, Plant essential oils, Ephestia kuhniella, Callosobruchus maculatus | ||
| مراجع | ||
|
Abbott, W.S. 1925. A method for computing the effectiveness of an insecticide. Journal of Economic Entomology, 18: 265–267. Bagherizenoz, A. 1996. Pests of stored products & control methods the first volume, food & industrial products harmful beetles. Second edition. Sepehr Publication Center, Tehran, 309 pp. Bughio, F.M. & Wilkins, R.M. 2004. Influence of malathion resistance status on survival and growth of Tribolium castaneum (Coleoptera: Tenebrionidae), when fed on flour from insect-resistant and susceptible grain rice cultivars. Journal of Stored Products Research, 40: 65–75. Chaubey, M.K. 2006. Toxicity of essential oils from Cuminum cyminum (Umbelliferae), Piper nigrum (Piperaceae) and Foeniculum vulgare (Umbelliferae) against stored-product beetle Tribolium castaneum Herbst (Coleoptera: Tenebrionidae). Agricultural and Food Chemistry, 34: 1719–1727. Chaubey, M.K. 2007. Insecticidal activity of Trachyspermum ammi (Umbelliferae), Anethum graveolens (Umbelliferae) and Nigella sativa (Ranunculaceae) essential oils against stored-product beetle Tribolium castaneum Herbst (Coleoptera: Tenebrionidae). African Journal of Agricultural Research, 2(11): 596–600. Chaubey, M.K. 2008. Fumigant toxicity of essential oils from some common spices against pulse beetle, Callosobruchus chinensis (Coleoptera: Bruchidae). Journal of Oleo Science, 57(3): 171–179. Collins, P.J., Daglish, G.J., Pavic, H. & Kopittke, R.A. 2005. Response of mixed age cultures of phosphine-resistant and susceptible strains of lesser grain borer, Rhyzopertha dominica, to phosphine at a range of concentrations and exposure periods. Journal of Stored Products Research, 41: 373–385. Ebadollahi, A., Nouri-Ganbalani, G., Hoseini, S.A. & Sadeghi, G.R. 2012. Insecticidal activity of essential oils of five aromatic plants against Callosobruchus maculatus F. (Coleoptera: Bruchidae) under laboratory conditions. Journal of Essential Oil Bearing Plants, 15(2): 256–262. Enan, E. 2001. Insecticidal activity of essential oils: octopaminergic sites of action. Compounds Biochemistry Physiology Toxicology and Pharmacology, 130: 325–337. Gupta, R., Rath, C.C., Dash, S.K. & Mishra, R.K. 2004. In vitro antibacterial potential assessment of carrot (Daucus carota) and celery (Apium graveolens) seed essential oils against twenty one bacteria. Journal of Essential Oil-Bearing Plants, 7: 79–86. Farashiani, M.E., Awang, R.M., Assareh, M.H., Omar, D. & Rahmani, M. 2015. Fumigant toxicity of 53 Iranian Eucalyptus essential oils against stored product insect, Sitophilus oryzae L. Iranian Journal of Forests and Rangelands Protection Research, 13(2): 132-139. Isman, M.B. & Grieneisen, M.L. 2014. Botanical insecticide research: many publications, limited useful data. Trends in Plant Sciences, 19: 140–145. Mareggiani, G., Serafina, R. & Margarita, R. 2008. Efficacy against Aphis gossipii (Hemiptera: Aphididae), an agricultural pest. Revista Latino-americana de Química, 36: 16–21. Mikaili, P., Mojaverrostami, S., Moloudizargari, M. & Aghajanshakeri, S. 2013. Pharmacological and therapeutic effects of Mentha Longifolia L. and its main constituent, menthol. Ancient Science of Life, 33(2): 131–138. Nazemi Rafi, J., Moharramipour, Saeed, Maroty, M. & Talebi, A. 2002. Insecticidal properties of ethanolic extracts of Nerium oleander, Lavandula officinalis and methanolic extract of Ferula assafoetida against the flour moth Ephestia kuehniella". Abstracts of the 15th Iranian Phytosanitary Congress, 140 pages. Paukku, S. & Kotiaho, J.S. 2005. Cost of reproduction in Callosobruchus maculatus: effects of mating on male longevity and the effect of male mating status on female longevity. Journal of Insect Physiology, 51: 1220–1226. Rasooli, I. & Rezaei, M.B. 2002. Bioactivity and chemical properties of essential oils from Zataria multiflora Boiss and Mentha longifolia (L.) Huds. Journal of Essential Oil Research, 14: 141–146. Omid Beigi, R. 1995. Approaches to the Production and Processing of Medicinal Plants, Volume 1, First Edition, Veterans Foundation Press, 283 page. Rajendran, S. & Sriranjini, V. 2008. Plant products as fumigants for stored-product insect control. Journal of Stored Products Research, 44: 126–135. Sahaf, B.Z. & Moharramipour, S. 2008. Comparative study of the essential oils of Carum copticum and Vitex pseudonegundo on the feeding behavior of the mealworm Tribolium castaneum. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 24(4): 385–395. Sefidkon, F. 2001. Essential oil composition of Anethum graveolens L. Iranian Journal of Medical and Aromatic Plant, 8: 45–62. Sefidkan, F. 2001. Research on Medicinal and Aromatic Plants of Iran (10). Forest and Rangeland Research Institute, 142 pages. Steidle, J.L.M. & Scholler, M. 2002. Fecundity and ability of the parasitoid Lariophagus distinguendus (Hymenoptera: Pteromalidae) to find larvae of the granary weevil Sitophilus granarius (Coleoptera: Curculionidae) in bulk grain. Journal of Stored Products Research, 38: 43–53. Tomova, B.S., Waterhouse, J.S. & Doberski, J. 2005. The effect of fractionated Tagetes oil volatiles on aphid reproduction. Entomologia Experimentalis et Applicata, 115(1): 153–159. Tholl, D. 2006. Terpene synthases and the regulation, diversity and biological roles of terpene metabolism. Current Opinion in Plant Biology, 9: 1–8. Xu, J., Wang, Q. & He, X.Z. 2007. Influence of larval density on biological fitness of Ephestia kuehniella Zeller (Lepidoptera: Pyralidae). New Zealand Plant Protection, 60: 199–202. Yaghout Nejad, F., Radjabi, R. & Palvaneh, N. 2013. A review on evaluation of plant essential oils against pests in Iran. Persian Gulf Crop Protection, 2: 74–75. Zargari, A. 1369. Medicinal Plants, Volume 4, Tehran University Press, 924 pages. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5 |
||