بررسی سمّیت تماسی و دوام اسانس گیاهان دارویی رازیانه، کلپوره و مرزه روی حشرات کامل سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات Callosobruchus maculatus F. (Coleoptera: Bruchidae)

حیدرزاده, آرزو; مروج, غلامحسین; هاتفی, سعید; شباهنگ, جواد

doi:10.22092/ijmapr.2014.9836

فهرست نشریات

اعطای مجوز انتشار 3 مجله ترویجی در شورای انتشارات سازمان

به روز رسانی بخش استخراج به پایگاه‌های علمی (08-04-1401)

به روز رسانی ظاهری سامانه (08-04-1401)

ارتقاء سامانه مدیریت نشریات

وبینار آموزشی آیین نامه نشریات علمی و شیوه نامه ارزیابی و رتبه بندی نشریات علمی در تاریخ 25 شهریور ماه 1398

برگزاری دوره آموزشی ویراستاری متون علمی از طریق وب کنفرانس در تاریخ 1398/2/11

راه اندازی سامانه ارزیابی نشریات

قابل توجه سردبیران و مدیران داخلی نشریات (ساماندهی صفحه اول نشریات در سامانه)

مجوز انتشار دو نشریه توسط شورای انتشارات سازمان در مردادماه 1397

ارزیابی سال 1397

تعداد نشریات	283
تعداد نشریات سازمان	81
تعداد شماره‌ها	2,729
تعداد مقالات	31,077
تعداد مشاهده مقاله	28,830,050
تعداد دریافت فایل اصل مقاله	16,319,881

	بررسی سمّیت تماسی و دوام اسانس گیاهان دارویی رازیانه، کلپوره و مرزه روی حشرات کامل سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات Callosobruchus maculatus F. (Coleoptera: Bruchidae)
تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران
مقاله 7، دوره 30، شماره 4 - شماره پیاپی 66، مهر 1393، صفحه 569-582 اصل مقاله (329.31 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijmapr.2014.9836
نویسندگان
آرزو حیدرزاده¹؛ غلامحسین مروج^* ²؛ سعید هاتفی³؛ جواد شباهنگ⁴
¹دانشجوی کارشناسی ارشد، رشته حشره‌شناسی، گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
²استادیار، گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
³مربی، گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
⁴مربی، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
سمّیت تماسی و دوام اسانس گیاهان رازیانه (Foeniculum vulgare Miller)، کلپوره (Teucrium polium Boiss.) و مرزه (Satureja hortensis L.) روی سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات، در شرایط دمای °C2 ± 28 و رطوبت نسبی 5 ± 65%، در تاریکی مورد بررسی قرار گرفت. اسانس‌ها با استفاده از دستگاه کلونجر به روش تقطیر با آب تهیه گردید. سمّیت تماسی روی حشرات کامل یک روزه در 6 غلظت و پس از 24 ساعت ارزیابی شد. میزان دوام اسانس‌ها، در یک دوره 30 ساعته، در غلظت معادل LC₉₉ تماسی بررسی گردید. نتایج سمّیت تماسی اسانس‌ها نشان داد که مرگ و میر حشرات کامل یک روزه در هر دو جنس نر و ماده با افزایش غلظت اسانس افزایش یافت. حشرات نر در مقایسه با حشرات ماده نسبت به کلیه اسانس‌ها، حساسیت بیشتری نشان دادند. اسانس رازیانه با LC₅₀ معادل 38/390 و 46/513 میکرولیتر بر مترمربع به‌ترتیب علیه افراد نر و ماده، مؤثرتر از سایر اسانس‌های مورد بررسی بود. مقادیر LC₅₀ برای اسانس مرزه معادل 69/535 و 99/640 میکرولیتر بر مترمربع و برای اسانس کلپوره معادل 09/1263 و 72/1469 میکرولیتر بر مترمربع به‌ترتیب علیه افراد نر و ماده بدست آمد. نتایج بررسی دوام نشان داد که اسانس مرزه بیشترین ماندگاری و اسانس کلپوره کمترین ماندگاری را داشت. ماندگاری زیاد اسانس مرزه احتمالاً به‌دلیل میزان بیشتر ترکیب‌های اکسیژنه در ترکیب این اسانس بود. نتایج این بررسی، قابلیت بالای این اسانس‌ها را در کنترل سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات نشان می‌دهد.
کلیدواژه‌ها
اسانس‌های گیاهی؛ دوام؛ سمّیت تماسی؛ سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات
عنوان مقاله [English]
Evaluation of contact toxicity and persistence of essential oils from Foeniculum vulgare Mill., Teucrium polium Boiss. and Satureja hortensis L. against Callosobruchus maculatus L. adults (Coleoptera: Bruchidae)
نویسندگان [English]
A. Heydarzade¹؛ Gh. Moravvej²؛ S. Hatefi³؛ J. Shabahang⁴
¹MSc. student, Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
²Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
³Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
⁴Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
چکیده [English]
Contact toxicity and persistence of essential oils from Foeniculum vulgare Mill. (Apiaceae), Teucrium polium Boiss. (Lamiaceae) and Satureja hortensis L. (Lamiaceae) were investigated against the adults of cowpea seed beetle, Callosobrochus maculates at 28±2 °C and 60±5% R.H. under dark condition. Essential oils were obtained by hydro-distillation using a clevenger-type apparatus. Contact toxicity was studied against one-day-old adult of C. maculatus with six concentrations at 24hours exposure time. The persistence of insecticidal activity of essential oils was examined for a period of 30 h at the LC₉₉ level. The results of contact toxicities showed that the mortality of adults increased with oil concentration. Males were more susceptible to essential oils than females. The essential oil of F. vulgare proved to be most toxicant with the LC₅₀ values of 390.38 and 513.46 µl m^-2 against males and females, respectively. The LC₅₀values of S. hortensis oil were 535.69 and 640.99 µl m^-2 and the counterpart values of T. polium oil were 1263.09 and 1469.72 µl m^-2 against males and females, respectively. The results of persistence test of oils revealed that essential oil of S. hortensis was the most persistent and essential oil of T. polium was the least persistent. The persistence of S. hortensis oil could be attributed to its high proportion of oxygenated compounds compared to other oils. The present study demonstrated that these essential oils could be used as appropriate alternatives to control cowpea seed beetle.
کلیدواژه‌ها [English]
Essential oils, persistence, contact toxicity, cowpea seed beetle

مراجع
- باقری زنوز، ا.، 1386. آفات و عوامل زیان‌آور انباری و مدیریت کنترل آنها: بیواکولوژی حشرات، کنه‌ها و میکروارگانیسم‌ها. انتشارات دانشگاه تهران، تهران، 466 صفحه. - گلستانی کلات، ز.، 1388. اثرات بیولوژیک اسانس‌های آویشن شیرازی و اسطوخودوس روی سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات (Callosobruchus maculatus F. (Bruchidae: Coleoptera)). پایان‌نامه دوره کارشناسی‌ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد. - حیدرزاده، آ.، مروج، غ.ح.، هاتفی، س. و شباهنگ، ج.، 1390. بررسی سمّیت تنفسی اسانس سه گیاه دارویی روی حشرات کامل سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات Callosobruchus maculatus F. (Coleoptera: Bruchidae). دانش گیاهپزشکی ایران، 42(2): 284-275. - Abdelgaleil, S.A.M., Mohamed, M.I.E., Badawy, M.E.I. and El-arami, S.A.A., 2009. Fumigant and contact toxicities of monoterpenes to Sitophilus oryzae (L.) and Tribolium castaneum (Herbst) and their inhibitory effects on acetylcholinesterase activity. Journal of Chemical Ecology, 35(5): 518-525. - Ahn, Y.J., Lee, S.B., Lee, H.S. and Kim, G.H., 1998. Insecticidal and acaricidal activity of carvacrol and /3-thujaplicine derived from Thujopsis dolabrata var. hondai Sawdust. Journal of Chemical Ecology, 24: 81-90. - Bakkali, F., Averbeck, S., Averbeck, D. and Idaomar, M., 2008. Biological effects of essential oils-a review. Food and Chemical Toxicology, 46(2): 446-475. - Boateng, B.A. and Kusi, F., 2008. Toxicity of jatropha seed oil to Callosobruchus maculatus (Coleoptera: Bruchidae) and its parasitoid, Dinarmus basalis (Hymenoptera: Pteromalidae). Journal of Applied Sciences Research, 4(8): 945-951. - Chaubey, M.K., 2008. Fumigant toxicity of essential oils from some common spices against pulse beetle, Callosobruchus chinensis (Coleoptera: Bruchidae). Journal of Oleo Science, 57(3): 171-179. - Finney, D.L., 1971. Probit Analysis. Cambridge University Press, Cambridge, 333p. - Huang, Y. and Ho, S.H., 1998. Toxicity and antifeedant activities of cinnamaldehyde against grain storage insects, Tribolium castaneum (Herbst) and Sitophilus zeamais Motsch. Journal of Stored Products Research, 34: 11-17. - Hummelbrunner, L.A. and Isman, M.B., 2001. Acute, sublethal, antifeedant, and synergistic effects of monoterpenoid essential oil compounds on the tobacco cutworm, Spodoptera litura (Lep., Noctuidae). Journal of Agricultural and Food Chemistry, 49(2): 715-720. - Ilboudo, Z., Dabire, L.C.B., Nebie, R.C.H., Dicko, I.O., Dugravot, S., Cortesero, A.M. and Sanon, A., 2010. Biological activity and persistence of four essential oils towards the main pest of stored cowpeas, Callosobruchus maculatus (F.) (Coleoptera: Bruchidae). Journal of Stored Products Research, 46(2): 124-128. - Kim, D.H. and Ahn, Y.J., 2001. Contact and fumigant activities of constituents of Foeniculum vulgare fruit against three coleopteran stored-product insects. Pest Management Science, 57(3): 301-306. - Kim, S.I., Park, C., Ohh, M.H., Cho, H.C. and Ahn, Y.J., 2003. Contact and fumigant activities of aromatic plant extracts and essential oils against Lasioderma serricorne (Coleoptera: Anobiidae). Journal of Stored Products Research, 39: 11-19. - Mahfuz, I. and Khalequzzaman, M., 2007. Contact and fumigant toxicity of essential oils against Callosobruchus maculatus. Rajshahi University Journal of Zoology, 26: 63-66. - Miresmailli, S. and Isman, M.B., 2006. Efficacy and persistence of Rosemary oil as an acaricide against two spotted spider mite (Acari: Tetranychidae) on greenhouse tomato. Journal of Economic Entomology, 99(6): 2015-2023. - Moharramipour, S., Taghizadeh, A., Meshkatalsadat, M.H., Fathipour, Y. and Talebi, A.A., 2009. Repellent activity and persistence of essential oil extracted from Prangos acaulis to three stored-product beetles. American-Eurasian Journal of Sustainable Agriculture, 3(2): 202-204. - Mollah, J.U. and Islam, W., 2008. Toxicity of Murraya paniculata L. Jack leaf-derived materials against Callosobruchus maculatus (F.) (Coleoptera: Bruchidae). Pakistan Entomologist, 30(1): 61-64. - Mollah, J.U. and Islam, W., 2007. Toxicity of Thevetia peruviana (Pers) Schum. extract to adults of Callosobruchus maculatus F. (Colleoptera: Bruchidae). Journal of Agricultural and Rural Development, 5(1&2): 105-109. - Moravvej, G., Of-Shahraki, Z and Azizi-Arani, M., 2011. Contact and repellent activity of Elletaria cardamomum (L.) Maton. and Bunium persicum (Boiss.) Fedtsch. oils against Tribolium castaneum (Herbst) adults (Coleoptera: Tenebrionidae). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 27(2): 224-238. - Ndomo, A.F., Tapondjou, L.A., Ngamo, L.T. and Hance, T., 2010. Insecticidal activities of essential oil of Callistemon viminalis applied as fumigant and powder against two bruchids. Journal of Applied Entomology, 134(4): 333-341. - Negahban, M. and Moharramipour, S., 2006. Repellent activity and persistence of essential oil from Artemisia sieberi Besser on three stored-product insect species. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 22(4): 293-302. - Ngamo, T.S.L., Ngatanko, I., Ngassoum, M.B., Mapongmestsem, P.M. and Hance, T., 2007. Persistence of insectidical activities of crude essential oils of three aromatic plants towards four major stored product insect pests. African Journal of Agricultural Research, 2(4): 173-177. - Obeng-Ofori, D., Reichmuth, C.H., Bekele, J. and Hassanali, A., 1997. Biological activity of 1,8-cineole, a major component of essential oil of Ocimum kenyense against stored product beetles. Journal of Applied Entomology, 121: 237-243. - Owolabi, M.S., Oladimeji, M.O., Lajide, L., Singh, G., Marimuthu, P. and Isidorov, V.A., 2009. Bioactivity of three plant derived essential oils against the maize weevils Sitophilus zeamais (Motschulsky) and cowpea weevils Callosobruchus maculatus (Fabricus). Electronic Journal of Environmental, Agricultural and Food Chemistry, 8(9): 828-835. - Papachristos, D.P., Karamanoli, K.I., Stamopoulos, D.C. and Menkissoglu-Spiroudi, U., 2004. The relationship between the chemical composition of three essential oils and their insecticidal activity against Acanthoscelides obtectus (Say). Pest Management Science, 60(5): 514-520. - Papachristos, D.P. and Stamopoulos, D.C., 2002. Repellent, toxic and reproduction inhibitory effect of essential oil vapours on Acanthoscelides obtectus (Say) (Coleoptera: Bruchidae). Journal of Stored Products Research, 38(2): 117-128. - Rahman, A. and Talukder, A., 2006. Bioefficacy of some plant derivatives that protect grain against the puuse beetle, Callosobruchus maculatus. Journal of Insect Science, 6(3): 17-24. - Robertson, J.L. and Preisler, H.K., 1992. Pesticide Bioassays with Arthropods. CRC Press. Florida, 127p. - Sampson, B.J., Tabanca, N., Kirimer, N., Demirci, B., Baser, K.H.C., Khan, I.A., Spiers, J.M. and Wedge, D.E., 2005. Insecticidal activity of 23 essential oils and their major compounds against adult Lipaphis pseudobrassicae (Davis) (Aphididae: Homoptera). Pest Management Science, 61(11): 1122-1128. - Singh, S.R., 1986. IITA's Cowpea Research Programme. Tropical Grain Legume Bulletin, Special Issue; World Cowpea Research Conference, 5-9 November, 1984, 32: 10-24. - Taghizadeh Saroukolai, A. and Moharramipour, S., 2011. Oviposition deterrence and persistence of essential oils from Thymus persicus (Roniger ex Reach F.) compared to Prangos acaulis (Dc.) Bornm against Callosobruchus maculatus F. in laboratory. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 27(2): 202-211. - Tapondjou, A.L., Adler, C., Fontem, D.A., Bouda, H. and Reichmuth, C., 2005. Bioactivities of cymol and essential oils of Cupressus sempervirens and Eucalyptus saligna against Sitophilus zeamais Motschulsky and Tribolium confusum du Val. Journal of Stored Products Research, 41: 91-102. - Viglianco, A.I., Novo, R.J., Cragnolini, C.I., Nassetta, M. and Cavallo, E.A., 2008. Antifeedant and repellent effects of extracts of three plants from Cordoba (Argentina) against Sitophilus oryzae L. (Coleoptera: Curculionidae). Journal of Bioassay, 3(4): 1-6. - Weaver, K.D., Wells, D.C., Dunkel, V.F., Bertsch, W., Sing, E.S. and Sriharan, S., 1994. Insecticidal activity of floral, foliar, and root extracts of Tagetes minuta (Asterales: Asteraceae) against adult Mexican bean weevils (Coleoptera: Bruchidae). Journal of Economic Entomology, 87(6): 1718-1725.
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,843 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 844

سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب

پیوندهای مفید

اخبار و اعلانات

آمار

بررسی سمّیت تماسی و دوام اسانس گیاهان دارویی رازیانه، کلپوره و مرزه روی حشرات کامل سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات Callosobruchus maculatus F. (Coleoptera: Bruchidae)