| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 3,020 |
| تعداد مقالات | 33,742 |
| تعداد مشاهده مقاله | 44,988,623 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 47,411,670 |
بررسی اثر ایندول‌بوتیریک‌اسید (IBA) و نفتالین‌استیک‌اسید (NAA) بر ریشه‌زایی قلمه‌های نیمه‌خشبی گیاه دارویی رزماری (Rosmarinus officinalis L.) | ||
| تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران | ||
| مقاله 3، دوره 31، شماره 4 - شماره پیاپی 72، مهر 1394، صفحه 574-586 اصل مقاله (294.7 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijmapr.2015.102676 | ||
| نویسندگان | ||
| رضا شاه‌حسینی1؛ محمد مقدم* 2؛ داود کیانی3؛ روح‌اله منصوری4 | ||
| 1دانشجوی دکترا، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران | ||
| 2استادیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران | ||
| 3دانشجوی دکترای کشاورزی، دانشگاه منابع طبیعی و کشاورزی گرگان، گرگان، ایران | ||
| 4دانش‌آموخته کارشناسی علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| چکیده | ||
| رزماری (Rosmarinus officinalis L.) گیاهی چندساله، دارویی، معطر و متعلق به خانواده نعناعیان (Lamiaceae) است. این گیاه به‌دلیل تنوع کاربرد در طراحی فضای سبز و همچنین استفاده مواد مؤثره آن در صنایع مختلف نظیر دارویی، آرایشی- بهداشتی و غذایی مورد توجه بسیار واقع شده‌است. این تحقیق به‌صورت دو آزمایش مجزا در قالب طرح کاملاً تصادفی به‌منظور بررسی اثر غلظت‌های مختلف (0، 1000، 2000، 3000، 4000 و 5000 mgl-1) تنظیم‌کننده‌های رشد ایندول‌بوتیریک‌اسید (IBA) و نفتالین‌استیک‌اسید (NAA) در چهار تکرار بر ریشه‌زایی قلمه‌های نیمه‌خشبی گیاه رزماری انجام شد. قلمه‌های تیمار شده در زیر سیستم مه‌پاش نگهداری و درصد و کیفیت ریشه‌زایی قلمه‌ها پس از گذشت 70 روز ارزیابی گردید. اثر سطوح مختلف تنظیم‌کننده‌های رشد مورد استفاده بر روی همه صفات مورد بررسی مؤثر (1%≤p) بود. نتایج نشان داد که در IBA غلظت‌های بیشتر و NAA غلظت‌های کمتر موجب افزایش ریشه‌زایی و رشد قلمه رزماری گردیدند. در NAA با افزایش غلظت بیشتر از mgl-12000 میزان رشد در مقایسه با شاهد کاهش یافت. بیشترین درصد ریشه‌زایی مربوط به تیمار NAA mgl-11000 (84%) و IBA mgl-15000 (66%) بود. نتایج حاصل از ارزیابی صفات کیفی در قلمه‌ها (تعداد، قطر، طول و وزن تر و خشک ریشه‌های تولیدی، وزن و طول گیاهچه حاصل، وزن تر و خشک ساقه و برگ) نشان داد که بهترین کیفیت قلمه‌های تولیدی مربوط به تیمار mgl-14000 IBA بود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| رزماری (Rosmarinus officinalis L.)؛ ریشه‌زایی؛ قلمه نیمه‌خشبی؛ IBA؛ NAA | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Effect of different concentrations of IBA and NAA on rooting of semi-hardwood cuttings of rosemary (Rosmarinus officinalis L.) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| R. Shahhoseini1؛ M. Moghaddam2؛ D. Kiani3؛ R. Mansori4 | ||
| 1Ph.D. Student, Department of Horticulture, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran | ||
| 2Department of Horticulture, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran | ||
| 3Ph.D. Student, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran | ||
| 4Faculty of Agriculture, Esfahan University of Technology, Esfahan, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Rosemary (Rosmarinus officinalis L.), belonging to Lamiaceae family, is a perennial, medicinal and aromatic plant. The plant and its secondary metabolites are widely used in landscape designing and pharmaceutical, cosmetic and food industries. This research was conducted as two experiments in a RCBD (Randomized Complete Block Design) with six treatments (0, 1000, 2000, 3000, 4000 and 5000 mg l-1) and four replications in order to evaluate the effects of different concentrations of IBA and NAA on rooting of semi-hardwood cuttings of rosemary. Cuttings were treated in solutions of IBA and NAA for 1 min and held in plastic tunnel under mist system. After 70 days, the percentage of rotting, number of roots, average root length, the root fresh and dry weight, length of cutting, leaves and stem fresh and dry weight were measured. The analysis of variance showed that application of IBA and NAA had a significant effect on all the parameters studied. The highest rooting percentage was obtained at concentration of 1000 mg l-1 NAA (84%) and 5000 mg l-1 IBA (66%). The concentration of 4000 mgl-1 IBA was the best treatment on quality and rooting of the semi-hardwood cuttings of rosemary. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Rosmarinus officinalis L, rooting, semi-hardwood cuttings, IBA, NAA | ||
| مراجع | ||
|
- ابوطالبی جهرمی، ع. و تفضلی بندری، ع.ا.، 1385. اثرات زمان قلمه‌گیری و اکسین در ریشه‌زایی لیموشیرین (Citrus limetta L.). علوم کشاورزی و منابع طبیعی، 13(5): 37-29. - بیابانی، ع. و شکافنده، ا.، 1390. ریشه‌زایی سرشاخه‌های انار رقم "رباب" با استفاده از ایندول‌بوترتیک‌اسید و نفتالین‌استیک‌اسید در شرایط کنترل شده. علوم و فنون باغبانی ایران، 12(3): 306-293. - حبیبی کوتنایی، ش.، 1389. اثر غلظت‌های مختلف اکسین بر ریشه‌زایی قلمه‌های نیمه‌خشبی گیاه خرزهره (Nerium oleander). پژوهش‌های اکوفیزیولوژی گیاهی ایران (پژوهش‌های علوم گیاهی)، 5(2): 46-36. - خوشنویس، م.، علی‌احمدکروری، س.، تیموری، م.، متینی‌زاده، م.، رحمانی، ا. و شیروانی، ا.، 1387. بررسی تأثیر تیمارهای مختلف بر ریشه‌زایی قلمه Juniperus excels. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 16(1) : 167-158. - راهداری، پ.، مهنا، م. و اسدی، م. 1389. اثر سولفات روی بر هورمون‌های NAA و IBA بر ریشه‌زایی قلمه‌های نیمه‌خشبی گیاه آرالیا و اثرات زیست محیطی آن. علوم و فنون منابع طبیعی، - رمضانی، م.، طلایی، ع.ر.، اقدامی، م.ت. و بنیادی، ا.، 1384. بررسی برخی عوامل مؤثر در ریشه‌زایی قلمه‌های نیمه‌خشبی ارقام سخت‌ریشه‌زای زیتون. پژوهش و سازندگی (در زراعت و باغبانی)، 18(1): 81-74. - زرین‌بال، م.، معلمی، ن.ا. و دانشور م.ح.، 1384. اثر غلظت‌های مختلف اکسین، زمان قلمه‌گیری و شرایط محیطی بر ریشه‌زایی قلمه‌های چوب نیمه‌سخت شیشه‌شور. علوم و فنون باغبانی ایران، 6(3): 134-121. - فرهادی، م.، حیدری، ح.ا.، شریفانی، م. و کوهرخی، ع.ر.، ١٣٨٦. تأثیر زمان قلمه‌گیری و محیط کشت بر ریشه‌زایی قلمه ساقه افرا (پلت) (Acer velutinum Boiss.). منابع طبیعی ایران، ٦٠(2): 515-505. - مجنون‌حسینی، ن. و دوازده‌امامی، س.، 1386. زراعت و تولید برخی گیاهان دارویی و ادویه‌ای. انتشارات دانشگاه تهران، 300 صفحه. - معلمی، ن.، 1380. اثر تنظیم‌کننده رشد IBA بر ریشه‌دار کردن قلمه‌های دارائی (Duranta repens L.) در کشت زیر پلاستیک. خلاصه مقالات نخستین سمینار علمی کاربردی گل و گیاهان زینتی ایران، محلات. انتشارات دفتر امور گل و گیاهان زینتی، قارچ‌های خوراکی و دارویی معاونت باغبانی وزارت جهاد کشاورزی، تهران، 13 شهریور: 53. - میرسلیمانی، ع. و راحمی، م.، 1386. اثرات دو نوع اکسین مصنوعی بر ریشه‌زایی قلمه‌های چوب سخت دورگه هلو × بادام در شرایط فضای آزاد. پژوهش و سازندگی (در زراعت و باغبانی)، 20(3): 96-89. - هاشم‌آبادی، د. و صداقت‌حور، ش.، 1385. بررسی اثر ایندول‌بوترتیک‌اسید (IBA) و نفتالین‌استیک‌اسید (NAA) بر ریشه‌زایی قلمه‌های درختچه زینتی کاملیا (Camellia Japonica L.). دانش نوین کشاورزی، 2(5): 76-69. - Bhattacharjee, S.K. and Balakrishna, M., 1986. Standardization of propagation of Hibiscus rosa sinensis L. from stem cuttings. South Indian Horticulture, 34(3): 158-166. - Blythe, E.K., Sibley, J.L., Ruter, J.M. and Tilt, K.M., 2004. Cutting propagation of foliage crops using a foliar application of auxin. Scientia Horticulturae, 103: 31-37. - Bojarczuk, K., 1985. Propagation of magnolias from green cuttings using various factors stimulation rooting and growth of plants. Acta Horticulture, 167: 423-431. - Copes, D.L. and Mandel, N.L. 2000. Effects of IBA and NAA treatments on rooting Douglas-fir stem cuttings.New Forests, 20: 249-257. - del Bano, M.J., Lorente, J., Castillo, J., Benavente, O., Rio, J.A., Ortuno, A., Quirin, K.W. and Gerard, D., 2003. Phenolic diterpenes, flavons and rosmarinic acid distribution during the development of leaves, flowers and Roots of Rosmarinus officinalis antioxidant activity. Journal Agriculture and Food Chemistry, 51: 47-53. - Erosy, N. and Aydin, M., 2008. The effect of some hormone and humidity levels on rooting of mahaleb (Prunus mahaleb) soft wood top cutting. Sulyeman Demired Universitesi Ziraat Fakultesi Degisi, 3(1): 32-41. - Hartman, H.T., Kester, D.E., Davies J.R. and Genever, R.L., 1997. Plant Propagation: Principles and Practices. Prentice Hall International INC, 770p. - Jarvis, B.C., 1986. Endogenous control of adventitious rooting in non-woody cuttings: 191-222. In: Jackson, M.B., (Ed.). New Root Formation in Plants and Cuttings. Martinus Nijhoo Publishers. Dordrecht, 265p. - Jull, L.G., Warren, S.L. and Blazich, F.A., 1994. Rooting yoshinocryptomeria stem cutting as influenced by growth stage, branch order IBA treatment. Scientia Horticulturae, 29(12): - Kasim, N.E. and Rayya, A., 2009. Effect of different collection times and some treatments on rooting and chemical in terminal constituents of bitter almond hardwood cutting. Journal of Agriculture and Biological Sciences, 5(2): 116-122. - Moss, G.I. and Dalgleish, R., 1985. High humidity propagation. Acta Horticulture, 166: 67-73. - Mudge, K.W., Mwaja, V.N., Itulya, F.M. and Ochieng, J., 1995. Comparison of four moisture management systems for cutting propagation ofBougainvillea, Hibiscusand Kei apple. Journal of the American Society for Horticultural Science, 120(3): 366-373. - Puri, S. and Verma, R.C., 1996. Vegetative propagation of Dalbergiasissoo Roxb. using softwood and hardwood stem cuttings. Journal of Arid Environmental, 34: 235-245. - Taiz, L. and Zeiger, E., 1991. Plant Physiology. Sperktrum Akademischer Verlag, 559p. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,038 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,313 |
||