| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,037 |
| تعداد مقالات | 33,984 |
| تعداد مشاهده مقاله | 45,779,188 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 77,192,368 |
بررسی مقاومت به سرما در ژنوتیپ های عدس (Lens culinaris Medik) | ||
| نهال و بذر | ||
| مقاله 2، دوره 20، شماره 1، اردیبهشت 1383، صفحه 23-37 اصل مقاله (371.78 K) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/spij.2017.110604 | ||
| نویسندگان | ||
| بهمن یزدی صمدی* ؛ ناصر مجنون حسینی؛ سیدعلی پیغمبری | ||
| چکیده | ||
| کشت پاییزه عدس در مقایسه با کشت بهاره آن دارای عملکرد بیشتر، سازگاری مناسب تر در تناوب ها و سیستم های حفاظتی خاک بوده و می تواند منجر به افزایش سطح زیر کشت و تولید این محصول پروتیینی در ایران شود. یکی از عوامل بازدارنده کشت پاییزه عدس در مناطق سردسیر ایران صدمات ناشی از سرما و یخبندان می باشد. برای بررسی مقاومت به سرما در این محصول، 39 لاین عدس شامل تعدادی ژنوتیپ از کلکسیون دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران و تعدادی ژنوتیپ دریافتی از مرکز ایکاردا، طی دو سال زراعی 1379 و 1380 برای به گزینی مقاومت به سرمای زمستانه در شرایط آب و هوایی کرج در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. عملیات زراعی متداول شامل آبیاری، کوددهی، وجین و مبارزه با آفات به موقع انجام شد. تحمل به سرما در ژنوتیپ ها با ارزیابی قدرت زنده ماندن بوته ها پس از گذراندن سرمای زمستانه و بهاره با شمارش بوته های سالم و از بین رفته بر اساس درصد ارزیابی گردید. پایین ترین دمای مطلق طی ماه های سرد سال 1379 و 1380 به ترتیب -10 و -9.8 درجه سانتیگراد بود. در آزمایش های انجام شده، صفات فنولوژیکی )تاریخ %50 گل دهی، دوره پرشدن دانه و دوره رسیدن( یادداشت برداری و پس از برداشت محصول در هر کرت آزمایشی عملکرد دانه و وزن هزار دانه به طور جداگانه اندازه گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که ژنوتیپ ها از نظر صفات مورد بررسی از جمله درصد مقاومت به سرما، تاریخ گلدهی، دوره پرشدن دانه، عملکرد دانه و وزن هزار دانه اختلاف معنی دار آماری داشتند. هیستوگرام فراوانی درصد مقاومت به سرما نشان داد که ژنوتیپ های مقاوم %91-95) مقاومت به سرما( فقط %4 و ژنوتیپ های متحمل %71-90) مقاومت به سرما( %28 فراوانی مقاومت به سرمای زمستانه را به خود اختصاص دادند. ضریب تنوع (ضریب تغییرات اشتباه) مقاومت به سرما در بین ژنوتیپ ها حدود %17.5 بود که این تغییرات مطابق با نظرات محققین دیگر ناشی از تغییرات محیطی می باشد. در مورد عملکرد دانه تنوع نسبتا بالاتری )حدود (%28.6 نسبت به سایر صفات مشاهده گردید. از طرفی بین عملکرد دانه عدس با درصد مقاومت به سرما همبستگی مثبت و معنی داری (r=%20**) وجود داشت و ژنوتیپ های خیلی مقاوم یا مقاوم به سرما عملکرد بیشتری از میانگین، تولید نمودند. بین درصد مقاومت به سرما و دوره کاشت تا رسیدن نیز همبستگی منفی (r=-0.37) مشاهده شد و ژنوتیپ های مقاوم و متحمل به سرما دوره رسیدگی کوتاه تری داشتند (R2=%19). به طور خلاصه، ژنوتیپ های عدس مورد بررسی از لحاظ صفات درصد مقاومت به سرما، عملکرد دانه و دوره رسیدگی در چهار کلاستر گروه بندی شدند. ژنوتیپ های مقاوم شماره 2، 36، 7، 13 و 32 به همراه ژنوتیپ های متحمل شماره 16، 12 و 26 با کمترین فاصله اقلیدسی در یک کلاستر قرار گرفتند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عدس؛ ژنوتیپ ها؛ مقاومت به سرما؛ عملکرد دانه؛ دوره رسیدگی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Evaluation of cold hardiness in lentil genotypes (lens culinaris medik.) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| B. Yazdi Samadi؛ N. Majnoun Hosseini؛ S.A. Peighambari | ||
| چکیده [English] | ||
| Winter sown lentil compared with spring sowing, will enhance yield, provide better rotational and soil conservation system and consequently increase lentil area and production in Iran. Cold susceptibility in winter sown lentil is one of the abiotic stresses which affect its production. Hence, in order to evaluate the cold hardiness of 39 lentil genotypes, obtained from the lentil germplasm collection of College of Agriculture Karaj, (Iran) and ICARDA (Syria), a randomized block design experiment with three replications was performed over the years 2000 and 2001 in Karaj conditions (NL 35o). The level of cold hardiness among the lentil genotypes were measured by examining the alive and dead seedlings after being exposed to natural winter and spring cold weather and expressed in percentage. The absolute minimum temperatures during the two growing seasons were -10oC and -9.8°c, respectively. Phenological traits (such as days to 50% flowering, seed filling period, maturity), seed yield and 1000 seed weight were recorded in each year. Pooled analysis of variance for genotypes response to winter sowing were statistically significant among various traits. The histogram for cold hardiness percentage showed that the tolerant lentil genotypes (91-95% winter hardiness) comprised only 4% frequency percentage and the tolerant genotypes (71-90% winter hardiness) was 28 percent. The coefficient of variation for winter hardiness among the genotypes were about 17.5%. This variation is due to environment since no genotypic heredity for cold hardiness in lentils has yet been reported. The lentil seed yield had a relatively higher variation (about 28.6%) compared to other traits. Nevertheless, the seed yield had a significant and positive correlation (r=%20**) with cold hardiness percentage, and the high yielding genotypes also showed very high or high cold hardiness percentage. Between cold hardiness percentage and duration from sowing to harvest, a quadratic relation (R2= %19) existed and very high and high tolerant genotypes had shorter duration to maturity. On the whole, the lentil genotypes in this study were grouped into four clusters based on cold hardiness percentage, seed yield and maturity traits. The high tolerant accessions 2, 36, 7, 13 and 32 along with relatively high tolerant accessions 16, 12 and 26 had the lowest euclidean distance and all were grouped in one cluster. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| lentil, genotype, Cold hardiness, seed yield, maturity duration | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 426 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 235 |
||