| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,074 |
| تعداد مقالات | 34,301 |
| تعداد مشاهده مقاله | 47,134,332 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 78,041,537 |
بررسی تحمل به تنش خشکی آخر فصل در ژنوتیپ های امیدبخش گندم زمستانه و بینابین با استفاده از شاخص های حساسیت و تحمل به تنش | ||
| نهال و بذر | ||
| مقاله 5، دوره 20، شماره 1، اردیبهشت 1383، صفحه 57-71 اصل مقاله (381.06 K) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/spij.2017.110607 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدکاظم شفازاده* ؛ امیر یزدان سپاس؛ اشکبوس امینی؛ محمدرضا قنادها | ||
| چکیده | ||
| به منظور بررسی واکنش ژنوتیپ های مختلف گندم (Triticum aestivum L.) زمستانه (Winter) و بینابین (Facultative) نسبت به تنش خشکی، این آزمایش در سال های زراعی 1378-79 و 1379-80 در مزرعه به نژادی بخش تحقیقات غلات، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر در کرج اجرا گردید. بیست ژنوتیپ گندم امیدبخش زمستانه و بینابین در دو آزمایش جداگانه (شرایط آبیاری بدون تنش و تنش خشکی آخر فصل) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار ارزیابی شدند. نتایج تجزیه واریانس مرکب دو ساله عملکرد دانه نشان داد که بین ژنوتیپ ها اختلاف معنی داری در سطح احتمال 1 درصد وجود دارد. اثر متقابل ژنوتیپ × سال و ژنوتیپ × آبیاری در سطح 5 درصد معنی دار اما اثر متقابل سه جانبه ژنوتیپ × آبیاری × سال غیر معنی دار شد. شاخص تحمل به خشکی (STI)، شاخص حساسیت به خشکی (SSI)، میانگین هندسی (GMP)، میانگین حسابی (MP) و تحمل به خشکی (ToI) در ارقام مختلف بر پایه عملکرد دانه در شرایط بدون تنش و تنش محاسبه شد. در بین بیست ژنوتیپ، ژنوتیپ شماره 8 (Pck/Vee) مطلوب ترین ژنوتیپ بود. عملکرد دانه این ژنوتیپ در شرایط بدون تنش 9320 و در شرایط تنش 7079 کیلوگرم در هکتار بود. میانگین حسابی آن به مقدار 8200، میانگین هندسی به مقدار 8123 کیلوگرم در هکتار، شاخص تحمل به خشکی 0.85 و شاخص حساسیت به خشکی این رقم 0.98 محاسبه شد. برای تعیین روابط بین عملکرد دانه و شاخص ها، از ضرایب همبستگی پیرسون استفاده گردید و مشخص شد که شاخص های STI، GMP، MP در هر دو شرایط دارای همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد دانه می باشند و می توانند جهت شناسایی ژنوتیپ های متحمل به خشکی و پر محصول برای هر دو شرایط محیطی به کار روند. در نهایت با استفاده از تجزیه خوشه ای بر مبنای شاخص ها و عملکرد دانه (در هر دو شرایط) ژنوتیپ ها در پنج گروه قرار گرفتند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| گندم؛ تنش خشکی؛ شاخص های حساسیت و تحمل به تنش | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Study of terminal drought tolerance in promising winter and facultative wheat genotypes using stress susceptibility and tolerance indices | ||
| نویسندگان [English] | ||
| M.K. Shafazadeh؛ A. Yazdan Sepas؛ A. Amini؛ M.R. Ghanadha | ||
| چکیده [English] | ||
| In order to study the response of different winter and facultative wheat (T. aestivum L.) genotypes to terminal drought stress, this experiment was conducted in the Experimental Field of Cereal Research Department, Seed and Plant Improvement Institute at Karaj in 1999/2000 and 2000/2001 cropping seasons. Twenty winter and facultative wheat genotypes were evaluated in two separate experiments, one with non-stress and in the other one, stress was applied from anthesis to physiological maturity. A randomized complete block design with three replications was used. Results of combined analysis of variance of grain yield showed significant difference between genotypes. Genotype x year and genotype x irrigation interactions were significant at 5% probability level, however, genotype x irrigation x year was not significant. Stress tolerance index (STI), stress susceptibility index (SSI), geometric mean productivity (GMP), mean productivity (MP) and tolerance (Tol) were calculated based on the grain yield of the genotypes in both conditions. Among the genotypes number 8 (Pck/Vee) was outstanding. Grain yield of this genotype in non-stressed and stressed conditions was 9320 and 7079 kgha-1, respectively. MP, GMP, STI and SSI for this genotype were 8200 kgha-1, 8123 kgha-1, 0.85 and 0.98, respectively. Results showed that correlation coefficients between STI, GMP and MP indices and grain yield (under both conditions) were positive and highly significant, therefore, these indices can be used to identify high yielding and tolerant genotypes under non-stressed and stressed conditions. Finally, using cluster analysis based on indices and grain yield (in both conditions), genotypes were classified in five groups. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Wheat, terminal drought stress, Stress susceptibility and tolerance indices | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 898 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 428 |
||