| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,074 |
| تعداد مقالات | 34,301 |
| تعداد مشاهده مقاله | 47,135,568 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 78,042,544 |
ارزیابی پایداری عملکرد دانه لاین‌های امید بخش گندم نان (Triticum aestivum L.) در مناطق معتدل ایران | ||
| نهال و بذر | ||
| دوره 36، شماره 4، اسفند 1399، صفحه 461-481 اصل مقاله (969.92 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/sppi.2021.123895 | ||
| نویسندگان | ||
| فرشاد بختیار* 1؛ گودرز نجفیان2؛ امیرکیوان کفاشی3؛ احمد جعفرنژاد4؛ فضل اله حسنی5؛ احمد زارع فیض آبادی6؛ داوود امین آزرم7؛ عزت اله نباتی8؛ حسن عبدی9 | ||
| 1موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، کرج، ایران | ||
| 2موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، کرج، ایران. | ||
| 3بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران. | ||
| 4بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، نیشابور، ایران. | ||
| 5بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زرقان، ایران. | ||
| 6بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران. | ||
| 7بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران. | ||
| 8بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بروجرد، ایران. | ||
| 9بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ورامین، ایران. | ||
| چکیده | ||
| در این پژوهش سازگاری و پایداری عملکرد دانه 18 لاین امید بخش گندم نان به همراه ارقام شاهد پارسی و بهاران در هشت ایستگاه تحقیقاتی کرج،کرمانشاه، زرقان، بروجرد و مشهد (آبیاری بهینه)، نیشابور، اصفهان و ورامین (قطع آبیاری از مرحله سنبله دهی) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سال زراعی (1396- 1394) ارزیابی شد. تجزیه واریانس مرکب داده های عملکرد دانه نشان داد که اثر متقابل ژنوتیپ × سال × مکان و سال × مکان معنی دار شدند. با توجه به معنی دار شدن این آثار متقابل، برای تعیین پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ‌ها و اثر متقابل ژنوتیپ × محیط از معیار پایداری غیر پارامتری رتبه بندی و روش چند متغیره اثر اصلی جمع پذیر و ضرب پذیر (AMMI) استفاده شد. مقایسه میانگین عملکرد دانه ژنوتیپ‌ها نشان داد که لاین‌های شماره 16 ،12 ،10 و 15 به ترتیب از بالاترین عملکرد دانه برخوردار بودند. تجزیه ناپارامتری رتبه نشان داد که ژنوتیپ‌های 4 ، 12، 14، 15 و 16 به ترتیب با کمترین رتبه، و انحراف معیار رتبه دارای پایدارترین عملکرد دانه بودند. با استفاده از نمودار بای‌پلات دو مولفه اصلی اول و دوم AMMI، ژنوتیپ‌های 2، 4، 13 و 14 به عنوان ژنوتیپ-های با عملکرد دانه پایدار شناخته شدند که دارای آماره ارزش پایداری AMMI (ASV) کمتری نیز بودند. با توجه به نتایج بدست آمده برای عملکرد دانه و سایر خصوصیات زراعی مطلوب ژنوتیپ‌های 14، 15 و 16 دارای پتانسیل عملکرد دانه بالا و پایداری عملکرد بودند و برای نامگذاری و آزاد سازی در منطقه معتدل کشور انتخاب شدند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ندم نان؛ آبیاری بهینه؛ پارامترهای پایداری؛ اثر متقابل ژنوتیپ × محیط؛ ارزش پایداری AMMI | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Evaluation of Grain Yield Stability of Bread Wheat (Triticum aestivum L.) Promising Lines in Temperate Regions of Iran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| F. Bakhtiar1؛ G. Najafian2؛ A. K. Kaffashi3؛ A. Jafarnejad4؛ F. Hassani5؛ A. Zare Feizabadi6؛ D. Amin Azarm7؛ E. Nabati8؛ H. Abdi9 | ||
| 1Assistant Professor, Seed and plant Improvement Institute, Agriculture Research Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran | ||
| 2Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Karaj, Iran. | ||
| 3Field and Horticultural Crops Sciences Research Department, Kermanshah Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Kermanshah, Iran. | ||
| 4Field and Horticultural Crops Sciences Research Department, Khorasan-e-Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Neishabour, Iran. | ||
| 5Field and Horticultural Crops Sciences Research Department, Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Zarghan, Iran. | ||
| 6Field and Horticultural Crops Sciences Research Department, Khorasan-e-Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Mashhad, Iran. | ||
| 7Field and Horticultural Crops Sciences Research Department, Isfahan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Isfahan, Iran. | ||
| 8Field and Horticultural Crops Sciences Research Department, Lorestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Broujerd, Iran. | ||
| 9Field and Horticultural Crops Sciences Research Department, Tehran Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Varamin, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| In this study, adaptability and grain yield stability of 18 bread wheat promising lines and two commercial cultivars (Parsi and Baharan) were evaluated using randomized complete blocks design with three replications in 2015-17 cropping seasons in eight experimental stations; Karaj, Kermanshah, Zarghan, Broujerd and Mashhad (under normal irrigation), Neishabour, Isfahan and Varamin (cessation of irrigation at the 50% heading stage), Iran. Combined analysis of variance showed significant genotype × year × location and year × location interaction effects on grain yield. Due to the significant effects of these interactions, the grain yield stability of genotypes as well as genotypes × environments interaction effects were evaluated using non-parametric ranking statistic and AMMI multivariate stability analysis. Mean comparison of grain yield showed that promising lines 16, 12, 10 and 15 had the highest grain yield, respectively. Non-parametric ranking analysis showed that promising lines; 4, 12, 14, 15 and 16 with the lowest ranks and standard deviation of ranks had the highest grain yield stability, respectively. By using biplot graphic of the first two components of AMMI, genotypes 2, 4, 13 and 14 were identified as genotypes with high yield stability, respectively, which also had the least AMMI stability values. Considering grain yield and other agronomic characteristics, promising lines; 14, 15 and 16 that had high grain yield and yield stability and were selected for being released as new commercial cultivars in temperate regions of Iran. | ||
| مراجع | ||
|
Adugana, W., and Labuschagne, M. T. 2002. Genotype-environment interactions and phenotypic stability analysis of linseed in Ethiopia. Plant Breeding 12: 66–71.
Anonymous, 2019. Consultative Group on International Agricultural Research, CGIAR: Available on://www.cgiar.org.
Baxevanos, D., Goulas, C., Rossi. J., and Braojos, E. 2008. Separation of cotton cultivar testing sites based on representativeness and discriminating ability using GGE biplots. Agronomy Journal 100: 1230–1236.
Becker, H. C., and Leon, J. 1988. Stability analysis in plant breeding. Plant Breeding 101: 1 – 25.
Ebdon, J. S., and. Gauch, H. G. 2002. Additive main effects and multiplicative interaction analysis of national turfgrass performance trials: II. genotype recommendation. Crop Science 42: 497–506.
Eberhart, S. A., and Russell, W. A. 1966. Stability parameters for comparing varieties. Crop Science 6: 36-40.
Esmaeilzadeh Moghaddam, M., Zakizadeh, M., Akbari-Moghaddam, H., Abedini-Esfahlani, M., Sayyahfar, M., Nikzad, A. R., Tabib Ghafari, S. M., and Lotfali Ayeneh, G. A. 2011. Genotype-environment interaction and stability of grain yield of bread wheat genotypes in dry and warm areas of Iran. Seed and Plant Improvement Journal 27-1: 257-273 (in Persian).
Esmaeilzadeh Moghaddam, M., Tahmasebi, S., Lotfali Ayeneh. G. A., Akbari Moghadam, H., Mahmoudi, Kh., Sayyahfar, M., Tabib Ghaffari, S. M., and. Zali, H. 2018. Evaluation of grain yield stability of bread wheat (Triticum aestivum L.) promising lines in warm and dry regions of Iran. Iranian Journal of Crop Sciences 20 (1): 61-76 (in Persian).
FAO, 2019. Food and Agriculture Organization United Nation. Rome Italy. Farshadfar, E., Mahmoudi, N., and Yaghotipoor, A. 2011. AMMI stability value and simultaneous estimation of yield and yield stability in bread wheat (Triticum aestivum L.) Australian Journal of Crop Science 5 (13): 1835-1834.
Finlay, K. W., and Wilkinson, G. N. 1963. The analysis of adaptation in a plant breeding program. Australian Journal of Agricultural Research 14: 742-754.
Francis, T. R., and. Kannenberg, L. W. 1978. Yield stability studies in short-season maize. 1. A descriptive method for grouping genotypes. Canadian Journal of Plant Science 58: 1029-1034.
Gauch, H. G., 1992. Statistical analysis of regional yield trials: AMMI analysis of factorial designs. Elsevier. Amsterdam, the Netherlands. 278 pp.
Gauch, H. G., and Zobel, R. W. 1996. AMMI analysis of yield trials. pp. 85–122. In: Kang, M. S., and Gauch, H. G. Jr. (eds.) Genotype- by -environment interaction. CRC Press, Boca Raton, Florida. New York. USA.
Gauch, H. G., and. Zobel, R. W. 1997. Identifying mega-environments and targeting genotypes. Crop Sciences 31: 311-326.
Hanson, W. D. 1970. Genotypic stability. Theoretical and Applied Genetics 40: 226-231.
Hristov, N., Mladenov. N., Djuric. V., Kondic-Spika. A., Marjanovic-Jeromela, A., and Simic, D. 2010. Genotype by environment interactions in wheat quality breeding programs in southeast Europe. Euphytica 174: 315–324.
Kang, M. S. 1988. A rank-sum method for selecting high yielding, stable corn genotypes. Cereal Research Communications 16: 113-115.
Kvitschal, M. V., VidigalFilho, P. S., Scapim, C. A., Gonçalves-Vidigal, M. C., Sagrilo, E., Pequeno M. G., and Rimoldi, F. 2009. Comparison of methods for phenotypic stability analysis of cassava (Manihot esculenta Crantz) genotypes for yield and storage root dry matter content. Brazilian Archives of Biology and Technology 52: 163-175.
Li, W., Yan. Z. H., Wei. Y. M., Lan, X. J., and Zheng, Y. L. 2006. Evaluation of genotype × environment interaction in Chinese spring wheat by the AMMI model, correlation, and path analysis. Journal of Agronomy and Crop Science 192: 221–227.
Liang, C. H. L., and. Walter, E. G. 1996. Estimation of variety-environment interaction in yield tests of three small grains and three significant for the breeding programs. Crop Sciences 6: 135-139.
Mohammadi, R., Armion M., and Ahmadi, M. M. 2011. Genotype-environment interaction for grain yield of durum wheat genotypes using AMMI model. Seed and Plant Improvement Journal 27 (1): 183-198 (in Persian).
Mohammadi, M., Hosseinpour, T., Armion, M., Khanzadeh. H., and Ghojogh, H. 2016. Analysis of genotype, environment and genotype-environment interaction in bread wheat using GGE biplot analysis. Agricultural Communications 4 (3): 1-8.
Mortazavian, M., Bihamta, M., Zali, A., Taleii A., and. Choukan, R. 2009. Adaptability and stability of grain yield maize (Zea mays) hybrids by using genotype pattern analysis method (AMMI). Iranian Journal of Field Crop Sciences 40 (1): 147-159 (in Persian).
Najafian, G., Kaffashi A. K., and Jafar-Nezhad, A. 2010. Analysis of grain yield stability in hexaploid wheat genotypes grown in temperate regions of Iran using additive main effects and multiplicative interaction. Journal of Agricultural Sciences and Technology 12: 213-222.
Najafi Mirak, T., Moayedi, A. A., Sasani, Sh., and Ghandi, A. 2019. Evaluation of adaptation and grain yield stability of durum wheat (Triticum turgidum L.) genotypes in temperate agro-climate zone of Iran. Iranian Journal of Crop Sciences 21 (2): 127-138 (in Persian).
Nassar, R., and Huehn, M. 1987. Studies on estimation of phenotypic stability: tests of significance for nonparametric measures of phenotypic stability. Biometrics 43: 45-53.
Perkins, J.M., and Jinks, J. L. 1968. Environmental and genotype- environmental components of variability. III. multiple lines and crosses. Heredity 23: 339-356.
Purchase, J. 1997. Parametric analysis to describe genotype-environment interaction and yield stability in winter wheat. Ph. D. thesis. University of the Orange Free State. Bloemfontein, South Africa. 83 pp.
Roemer, T. 1917. Sind die ertragreichen Sorten ertragssicherer? Mitteilungen der Deutschen Landwirtschaftlichen Gesellschaft 32: 87-89.
Romagosa, I., and Fox, P. N. 1993. Genotype × environment interaction and adaption. pp. 373 – 390. In: Hayward, M. D., Bosemark N. O., and Romagosa I. (eds.) plant breeding. Chapman and Hall Press. London.
Rose, I. V. L. W., Das M. K., and Taliaferro, C. M. 2008. A comparison of dry matter yield stability assessment methods for small numbers of genotypes of bermudagrass. Euphytica 164: 19–25.
Sabaghnia, N., Dehghani, H., and Sabaghpour, S. H. 2008. The use of an AMMI model and its parameters to analyze yield stability in multi-environment trials. Journal of Agriculture Science 146: 571–581. Shukla, G. K. 1972.
Some statistical aspects of partitioning genotype-environmental components of variability. Heredity 29: 237-245.
Sivapalan, S., Brien, L., Ferrara, G., Hollamby, J. G., and Barclay, P. J. 2000. An adaptation analysis of Australian and CIMMYT/ICARDA wheat germplasm in Australian production environments. Australian Journal of Agriculture Research 51: 903–915.
Tai, G. C. C. 1971. Genotypic stability analysis and its application to potato regional trials. Crop Science 11: 184-190.
Thennarasu, K. 1995. On certain non-parametric procedures for studying genotype-environment interactions and yield stability. Ph. D. thesis. P. J. School. Indian Agricultural Research Institute. New Delhi, India.
Vargas, M., J. Crossa, F. A. van Eeuwijk, E. Ramirez., and Sayre, K. 1999. Using partial least squares regression, factorial regression, and AMMI models for interpreting genotype × environment interaction. Crop Science 39: 955-967.
Wricke, G. 1962. Uber eine methode zur erfassung der okologischen streubreite in feldversuchen. Z- Pflanzenzuecht. 47: 92-96.
Yan, W., Hunt, L. A., Sheny, Q., and Szlavnics, Z. 2000. Cultivar evaluation and mega-environment investigation based on the GGE biplot. Crop Science 40: 597-605.
Zobel, R. W., Wright, M. J., and Gauch, H. G. 1988. Statistical analysis of a yield trial. Agronomy Journal 80: 388–393.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 545 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 349 |
||