| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 3,012 |
| تعداد مقالات | 33,669 |
| تعداد مشاهده مقاله | 44,770,980 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 39,060,666 |
جایگاه حفاظتی گیاه Thymbra spicata L. در ایران | ||
| طبیعت ایران | ||
| مقاله 14، دوره 9، شماره 5 - شماره پیاپی 48، آذر و دی 1403، صفحه 119-126 اصل مقاله (840.38 K) | ||
| نوع مقاله: معرفی گونه‌های گیاهی نادر و در معرض انقراض ایران | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/irn.2025.366407.1596 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد مهرنیا* 1؛ فاطمه ملک ملکی2؛ زیبا جم زاد3؛ عادل جلیلی4؛ نسترن جلیلیان5 | ||
| 1مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی ومنابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران. | ||
| 2بنیاد نخبگان استان ایلام، ایلام، ایران | ||
| 3هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور | ||
| 4استاد پژوهش، بخش گیاه شناسی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران. | ||
| 5دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و | ||
| چکیده | ||
| گونه Thymbra spicata (با نام محلی جاتنه) از تیره نعنائیان (Lamiaceae) در محدوده مناطق گرمسیر استان‌های کرمانشاه، ایلام و لرستان می‌روید. جاتنه گیاهی بوته‌ای، همیشه‌سبز، در قاعده چوبی‌شده و به ارتفاع 10 تا 50 سانتی‌متر است. جایگاه حفاظتی این گیاه بر‌اساس معیارهای اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) بررسی شد. سطح تحت اشغال گونه Thymbra spicata با اندازه‌گیری میدانی در رویشگاه‌های آن، 44 کیلومترمربع و میزان حضور گونه در محدوده انتشار آن، 10882 کیلومترمربع برآورد شد. این گونه با توجه به سطح اشغال، تعداد افراد بالغ جمعیت، کیفیت رویشگاه، نوع تجدید حیات، که بیشتر از طریق بذر است، در ایران، در حال انقراض (Endangered/EN) است. مشاهده‌های صحرایی نشان داد، نبود مدیریت صحیح منابع طبیعی و بهره‌برداری بی‌رویه، از عوامل اصلی تهدیدکننده این گونه به‌شمار می‌روند. با هدف جلوگیری از انقراض این گونه، ضروری است رویشگاه‌های آن توسط سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور به‌عنوان رویشگاه حفاظت‌شده اعلام شود، همچنین، حفاظت خارج از رویشگاه در باغ‌های گیاه‌شناسی و بانک ژن منابع طبیعی ایران باید در برنامه کار حفاظت از این گونه قرار گیرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| گونه در حال انقراض؛ رویشگاه‌های حفاظت‌شده؛ ایلام؛ کرمانشاه؛ باغ گیاه‌شناسی؛ لرستان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The conservation status of Thymbra spicata L. in Iran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| M. mehrnia1؛ F malekmaleky2؛ Z jamzad3؛ A jalili4؛ Nastaran Jalilian5 | ||
| 1Lorestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Khorramabad, Iran. | ||
| 2Elite Foundation of Ilam Province, Ilam, Iran. | ||
| 3Division of Botany, Institude of forest and rangelands, AREEO Tehran, Iran | ||
| 4Division of Botany, Institude of forest and rangelands, AREEO Tehran, Iran | ||
| 5Associate Prof., Forests and Rangelands Research Department, Kermanshah Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, (AREEO), Kermanshah, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Thymbra spicata L. (Lamiaceae) is a small evergreen shrub, woody at the base, and 10 to 50 cm high, found in the tropical regions of Kermanshah, Ilam, and Lorestan provinces in Iran. To assess its conservation status, we employed IUCN Red List Criteria and Categories. Field surveys and plot sampling revealed an Area of Occupancy (AOO) of 44 km² within an Extent of Occurrence (EOO) of 10,882 km². Based on the AOO, population size, regeneration primarily through seeds, and habitat quality, the conservation status of T. spicata in Iran is assessed as Endangered (EN). Field observations indicate that lack of proper management and excessive exploitation are the primary threats to this rare species. We recommend the following conservation measures: Designation of protected habitats by the Forests, Rangeland and Watershed Management Organization, and Ex-situ conservation in botanical gardens and the Plant Natural Resources Gene Bank. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Endangered species, protected habitats, Ilam, Kermanshah, Botanical Garden, Lorestan | ||
| مراجع | ||
|
- جم‌زاد، ز.، 1391. فلور ایران، شماره 76: تیره نعنا (Lamiaceae). مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، ایران، 1072صفحه.
- علیزاده علی‌آبادی، ع.، 1403. چگونگی مشارکت مردم در تحقیقات منابع طبیعی. طبیعت ایران، 9(1): 39-45.doi: 10.22092/irn.2024.131374
-میرحسینی، ع.، جم‌زاد، ز. و جلیلی، ع.، 1403. جایگاه حفاظتی گونه انحصاریNepeta asterotricha Rech. f. . طبیعت ایران، 9(1): 107-113. doi: 10.22092/irn.2024.363504.1549 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 108 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 118 |
||